Korku ve utancın başkenti Reqa artık özgür -III-

Reqa artık özgür ama sıra hem yönetimsel hem de fiziki inşa anlamında özgür ve yarınlara umutla bakan Reqa’yı kurmakta.

Reqa Sivil Meclisi Reqa’nın geleceğine hizmet etmek ve söz sahibi olmak için Reqalılar tarafından kuruldu. Fırat’ın Gazabı Hamlesinin başlangıcından bu yana Eyn İsa’ya Reqa’dan 450 bin sivil geldi. Şu ana kadar uluslararası yardımın çok sınırlı olduğu koşullarda Reqa Sivil Meclisi, MSD ve kuzey Suriye demokratik Federasyonu yetkilileri sivillerin ihtiyaçlarını kendi imkanlarıyla karşıladılar.

Artık Reqa Özgür bundan sonra sivillerin durumu ve Reqa’nın geleceği ne olacak? soruları en fazla sorulan sorular.

REQA’DAN EYN İSA’YA 450 BİN REQALI GELMİŞTİ

Suriye’de iç savaş öncesi nüfusunun 220 bin olduğu Reqa, Suriye iç savaşının başlaması ardından 2013 yılında cihatçıların denetimine geçene kadar savaşın olduğu yerlerden yarım milyon üzerinde göç almış bir şehirdi. Cephet El Nusra, Ehrar Şam, DAİŞ gibi cihadî selefi örgütlerin denetiminde nüfus ve demografisinde değişimler yaşandı.

Özellikle Kürtler ve Hristiyanlar şehirden göç etmek zorunda bırakılırken, DAİŞ döneminde yabancı cihatçılar ve aileleri, hicret için gelenler, yine DAİŞ tarafından kaçırılan Êzîdiler ve savaş esirleri Reqa’ya getirildi. Bu nedenlerle Fırat’ın Gazabı Hamlesi başladığında Reqa nüfusunun ne kadar olduğu tam olarak bilinmiyor.

Fakat Fırat’ın Gazabı Hamlesi başlar başlamaz Reqa’dan binlerce sivil rejim döneminde Reqa’ya bağlı olan Eyn İsa’ya akın etmeye başladı. Reqa Sivil Meclisi’nin verdiği bilgilere göre hamlenin ilk birkaç ayında Reqa’dan Eyn İsa’ya gelen göçmen sayısı 100 bini bulmuştu.

Yine göçmenlerin ihtiyaçlarıyla birebir ilgilenen Reqa Sivil Meclisi’nin verdiği bilgilere göre Fırat’ın Gazabı Hamlesi’nin başlangıcından Reqa’nın tamamıyla özgürleştirildiği güne kadar Reqa’dan Eyn İsa’ya 450 bin Reqalı geldi. Bir de farklı yollardan Minbiç’e geçen Reqalıları da eklersek Reqa’dan Kuzey Suriye’nin istikrarlı alanlarına göç eden sivillerin sayısı 500 bini buluyor.

SİVİL MECLİS DAHA HAZIRLIK AŞAMASINDA SEFERBER OLDU

Reqa’dan gelen 450 bin sivilin ihtiyaçlarını karşılama da temel sorumluluk alan güç Reqa Sivil Meclisi’ydi. Fakat Reqa Sivil Meclisi Fırat’ın Gazabı Hamlesi başladığında henüz birkaç aydır kendini örgütleme çalışmalarına başlamıştı.

Reqa Sivil Meclisi Yetkililerinin verdikleri bilgilere göre DAİŞ döneminde Reqa’dan kaçıp Rojava’nın güvenli alanlarına göç etmek zorunda kalan bazı Reqalılar Reqa’ya bir özgürleşme operasyonunun gündemleştiği bir süreçte bir araya gelerek Reqa Sivil Meclisi’ni kurma hazırlıklarına başladılar. Bir yandan hazırlık komitesiyle birlikte örgütlenme çalışmaları yürütülürken, diğer yandan gelen mültecilerin ihtiyaçlarını karşılamak için seferber oldular.

Reqa Sivil Meclisi yetkilileri ilk sürece sadece MSD ve Rojava Demokratik Özerk Yönetimi ve Kuzey Suriye Demokratik federasyonu ilgili kurumlarının yardımıyla göç eden Reqalıların ve rejim denetimi altındaki bölgelerden gelen mültecilerin ihtiyaçlarını karşılamaya çalıştıklarını ifade etti.

REQA SİVİL MECLİSİ VE İLKLER

Reqa Sivil Meclisi 9 ay süren hazırlık çalışmalarının ardından kuruluş toplantısını 18 Nisan 2017 tarihinde gerçekleştirerek kuruluşunu ilan etti. Toplantı Reqa’nın kuzeyindeki Eyn İsa Kasabasında gerçekleştirildi ve meclis henüz Reqa özgürleştirilmediği için merkezini Eyn İsa’da kurdu.

Kürt, Arap, Türkmen halklarından oluşan 110 delegenin katılımıyla gerçekleştirilen toplantıda Reqa tarihinde bir ilk olarak eşbaşkanlık sistemi uygulanmaya geçildi. Meclisin eş başkanlığına Reqa Kürtlerinden Leyla Mustafa ve Reqa’nın Arap Halkından Mahmud Bersan seçildi.

Şu anda Reqa Sivil Meclisi’nin sistemine göre eş başkanların her birinin de 2’si erkek 1’i kadın olmak üzere 3 yardımcısı var. Yine bu 14 komitenin her birinin başkanları da Reqqa Sivil Meclisi yönetiminde yer alıyor.

Ayrıca Reqqa sivil meclisi 110 üyeden oluşurken ve bunların 21’i kadındı. Reqa Sivil Meclisi yetkilileri bugüne kadar Reqa Sivil Meclisi’nin üye sayısında yine kadın üyelerin sayısında gelişme olduğunu dile getiriyorlar. Reqa Sivil Meclisi içinde kadınların sayısı Rojava’ya oranla az olsa da Reqalı kadınlar eşbaşkanlık sistemi ve meclisteki kadın sayısının Reqa halkı için devrim niteliğinde bir gelişme olduğunu ifade ediyorlar.

Yine Reqqa Sivil Meclisi’nin kuruluş toplantısında kadın, toplumsal adalet, ekonomi, savunma ve güvenlik, eğitim ve öğrenim, toplumsal örgütlenme, gözlem ve takip, genel hizmet, enerji, temizlik ve kanalizasyon, gençlik ve spor, sağlık, basın, sosyal çalışmalar komiteleri kuruldu.

EN TEMEL İŞ GÖÇ EDENLERİN İHTİYAÇLARINI KARŞILAMAKTI

Meclis ilanı ardından daha organize bir biçimde çalışmalara başlandı. Reqa Sivil Meclisi bünyesinde yer alan her bir komite kendine ait olan hizmet görevlerini yerine getirdi. Fakat Reqa Sivil Meclisi’nin bu süreçte en temel işleri ilerleyen operasyonla birlikte güvenli alanlara akan sivillerin yiyecek, barınak, su ve ilaç gibi ihtiyaçlarının karşılanmasıydı.

Reqa Operasyonu başladığından bu yana sadece Reqa’dan Eyn İsa’ya 450 bin kişi geldi. Gelenler en az bir iki gün Eyn İsa’da kaldılar ve Sivil meclis tarafından ihtiyaçları karşılandı.  Reqa Sivil Meclisi Eş Başkanı Leyla Mustafa, “Yanımızda oldukları sürece ihtiyaçlarını karşılamaya çalıştık. Bunların bazıları Minbiç, Kobanê, Cizire gibi alanlara akrabalarının yanına geçerken bir kısmı da Eyn İsa köylerinde akrabalarının yanına geçti. Şu anda Eyn İsa’daki okullar, halk evleri hepsi Reqa’dan gelen insanlarımızla dolu.

Yine bazı insanlarımızda köyleri özgürleştikçe ve mayınlardan temizlendikçe köylerine döndüler. Ama şu anda halen Eyn İsa’da çok büyük sayıda mülteci insanımız var. Ki diğer alanlara yada köylere geçen insanlarımızda imkanların kısıtlılığından ciddi sorunlar yaşıyorlar. Yiyecek, ilaç sıkıntısı ciddi” dedi.

‘İMKANLARIMIZ İNSANLARIMIZIN İHTİYAÇLARINI KARŞILAMAYA YETMİYOR’

Fırat’ın Gazabı Hamlesi başladığında Grê Spî Özerk Yönetimi tarafından kurulan Eyn İsa ve Kerama Kampları Reqa Sivil Meclisi tarafından genişletildi. Bununla birlikte Eyn İsa ve Kerama bölgelerinden birçok küçük kamp oluşturuldu.

Şu anda Reqalı mülteciler için en büyük kamp Eyn İsa Kampı ve 17 bin Reqalı sivili barındırıyor. Leyla Mustafa Cizirê’nin Fırtınası Hamlesi’nin başlamasıyla birlikte Dêrazor’dan da Eyn İsa’ya bir göçmen akışı başladığını belirterek, “Yine Dêrazor operasyonunun başlamasıyla birlikte 4000 aile de buraya geçti. Onlar içinde bir kamp kurduk. Şu anda kampta çok yoğun bir sayı var ve kampın gücünü aşıyor.

Kerama Kampı’da büyük bir kamp. Kampların ve insanlarımızın ihtiyaçlarını karşılamak için seferber oluyoruz fakat imkanlarımız yetmiyor. Örneğin Eyn İsa kampında günlük olarak 6000 torba ekmek dağıtıyoruz. Günlük olarak 1,5 ton yemek yapılıp dağıtılıyor ama oda yetmiyor.

Reqa tümden özgürleştirildikten sonra Reqa’dan sivil akışı durdu. Ama Dêrazor’dan ve rejimin bulunduğu yada ilerlediği bölgelerden alanımıza yoğun sivil akışı var” dedi.

450 KOMÜN KURULDU

Reqa Sivil Meclisi’nin göç eden sivillerin ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmakla birlikte en temel çalışmalarından biri de Fırat’ın Gazabı Hamlesi çerçevesinde adım adım özgürleştirilen köylerde meclis ve komünler oluşturmak oldu. Köyleri özgürleştirip yerlerine dönen Reqalıların kendi yaşam ihtiyaçlarını, savunmalarını ve demokratik kültürü örgütleyebilmeleri için sivil meclis örgütlenme komitesi QSD savaşçılarını adım adım takip ederek komün ve meclisleri oluşturdu.

Reqa Sivil Meclisi Eş başkanı Leyla Mustafa, “Şu ana kadar Tabka’yla birlikte Reqa’nın özgürleştirilen alanlarında 450’den fazla komün ve meclis kuruldu. Halkın kendi ihtiyaçlarını örgütleyebilmesi ve güçlü hizmet edilebilmesi için Her 15-20 komünün meclisleri kuruldu. Her komün içinde sulh, savunma, hizmet, komiteler kuruldu ve halen bazı komiteler kuruluyor” diye konuştu.

REQA ÖZGÜRLEŞ ŞİMDİ GELECEĞİ KURMAK GEREKİYOR

Şu anda Reqa Halkı ve Sivil Meclisi için en önemli konu Reqa’nın geleceği. Reqa artık özgür ama çok ağır bir savaşı yaşadı. Bundan sonra hem Reqa’nın yeniden inşa edilmesi gerekiyor, hem de Reqalılar artık kendi üzerlerinde rejim ve DAİŞ gibi despotik yönetimleri kabul etmiyorlar.

QSD güçleri özgürleştirdikleri tüm alanlarda yaptıkları gibi orayı Reqa’yı halkın sivil yönetimine devredecek. Aslında hamle başladığından bugüne adım adım devrediyorlar da ama hamle boyunca hem özgürleştirme hem de özgürleşen alanları savunma görevlerini yerine getirdiler.

Reqa Sivil Meclisi 12 Ekim günü Reqa Platformu ismiyle geniş katılımlı bir toplantı gerçekleştirerek Reqa’nın geleceğini masaya yatırdı.

Reqa Sivil Meclisi tarafından düzenlenen Reqa Platformu, sivil toplum örgütleri ve Reqalı aşiret temsilcilerinin katılımıyla Ayn İsa’da başladı.

Toplantıya, Demokratik Kuzey Suriye Federasyonu, Demokratik Suriye Meclisi (MSD), Demokratik Suriye Güçleri (QSD), Minbic Yönetimi, Kuzey Suriye bölgeleri ile Cês, Bûseraya, Sexane, Bûesaf, Ebû Hemîd, Amir, Bûşeyan, Efadele, El-Mûs Dahir, El-Xanim El-Dahir, Kewatî, Burêc, El-Xûl, Cemase, El-Cerî Kerame, El-Şiêb ve El-Kiwêdir aşiret temsilcileri ve Reqa’nın kanaat önderleri katıldı.

REQALILAR KENDİ KENDİLERİNİ YÖNETMEK İSTİYOR

Bir gün süren toplantının sonuç bildirgesinde Reqalıların QSD’yi destekledikleri ifade edilerek, “Ortak yaşam ve halkların kardeşliğini geliştirmek ve demokratik, çok renkli ve merkezi olmayan Suriye için; Suriye'nin tüm bölgeleriyle, özellikle Kuzey Suriye ile ortak çalışmaları geliştireceğiz” maddesine yer verildi.

Reqalılar platform sonuç bildirgesine koydukları bu maddeyle artık despotik yönetimleri kabul etmediklerini diğer halklarla kardeşçe ve demokratik bir biçimde kendi kendilerini yönetmenin zamanının geldiğini ortaya koydular.

REQA SAVAŞI ULUSLARARASI BİR SAVAŞTI, İNŞASI DA ÖYLE OLMALI

Reqa’nın büyük bölümü savaştan dolayı tahrip olmuş durumda ve birçok yerde halen DAİŞ mayınları duruyor. Reqalılar Reqa’nın hızla temizlenerek yeniden inşa edilmesi için ellerinden geleni yapacaklarını ama bunun için destek gerektiğini söylüyorlar.

Reqa Platformu sonuç bildirgesine Reqa halkının bu istemi şöyle yansıtıldı: “Kentin yeniden inşası için tüm gücümüzle mücadele edeceğiz. Yıkım gücümüzden fazla olduğu için barış ve özgürlük isteyen, teröre karşı olan tüm güçlere, başta Reqa kentine yardım elini uzatan Uluslararası Koalisyon'a yardım çağrısı yapıyoruz. Bu yardım hükümetler ve sivil örgütler yoluyla gerçekleşebilir”

Reqa Sivil Meclisi Eş başkanı Leyla Mustafa’da bu konuda görüşünü şöyle belirtiyor: “Reqa artık özgür. Biz Reqalılar olarak kendi kendimizi yönetmek ve Suriye’deki tüm halklarla kardeşçe ve özgürce ortak yaşamak istiyoruz. Reqa savaşı uluslararası bir savaştı, çünkü Reqa başkentli DAİŞ tüm dünya için büyük tehlikeydi. Reqa’nın özgürleştirilmesi tüm dünya için anlamlı. Bu gün Reqa’nın inşasında ve Reqa halkının yeniden yaşam alanına dönmesinden tüm dünya sorumludur” dedi.

Birinci bölüm: 

İkinci bölüm: