Barışın kalıcı olması için önemli bir gerilla gücü bulunan ELN ile barışın sağlanması ve suç örgütleriyle ciddi mücadele gerekiyor.

Kolombiya Devrimci Silahlı Birlikleri (FARC) ile ordu arasında 1964 yılında başlayan savaş, ilki referandumda reddedilmesi ardından Kongre tarafından kabul edilen bir barış anlaşmasıyla sonlandırılmıştı.

FARC VAADİNİ YERİNE GETİRDİ: TOPLAM 11 BİN ÜYESİ SİVİL YAŞAMA GEÇTİ

24 Kasım 2016’da başkent Bogota’daki Colon Tiyatrosu’nda imzalanan tarihi anlaşma kapsamında şimdiye kadar birçok adım atıldı. Barışın ilk adımı olarak FARC bünyesindeki 7 bini aşkın gerilla, silahlarını Birleşmiş Milletler (BM) denetçilerine teslim etti. Bu süreç yaz aylarında sonlandırılırken, milis güçleriyle birlikte silahlı faaliyetine son veren FARC üyelerinin sayısı 11 bini buluyor.

Ancak FARC’ın delegelerinin kararıyla imzaladığı barış anlaşmasının şartlarına karşı çıkan gerillaların olduğu bildiriliyor. Kolombiya Devlet Başkanı Juan Manuel Santos, FARC’ın kararına uymayan 800 kadar gerillanın faaliyette olduğunu ve bunların suç çeteleriyle işbirliği yaptığını savunuyor.

SİYASİ YAŞAMA YİNE FARC ADIYLA DEVAM EDİYOR

Barışın birinci yılında Kolombiya siyasi yaşamına dahil olmak amacıyla FARC tarafından başka adımlar da atıldı. Ağustos ayı sonunda ‘Ortak Alternatif Devrimci Güç’ adını almıştı. Bu yeni oluşumun da kısaltması ‘FARC’ olurken, partinin hedefinde 2018 seçimlerinde alternatif devrimci bir güç olmak bulunuyor.

Son anketler, kentlerde FARC’a olan olumlu bakışın yüzde 20’lerde olduğunu gösterse de, örgütün zaten önemli oranda kırsal kesimlerde desteğinin olduğu biliniyor. 2018 seçimleri, FARC için ilk önemli sınav olacak.

HÜKÜMET ANLAŞMA ŞARTLARINI HENÜZ YERİNE GETİRMEDİ

Kolombiya barışının sağlanması için FARC tarafından verilen vaatler hızlıca yerine getirildi. Silahlarını BM’ye teslim ederek çatışma ihtimalini ortadan kaldıran FARC, siyasi partiye dönüşerek de mücadeleyi demokratik siyasetle yürüteceğini ispat etti.

Ancak FARC’a göre, Juan Manuel Santos ve hükümeti anlaşmadan kaynaklı sorumluluklarını yerine getirmekte ağır davranıyor. AFP’ye konuşan FARC’ın hükümetle yıllar süren müzakerelerinde yer alan Pastor Alape, hareket olarak ‘yapabileceklerinden fazlasını’ yaptıklarını söyledi.

Santos hükümetinin Kolombiya halkına verdiği sözleri yerine getirmediğini vurgulayan Alape, kriz riskine rağmen savaşın bittiğinin altını çizdi.

FARC yetkilisinin dile getirdiği bu eleştiriler haksız değil. 52 yıllık savaşta işlenen suçların yargılanması ve toplumsal barışın sağlanmasına ilişkin madde, bu suçları yargılayacak özel bir mahkemenin kurulmasını öngörüyordu. Ancak Kolombiya Kongresi’ndeki desteği dengesiz olan hükümet, bu kanunu henüz oylatmadı.

Savaş sonrası özellikle kırsal bölgelere ilişkin toprak reformu dahil birçok politikayı içeren reformların da hayata geçirilmemesi dikkat çekiyor.

TAM BARIŞ İÇİN ELN İLE ANLAŞMA VE SUÇ ÖRGÜTLERİYLE MÜCADELE

Ancak Kolombiya’da barışın tümüyle hayata geçirilebilmesi için hükümetin paramiliter gruplar ile organize suç örgütlerine karşı mücadele etmesi gerekiyor. FARC’ın silahlı mücadeleye son vermesi ardından en önemli gerilla gücü olan Ulusal Kurtuluş Ordusu’nun (ELN) da sürece dahil olması önemli.

ELN ile Kolombiya hükümeti arasında Ekvator’un başkenti Quito’da yapılan gizli müzakereler geçtiğimiz yıl Ekim ayında resmen kabul edilmişti.  1500 ila 2500 arasında gerilla gücü ve 7 bini aşkın milisi bulunan ELN, Eylül ayında ateşkes ilan etmişti.

Kolombiya’da 1964 yılında köylü isyanları ardından başlayan iç savaşta, FARC ve ELN’nin yanı sıra irili ufaklı sol gerilla grupları ile sağcı paramiliter gruplar da yer alıyordu. Iç savaşta 220 bin ila 260 bin arasında kişi yaşamını yitirdi.