Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF), 2012 yılının gazeteciler açsından en ölümcül ve en fazla tutuklamaların yaşandıðı yıl olduðunu kaydetti. Bir yıl içinde dünya genelinde 88 gazeteci öldürülürken, 193 gazeteci hapsedildi. Rapora göre gazeteciler açısından dünyanın en büyük cezaevi Türkiye.

1995 yılından beri yıllık bilanço hazırlayan merkezi Paris’teki RSF, 2012’nin gazeteciler açısından en ölümcül yıl olduðunu kaydetti.

88 GAZETECÝ ÖLDÜRÜLDÜ

Rapora göre 2012 yılı içerisinde 88 gazeteci öldürüldü, 879 gazeteci tutuklandı/gözaltına alındı, 1993 gazeteci saldırıya uðradı veya tehdit edildi, 38 gazeteci alıkonuldu, 73 gazeteci ülkelerinden kaçtı, 6 medya çalışanı öldürüldü, 47 net-vatandaşı ve internet gazetecisi öldürüldü, 144 blogcu veya internet vatandaşı tutuklandı.

Gazeteci ölümleri 2011 yılına göre yüzde 33 oranında artış gösterdi. En fazla etkilenen bölgeler 26 ölüm ile Ortadoðu ve Kuzey Afrika, 24 ölümle Asya ve 21 ölümle Sahra Altı Afrikası oldu. Mesleki faaliyetleri çerçevesinde öldürülen 15 gazeteci ile sadece Amerika kıtasında “göreceli” bir düşüş yaşandı.

1995’TEN BU YANA EN ÖLÜMCÜL YIL

1995 yılından bu yana en fazla ölümler 2012’de yaşandı. Bu sayı 2011’de 67, 2010’da 58, 2009’da 75 ve 2007’de 87 olarak RSF kayıtlarına geçti. 2012 yılında mesleki faaliyetleri çerçevesinde öldürülen gazeteciler, çatışmalar veya saldırıların kurbanı oldular, organize suçlarla baðlantılı gruplar, Ýslamcı milisler ya da yolsuz resmi yetkililerin emirleri doðrultusunda öldürüldüler.

RSF Genel Sekreteri Christophe Deloire, “2012’de gazeteci ölümlerindeki bu tarihi artış özellikle Suriye’deki çatışma, Somali’deki kaos ve Pakistan’daki Taliban şiddetine yüklenebilir” derken, bu saldırıların faillerinin cezasızlıktan yararlanmasının, başta bilgi özgürlüðüne yönelik olmak üzere insan hakları ihlallerinin sürmesini teşvik ettiðini belirtti.

Gazeteci ölümleri en fazla beş ülkede yaşandı. Suriye’yi “bilgi aktörlerinin mezarlıðı” olarak tanımlayan RSF’ye göre bu ülkede 2012 yılında en az 17 gazeteci, 44 internet gazetecisi ve 4 medya çalışanı öldürüldü. 2012 yılının Somali’de gazeteciler için “kara bir yıl” olduðunun belirtildiði RSF raporunda, bu ülkede 18 gazetecinin öldürüldüðü belirtildi. “Her ay bir gazetecinin öldürüldüðü” Pakistan’da 2012’da 10 gazeteci ve bir medya çalışanı saldırılarda hayatını kaybetti. Gazetecilerin “organize suçların hedefi olduðu” Meksika’da 6 gazeteci öldürüldü. “Dekorun öteki yüzü” olarak ifade edilen Brezilya’da 5 gazetecinin öldürüldüðü belirtildi.

193 GAZETECÝ HAPSEDÝLDÝ

Yine RSF’ye göre hiçbir yıl bu kadar gazeteci tutuklanmadı. 2012 yılında en az 193 gazeteci mesleki aktivitelerinden ötürü hapse atıldı. Bunlara 130 net-vatandaşını da eklemek gerekiyor. Gazeteciler açısından dünyanın beş büyük cezaevi raporda sıralandı. En fazla gazeteci, rekor düzeyde Türkiye’de tutuklu.

EN BÜYÜK CEZAEVÝ TÜRKÝYE

“Gazeteciler açsından dünyanın en büyük cezaevi Türkiye” diyen RSF’ye göre en az 42 gazeteci ve 4 medya çalışanı mesleki aktivitelerinden ötürü cezaevinde bulunuyor. Bu düzeyin askeri rejimin sonlanmasından bu yana bir ilk olduðunu ifade eden RSF, “Utangaç yasal reformlar, genellikle ‘terörizme karşı mücadele’ adı altında medya çalışanlarına yönelik tutuklama, baskınlar ve davaların ritmini hemen hemen hiç yavaşlatmadı” dedi.

Baskıcı yasalar üzerine kurulu adli uygulamaların “geniş bir şekilde güvenlikçi, bilgi özgürlüðü ve adil yargılanma hakkına az saygılı olarak kalmaya devam ettiðini” kaydeden RSF, tutuklu gazetecilere ilişkin Türkiye’de aylarca süren bir araştırmayı kısa bir süre önce tamamladıklarını hatırlattı.

72 GAZETECÝ HAPÝSTE

RSF, “Hapisteki 72 gazeteci arasında, örgüt (RSF) en az 42’sinin bilgi toplama ve yayma faaliyetlerinden ötürü tutuklu olduðunu tespit etti. Çok sayıda vaka da araştırma aşamasında” dedi.

RSF Türkiye’de tutuklu gazetecileri şöyle sınıflandırdı:

Mesleki faaliyetleri ile ilgili tutuklu gazeteciler: •Bayram Namaz •Füsun Erdogan •Hikmet Ciçek •Tuncay Özkan • Mustafa Balbay • Soner Yalçin • Yalçin Küçük • Turan Özlü • Hasan Özgünes • Tayip Temel • Cengiz Kapmaz • Abdullah Cetin • Ayse Oyman • Cagdas Kaplan • Dilek Demirel • Ertus Bozkurt • Fatma Koçak • Hüseyin Deniz • Ismail Yildiz • Kenan Kirkaya • Mazlum Özdemir • Mehmet Emin Yildirim • Nahide Ermis • Nevin Erdemir • Nilgün Yildiz • Nurettin Firat • Ömer Celik • Ömer Ciftçi • Ramazan Pekgöz • Sadik Topaloglu • Selahattin Aslan • Semiha Alankus • Sibel Güler • Yüksek Genç • Zeynep Kuray • Ziya Ciçekçi • Zuhal Tekiner • Mehmet Emin Yildirim • Turabi Kisin • Özlem Agus • Zeynep Kuris • Sadiye Eser

Mesleki aktiviteleriyle ilgili tutuklu medya çalışanları:

• Pervin Yerlikaya • Saffet Orman • Cigdem Aslan • Irfan Bilgiç

Durumu henüz inceleme konusu olan tutuklu medya çalışanları ve gazeteciler:

• Ali Konar • Faysal Tunç • Ferhat Ciftçi • Hamit Dilbahar • Kenan Karavil • Murat Ilhan • Nuri Yesil • Ömer Faruk Caliskan • Sevcan Atak • Seyithan Akyüz • Sahabettin Demir • Ahmet Birsin • Sebahattin Sürmeli • Ferhat Arslan • Sultan Saman • Bahar Kurt • Musa Kurt • Mustafa Gök • Erdal Süsem • Hatice Duman • Hakan Soytemiz • Erol Zavar • Miktat Algül • Sükrü Sak • Mehmet Haberal

ÇÝN’DE 30 GAZETECÝ TUTUKLU

RSF raporuna göre Türkiye’yi Çin takip ediyor. Bu ülkede 30 gazeteci ile 69 net-vatandaşı tutuklu. RSF, Çin’deki tutuklu gazeteci sayısının yıllardan beridir aynı düzeyde olduðunu bildirdi. Cezaevi cehennemi olarak ifade edilen Eritre’de en az 28 gazetecinin cezaevinde olduðu belirtilirken, “Ýran molla cumhuriyetinin korkunç hoşgörüsüzlüðü” başlıðı altında gazeteciler açısından dördüncü büyük cezaevinin 26 gazeteci ve 17 net-vatandaşının hapiste oluşu ile Ýran olduðu kaydedildi. RSF’ye göre beşinci büyük cezaevi, 21 tutuklu gazeteci ve 18 net-vatandaşı ile Suriye.