Türkiye'de ırkçı saldırıların tarihsel arka planına bakıldığında güncel bir sorun olmadığı görülüyor. Kimi zamanlar direkt devletin dahiliyeti ile kimi zamanlar ise paramiliter yapıların taşeronluğunda planlandı. Ermeni Soykırımı, 6-7 Eylül Olayları, Maraş, Çorum ve Madımak. Bunların yanı sıra özellikle son yıllarda Kürtlere yönelik ırkçı saldırılar artarak devam ediyor.

Daha önce defalarca yaşanan bu saldırılar, 7 Haziran 2015 seçimlerinden sonra iyice ayyuka çıkmıştı. 5 aylık süre zarfında Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) Genel Merkez binası başta olmak üzere 400'e yakın il ve ilçe örgütü çeşitli yöntemlerle saldırılara uğramıştı. Parti binaları yakılmış, taşlanmış ve içeriye girilerek eşyalar kırılmıştı.

ÜLKÜCÜLER KATLETTİ, AKP'Lİ BELEDİYE CENAZE ARABASI VERMEDİ

Kürtlere yönelik ırkçı saldırılardan kaynaklı son 7 yıl içerisinde sadece medyaya yansıyanlar baz alındığında 4 kişi katledilirken, 10'dan fazla kişi ise yaralandı. Saldırılarda katledilenler basına şöyle yansımıştı:

* İstanbul Kağıthane’de 2015 Eylül ayında durakta otobüs beklerken telefonda Kürtçe konuşan 21 yaşındaki Sedat Akbaş, 6 ırkçı ülkücünün bıçaklı saldırısına uğradı ve hayatını kaybetti. AKP’li belediye Akbaş için cenaze aracı vermeyince Akbaş’ın cenazesi Batman'a otobüsle gönderildi.

* 16 Aralık 2018 tarihinde Sakarya'nın Hendek ilçesinde ırkçı saldırıya uğrayan 43 yaşındaki Kadir Sakçı yaşamını yitirirken 16 yaşındaki oğlu B. S. de aynı saldırıda ağır yaralandı. Kürtçe konuşan baba ve oğula 'Kürt müsünüz, Suriyeli mi?' diye soran H. U., baba ve oğlun 'Evet, Kürdüz' demesi üzerine 'Zaten sizi sevmiyorum' diyerek belindeki tabancayı çıkarıp ateş etti. Baba Kadir Sakçı yaşamını yitirirken, aynı saldırıda yaralanan oğlu B. S. hayati tehlikesini atlatsa da tedavisi uzun süre devam etti.

* 23 Ağustos 2019’da Sakarya’da tarım işçiliği yapan Şirin Tosun, ırkçı 6 kişinin saldırısına uğradı. Sakarya'nın Adapazarı ilçesinde Kürtçe konuştuğu için önce 6 kişi tarafından linç edilen ve sonra başından silahla vurulan 19 yaşındaki Şirin Tosun, 54 günlük yaşam mücadelesini kaybetti. Öz Diyarbakır firmasında muavinlik yapan ve ailesiyle birlikte fındık toplamak için Adapazarı'na giden Şirin Tosun, tedavi gördüğü Adapazarı Devlet Hastanesi Yoğun bakım ünitesinde verdiği 54 günlük yaşam mücadelesini kaybetti.

* 31 Mayıs 2020 tarihinde Ankara Etimesgut'ta yaşayan Barış Çakan adlı genç, Kürtçe müzik dinlediği gerekçesiyle kalbinden bıçaklanarak öldürüldü. Olaydan sonra Türk İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Çakan'ın ailesi ile iletişim kurarak, yaşananın ırkçı bir saldırı olmadığı yönünde beyanlar vermesini sağlasa da, görgü tanıkları ve katledilen Barış Çakan'ın dedesinin ifadeleri tam tersini söylüyordu.

*13 Eylül 2020 (dün) Afyon’un Dinar ilçesine çalışmaya giden Ercişli inşaat isçileri silahlı saldırıya uğradı. Saldırıda inşaat işçisi Özkan T. yaşamını yitirdi, Fırat T. ve Emrah Ö. yaralı olarak hastaneye kaldırıldı.

Yukarıda da belirtildiği gibi, son 7 yılda basına yansıdığı kadarıyla katledilen 5 kişinin de ortak özelliği Kürt olmalarıdır. Kürt oldukları ve doğallığında Kürtçe konuştukları ya da Kürt müziği dinledikleri için katledilen bu kişilerin failleri hakkında olması gereken cezalar verilmedi.

HASTANEDE TEDAVİ GÖRENE BİLE SALDIRILDI

Yine ırkçı saldırıya uğrayarak yaralanan birçok Kürt oldu. Basında en çok gündem olan saldırılar ise şöyle:

* 2013’te İstanbul’da servis aracında Kürtçe konuştuğu için Rıdvan İşler, bir grup ırkçının saldırısına uğradı. İşler, kaldırıldığı Köroğlu Devlet Hastanesi’nde tedavi altına alındı. İşler ve akrabaları uzun süre tehdit altında yaşamıştı.

* 10 Kasım 2018’de bir Kürt asker ırkçıların saldırısına uğradı. Ağrı'da askerlik yapan Fikret Aydemir, Kürtçe konuştuğu için bazı ırkçı askerler tarafından uzun süre taciz edildi ve 'sana tezkere aldırmayacağız' denilerek tehdit edildi. Göz göre göre saldırıya uğrayan Aydemir, uzun süre hastanede tedavi görmek zorunda kaldı.

* 2019 Kasım ayında bu defa ırkçılığın adresi 71 yaşındaki bir Kürt oldu. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi’nde göz ameliyatı olan 71 yaşındaki Ekrem Yaşlı, eşiyle Kürtçe konuştuğu için saldırıya uğradı. Bir hasta refakatçısı tarafından saldırıya uğrayan Yaşlı, bir süre tedavi altına alınmıştı. Bu olay kamuoyunda büyük tepki toplamıştı.

YİNE SAKARYA!

Son olarak Mardin'in Mazıdağ ilçesine Yücebağ Köyü'nden mevsimlik işçi olarak fındık toplamak üzere gittikleri Sakarya’nın Ortaköy ilçesindeki Sırt Mahallesi’nde, ırkçı saldırıya uğrayan Demir ailesi gündem olmuştu. Saldırının yaşandığı 4 Eylül günü, Demir ailesi apar topar memleketlerine dönmek zorunda kalmışlardı.

Sonraki gün köylerine varan aile, basına şu bilgileri vermişti: "Biz 17 kişi oraya çalışmaya gitmiştik. Tarla sahipleri bize küfürler ve hakaretler ettiler. Biz de bundan dolayı işi bırakmak istedik. Onlar da civar köylere de haber vermek suretiyle bize kesici aletlerle saldırdılar. Kürt olduğumuz için saldırıya uğradık."

IRKÇILIK NEDİR?

Türkiye'de ırkçılığın kavramsal içeriğine ilişkin çeşitli tanımlamalar yapılsa da hukuki anlamda insanlığa karşı suç olarak nitelendiriliyor. Türk devleti bu nitelemeleri her ne kadar dikkate almasa da hukukçular ve saldırılara uğrayanların suç duyuruları sayesinde olup bitenler kayıt altına alınıyor. Irkçılığı 'hastalık', 'bilinçli bir tercih' ve 'yönetim-rejim biçimi' olarak değerlendirenler var. Dosyamızın yarınki dizisinde ırkçılığın tarihini, tanımını ve sosyolojik belirtilerini işleyeceğiz.

Yarın: Sosyolog ve Irkçılık ve Ayrımcılığa Karşı Komisyon üyesi Güllistan Yarkın, ırkçılığın tanımı, saldırıların neden genelde Sakarya'da yaşandığını ve saldırganların nasıl bir psikoloji ile hareket ettiklerini değerlendirecek.