Af Örgütü’nden İran’a 'Şerife Muhammedi' çağrısı

Uluslararası Af Örgütü, bir kez daha insan hakları savunucusu Şerife Muhammed hakkında verilen idam cezasının derhal iptal edilmesi çağrısında bulundu.

Uluslararası Af Örgütü, adaletsiz bir yargılama sonucu idam cezasına çarptırılan Şerife Muhammed için daha önce yaptığı çağrıyı “acil” koduyla yeniden yayınladı. 

Açıklamada insan hakları savunucusu Şerife Muhammedi’nin Gilan eyaletinin Reşt kentindeki Devrim Mahkemesi'nin Şubat 2025'te verdiği idam kararının ardından kadın aktivistin idam edilme riskiyle karşı karşıya olduğu hatırlatıldı. 

Af Örgütü, “Şerife Muhammedi, kadın ve işçi haklarını desteklemek de dahil olmak üzere barışçıl insan hakları faaliyetleri nedeniyle ‘devlete karşı silahlı isyan’ suçundan mahkum edilmişti. Ekim 2024'te Yüksek Mahkeme, Haziran 2024'te verilen mahkumiyet ve ölüm cezasını bozmuş ve bir alt mahkemede yeniden yargılama yapılmasına karar vermişti. Aralık 2024'te büyük ölçüde adaletsiz bir yeniden yargılama gerçekleşti; işkence ve diğer kötü muamele iddiaları hiçbir zaman soruşturulmadı.” dedi. 

13 Şubat’ta İran Reşit Devrim Mahkemesi 2. Dairesi Şerife Muhammedi hakkında bir kez daha idam cezası vermişti. 

Af Örgütü, “Şerife Muhammedi'yi infaz etme planlarının derhal durdurulmasını, mahkumiyeti ve ölüm cezasının iptal edilmesini ve yalnızca barışçıl insan hakları aktivizmi nedeniyle tutulduğu için derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılmasını” talep etti. 

JIN JIYAN AZADÎ ARDINDAN İDAM CEZALARI TIRMANDI

Aynı çağrıda “Jin Jiyan Azadî” isyanının ardından “İranlı yetkililerin, halk arasında korku salmak ve iktidarlarını sıkılaştırmak için ölüm cezası kullanımını yoğunlaştırdığı” belirtildi. 

Açıklamada, şunlar ifade edildi: “Bu tırmanış, siyasi nedenlerle kadınlara karşı ölüm cezasının kullanılmasını da içeriyor. Kürt sivil toplum aktivisti Pexşan Ezîzî Temmuz 2024'te ‘devlete karşı silahlı isyan’ (baghi) suçundan mahkum edildi ve Devrim Mahkemesi tarafından sadece barışçıl aktivizmi nedeniyle ölüm cezasına çarptırıldı. Werîşe Mûradi ve Nesim Gulami Simiyari adlı en az iki kadın da ayrı davalarda ‘devlete karşı silahlı isyan’ suçundan yargılanmıştır. 2023 yılında yetkililer en az 853 infaz gerçekleştirdi ve ölüm cezasının kullanımı, İran nüfusunun yaklaşık %5'ini oluşturan ancak 2023'teki tüm infazların %20'sini oluşturan (...) Beluci etnik azınlığını orantısız bir şekilde etkiledi. İranlı yetkililer 2024 yılında da etnik azınlıklar ve muhalifler de dâhil olmak üzere infazlara devam etmiştir.