Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) İzleme Komitesi Türkiye Raportörü Stefan Schennach, Türkiye’ye gerçekleştirdikleri son ziyaretin ardından yürüttükleri temasları değerlendirdi. Schennach, ülkede bir barış sürecinin olmadığını, ancak barışa dair çağrıların ciddiyetle ele alınması gerektiğini vurguladı.
Ziyaret kapsamında bakanlar, yargı yetkilileri ve mahkûmlarla görüştüklerini belirten Schennach, bu görüşmelerde barış sürecine dair çeşitli sorular yönelttiklerini ifade ederek “Türkiye’yi ziyaretimiz sırasında bakanlarla, çeşitli mahkemelerin yetkilileriyle ve tesadüfen mahkumlarla da görüştük. Sözde barış süreci hakkında konuştuk ve pek çok soru sorduk: Bu süreç gerçekte ne anlama geliyor? Af ne demek ve neleri kapsıyor? Bu sürecin içinde hangi yasal değişiklikler var?” dedi.
'BU SADECE SİLAHSIZLANMA DEĞİL; TOPLUMSAL DÖNÜŞÜM GEREKTİRİR'
Raportör, barışın yalnızca silahların bırakılmasıyla sağlanamayacağını vurgulayarak, Türkiye’nin Kürt meselesine bütüncül yaklaşması gerektiğini belirtti. Schennach, eğitim, kamu yönetimi ve toplumsal katılım gibi alanlarda köklü değişimlerin şart olduğunu ifade ederek, “Eğer gerçekten bir barış sürecinden söz ediyorsanız, o zaman Kürt meselesinin tamamını -anaokullarında, eğitim sisteminde ve kamu yönetiminde- ele almanız gerekir. Bu sürece dâhil olan çok sayıda unsur var. Bu sadece PKK’nin silah bırakmasıyla ilgili değil; bu tek başına barış değildir. Açıkçası, buna ne ad verileceğini bile bilemiyorum” dedi.
'KUZEY İRLANDA ÖRNEĞİNİ VERDİK'
Schennach, Avrupa’daki örneklerden yola çıkarak, Kuzey İrlanda’daki barış sürecini Türkiye için kıymetli bir model olarak gündeme getirdiklerini belirtti. Raportör, Good Friday (Hayırlı Cuma) Anlaşması’nın, silahlı mücadele döneminden çıkışta nasıl toplumsal barışı mümkün kıldığını şu sözlerle aktardı: “Kuzey İrlanda Anlaşması örneğini verdik; on binlerce insanın öldüğü ya da hapsedildiği bir ülkede gerçek ve kalıcı barışı sağlayan bir anlaşma. Britanya hükümeti mahkûmları serbest bıraktı ve bu süreçte Paskalya (Good Friday) Anlaşması olarak bilinen düzenlemeleri hayata geçirdi.”
'RAPORTÖR EKİM AYINDA RAPORU SUNACAK'
Barış ve demokratik çözüm konusunda Avrupa Konseyi’ndeki tartışmaların henüz başında olduklarını belirten Schennach, sürecin derinleştirilmesi için Ekim ayında kapsamlı bir raporun sunulacağını ifade ederek şunları söyledi: “Türk yetkililere ve farklı paydaşlara bu tür bir yaklaşıma dair ne düşündüklerini sorduk. Bana göre bu tartışmanın henüz başındayız sonunda değil. Ekim ayında, raportörlerin bu konuyu daha ayrıntılı olarak ele alacağı raporu hepimiz alacağız.”