Fransa’nın Afrika’dan gasp ettiği mirası ‘geri verilecek’

Fransa hükümeti, yüz yıllarca Afrika ülkelerinden çalınan tarihi ve kültürel mirasın ‘geri verilmesi’ için uzmanların görevlendirildiğini duyurdu.

Geçtiğimiz yıl Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından verilen vaat kapsamında birçok Afrika ülkesinden gasp edilen mirasın ait oldukları topraklara iadesi gündemde.

Macron’un geçtiğimiz Kasım ayında yaptığı açıklama kapsamında tanınmış sanat tarihçisi Bénédicte Savoy ile Senegalli yazar ve akademisyen Felwine Sarr’ın uzman olarak görevlendirildikleri duyuruldu. Uzmanların, Fransa’ya getirilen ve kamuya ait müzeler ile bireylerin elinde bulunan on binlerce eserin nasıl geri gönderilebileceğine dair çalışma yapmaları bekleniyor.

2022’YE KADAR KANUN DEĞİŞMEZSE ZORLAŞABİLİR

Ancak Macron’un vaadinde dile getirdiği ‘en geç 5 yıl içerisinde’ şeklindeki süre nedeniyle Afrika’nın tarihi ve kültürel mirasının iade edilmesinin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği kestirilemiyor. Fransa’nın tarihi ve kültürel eserleri geri gönderebilmesi için ilgili yasalarda değişiklik yapılması gerekirken, Macron’un görev süresinin biteceği Mayıs 2022’den önce değişiklik yapılması şart. Macron’un tekrar seçilmemesi durumunda gelecek yeni cumhurbaşkanının yasalaşmamış böylesi bir vaadi yerine getirme zorunluluğu bulunmuyor.

SADECE BENİN’DEN 6 BİNE KADAR ESER GASP EDİLMİŞ

Afrika ülkelerinden sadece Fransa’ya getirilen tarihi ve kültürel mirasa dahil eserlerin sayısı on binler ile yüz binler arasında olduğu hesaplanıyor. Sadece Afrika’nın küçük ülkelerinden Benin’e ait olan Fransa’daki eserlerin sayısı 4 bin 500 ile 6 bin arasında  olduğu tahmin ediliyor.

Öte yandan kamuya ait veya diğer müzelerde bulunan eserlerin yanı sıra çoğunlukla bireyler tarafından gasp edilmiş olunan eserlerin nasıl iade edilebileceği sorusuna cevap verilebilmiş değil.