Fransa’da 5 Aralık’tan bu yana başta ulaşım sektöründe olmak üzere büyük grevlerle tepki gösterilen Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un emeklilik reform planları, özellikle emeklilik yaşına yaklaşmış bireyleri olumsuz etkileyecek. Hükümetin çalışılan dönemdeki kazanılan maaşlara göre puan sistemine geçilmesini istediği emeklilik sisteminde, tam maaş alabilmek için ise en az 64 yaşına kadar prim ödenmesi şartı getiriliyor.

Macron’un taviz vermeye yanaşmadığı bu şartlarda bir emeklilik yasasının hayata geçirilmesi halinde ise, çalışma yaşamında belli dönemler işsiz kalmış bireyler düşük emeklilik maaşlarına mahkûm olacak. Bu durum, işsizlik veya çalışmama oranlarının yüzde 50’lere yaklaştığı 55 yaş üstü bireyleri yoksullukla karşı karşıya bırakacak.

55-64 YAŞ ARASI GRUPTA ÇALIŞMA ORANI ÇOK DÜŞÜK

Başta sol sendikalar olmak üzere birçok kesimin kesin olarak karşı çıktığı reformun gerçekleşmesi halinde, uzun dönemler işsiz kalan çalışanların emeklilik puanları yetersiz olacağından düşük emekli maaşları almaları söz konusu. Bundan en çok etkilenecek olanların başında gelen 55 yaş üstü bireylerde, son verilere göre çalışma oranı sadece yüzde 56. Bu rakamlar Avrupa Birliği (AB) İstatistik Kurumu Eurostat’ın verilerinde görülüyor. Yani çalışanların en az yüzde 45’i emeklilik yaşına geldiklerinde ‘yeterli’ düzeyde bir emekli maaşına denk gelecek puanları biriktirmemiş olacak.

EN VAHİMİ 60-64 YAŞ ARASI GRUPTA GÖRÜLECEK

Hükümetin tümüyle işveren birliklerinin talepleri doğrultusunda hayata geçirmek istediği emeklilik reformunun en büyük mağdurları ise, 60-64 yaş arasında işsiz kalanlar oluşturacak. Zira bu yaş grubunda olup halen çalışma hayatında aktif olarak yer alanların oranı sadece yüzde 33,5.

‘DAHA İYİ’ BİR MAAŞ İÇİN DAHA FAZLA ÇALIŞMAYA MECBUR KALINACAK

Hükümetin planında 62 olan mevcut emeklilik yaşının korunması yer alsa da 64 yaşından önce emekli olanların maaşları ‘dekot’ denilen orantılı kesintilere uğrayacak. Böylelikle aslında kariyeri boyunca işsiz kalmamış olan çalışanlar da en erken 64 yaşında emekli olmaya zorlanacak.

Çalışma hayatında belirli süreler işsiz kalanlar ise, emeklilik maaşlarını yükseltebilmek için 64 yaşından sonra da çalışmaya teşvik edilecek. Zira planda, 64 yaşın ertesinde çalışılan her süre için emeklilik maaşının orantılı olarak arttırılması söz konusu.

Ancak bu, ‘mezarda emeklilik’ demek, çünkü birçok zorlu meslekteki çalışma şartları dikkate alınmıyor. Ayrıca yapılan neredeyse tüm araştırmalar, yaşamlarının belirli dönemlerinde işsiz kalanlar ile daha düşük maaşla çalışanların ortalama yaşam beklentilerinin 5-7 yıl arasında daha düşük olduğunu gösteriyor. Yani bu kesimin emeklilikten sonra yaşayacağı sürenin daha kısa olacağı kesin.

İŞSİZLİK VE BAĞLANTILI SORUNLARDAN EN ÇOK ETKİLENEN KESİM

Fransa’da ülke genelinde yüzde 8,5 olan işsizlik oranı, genç kesimlerde yüzde 20 civarında. Ancak resmi verilerde işsizlik oranları düşük görünse de 55 yaş üstü bireylerin çalışma oranlarının düşüklüğü gerçeği gizlemiyor.

Muhalif senatörler Monique Lubin ve René-Paul Savary tarafından hazırlanan bir rapora göre, 50 yaşından sonra işsiz kalanların yeni bir iş bulmakta diğer gruplara oranla daha fazla zorlandıklarına dikkat çekiliyor. Aynı rapora göre, 50 yaşın üzerinde işini kaybedenler arasında işsiz kalma süresi 2 yılı aşanların oranı yüzde 38. Genel toplamda ise 2 yıldan uzun bir süre yeni iş bulamayanların tüm işsizler içindeki oranı yüzde 22.

ÖNÜMÜZDEKİ ON YILLARDAKİ TEKNOLOJİK GELİŞMELER DİKKATE ALINMIYOR

Hükümetin emeklilik reformu yaşama geçerse 1975 yılı öncesinde doğanları kapsamıyor, yani sorun bugün 50 veya 55 yaş üstünde olan bireylerden çok gelecek nesilleri ilgilendiriyor.

Teknolojinin her geçen gün geliştiği bir ortamda makineleşme veya robotizasyon da hız kazanıyor. Bugün var olan yüzlerce hatta binlerce mesleğin 10 ya da 20 yıl sonra da halen var olacağının garantisi yok. Böylesi bir gelecekte bugün dahi iş bulmakta zorlananlar çok daha fazla zorlanacaklar. Ve tabii ki, hükümetin ‘finansman açığı doğacak’ bahanesiyle getireceği yeni emeklilik sisteminin en büyük mağdurları da bu kesimler olacak.