Avrupa kökenli ve dünya tarafından kabul gören başta Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ), Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ), Uluslar arası PEN Yazarlar Birliği (PEN International) ve İngiltere PEN Yazarlar Birliği(English PEN) Özgür Gündem’in kapatılma kararına ilişkin acil birer bildiri yayınladı.

Türkiye’de basın ve düşünce özgürlüğü alanlarında günlük gözlemler yapan Avrupa’nın en büyük basın emekçileri kurumları son olarak Özgür Gündemin kapatılması ve çalışanların göz altına alınması ile harekete geçti. İngiltere muhabirimiz Erem Kansoy ve insanhakları savuncusu-Aktivist Çağdaş Canpolat’ın girişimleri ile olayın ciddiyeti bu kurumlara aktarılarak daha hızlı bir şekilde basın bildirisi yayınlamaları sağlanırken kurumlar tarafından bölgeye kişisel olarak gözlemciler de gitti.

Ayrıca ifade özgürlüğü ve basın emekçileri hakları savunucusu Uluslararası Index on Cencorship kurumu da Türkiye’yi gazetecilere yönelik uyguladığı çağ dışı yaklaşıma ağır tepki gösteren bir açıklama yayınladı.

Dünyanın en önemli Avrupa kökenli uluslararası basın kurumları yaptıkları açıklamalarda Türk devletinin basın emekçilerine uyguladığı şiddet ile basın organizasyonlarını susturmaya çalıştığı politikaların yanı sıra düşünce ve ifade özgürlüğüne mani olmaya çalışması da şiddetle kınandı. Kurumlar Özgür Gündem ile ilgili alınan kararın derhal geri çekilmesi ve basın emekçilerinin serbest bırakılması gerektiği vurgusu yaptığı açıklamalarının yanısıra, mevcut yüz binlerce üyelerinide bilgilendiren emailler gönderdi. Özgür Gündem’in saldırıya uğradığı saatlerde ise Avrupa uluslararası basın ve ifade özgrülüğü kurumları sosyal medya hesaplarından da kınama mesajları yayınladı.

Uluslar arası PEN Yazarlar Birliği kendi internet sitelerinde yayınladığı, ‘Türkiyede yeni tutuklama dalgası ile yazar Aslı Erdoğan’da tutuklandı’ başlıklı açıklamasında TC devletinin 15 Agustos darbe girişimi sonrasında karşıt sesleri bastırma çabası ile tutuklamaları yoğunlaştırdığını belirtti.

International PEN yazılı açıklaması;

“Yazar, insan hakları savunucusu, tanınmış isim Aslı Erdoğan ile ilgili oldukça endişeliyiz. Polisin Erdoğan’ın evine zorla girdiğini biliyoruz buda bizi daha çok kaygılandırıyor. Erdoğan’ın beraberinde Özgür Gündem gazetesi çalışanı 20’den fazla basın emekçiside tutuklandı. Ayni zamanda ev baskınları akataran IMC TV’den de 2 gazeteci tutuklandı.

PEN International Yazma Özgürlüğü Programı Direktörü Ann Harrison: “Türk otoriterleri şuanda uygulamada olan OHAL durumundan faydalanarak ağır ve şiddetli bir şekilde saldırılarını, muhalif tüm sesleri susturmak adına gerçekleştiriyor. Türk otoriterlerine ait artık korkunç denilecek bir taablo ortaya çıktı. Özellikle 15 Temmus darbe girişimi sonrasında da görevlerini iki katı kötüye kullanarak kendilerinden olmayan tüm sesleri bastırma çabaları ile basın emekçilerine saldırılarını tablolarda ikiye katladı. Bu konuda oldukça endişeliyiz.”

PEN International olrak Türkiyeyi OHAL dönemi içerisinde, insan haklarına saygılı olmaya,uluslararası yasalara göre davranmaya ve ifade özgürlüğünün korumaya çağırıyoruz. Ayni zamanda baskı ve tutuklamalar ile yüzleşen basın emekçilerinin derhal serbest bırakılmasına ve düşünce ile ifadelerini özgürce dile getirmelerine imkan yaratılması gerektiğini vurguluyoruz. “

PEN Internatioanal, Aslı Erdoğan hakkında tanıtıcı kısa bir paragraf ile bildirisini sonlandırdı. Hazırlanan bildiri PEN International üyesi dünya genelinde binlerce yazar, gazeteci ve diplomatlara ulaştı.

İNGİLTERE PEN’DEN PROTESTO

Yaşanan gelişmeleri yakından takip eden English PEN’de Özgür Gündem’e yönelik saldırı ve özgür basın emekçilerinin tutuklanmasına ilişkin kınama içerikli bir bildiri yayınladı.

‘Özgür Gündem’in kapatılmasını ve gazetecilerin hedef gösterilmesini protesto ediyoruz’ başlıklı bildiride, Özgür Gündem yazarı Ragip Zarakolu, muhabirler Filiz Koçali ve Eren Keskin ile ilgili endişelerini de dile getirdi.

 (English PEN)’in açıklaması;

“Elde edindiğimiz bilgilere göre Istanbul Ceza Mahkemesi Özgür Gündem Gazetesinin kapatılmasına yönelik bir karar aldı. Gerekçe olarak ise ‘PKK propagandası yapmak ve bir terör örgütünün yayın organı gibi davranmak’ gösterildi.

Özgür Gündem’in polis baskınına uğraması  ve kapatılması ilk olarak gerçekleşmiyor. Gazete 1994 ve 2011 arasında yasaklanmış ve birçok basın emekçisi çalışanıda tutklanmış ve PKK destekçisi olmaları gerekçe gösterilerek tutuklanmışlardı. Yaklaşık 2 ay önce yine iki gazeteci reporters Without Borders (RSF) Türkiye temsilcisi ve Bianet muhabiri Erol Önderoğlu ve gazeteci Ahmet Nesin, İnsan Hakları Vakfı Türkiye Başkanı Şebnem korur Fincancı ile beraber gazeteye destek gösterdikleir için tutuklanmışlardı.

Bizler Özgür Gündem Editörü Zana Kaya ile 20’den fazla basın emekçisi ve Özgür Gündem çalışanı ile tanınan yazar Aslı Erdoğan hakkında oldukça endişeliyiz. “

English PEN dönem Başkanı Maureen Freely açıklamda kısa bir not düşerek, “ dünyaca tanınan yazar, şair ve tiyatro yazarları ile gazetecileri tutuklayan Erdoğan’ın Türkiyesinde bönemli insanların refah içerisinde olduklarını veya güven içerisinde olduklarını söyleyemeyiz.” Dedi.

Biz English PEN olarak tutuklanan basın emekçilerinin derhal serbest bırakılması çağırısı yapıyoruz. Öncelikle bu en önemli konudur, basn emekçileri serbest bırakılmalı. Özgür Gündem gazetesinde barış içerisinde çalışan basın emekçilerinin baskınla tutuklanması ve gazetelerinin kapatılması kabul edilemezdir, her bireyin ifade özgürlüğü vardır ve bu engellenemez.”

Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ) ve Uluslararası Gazeteciler Federasyonu yaşananlara sessiz kalmayarak acil bir bildiri ve kınama mesajı yayınladı. Bildiride Zana Kaya, Günay Aksoy, Kemal Bozkurt, Reyhan Hacıoğlu, Önder Elaldı, Ender Önder, Sinan Balık, Fırat Yeşilçınar, İnan Kızılkaya, Özgür Paksoy, Zeki Erden, Elif Aydoğmuş, Bilir Kaya, Ersin Çaksu, Mesut Kaynar, Sevdiye Gürbüz, Amine Demirkıran, Bayram Balcı, Burcu Özkaya, Yılmaz Bozkurt, Gülfem Karataş, Gökhan Çetin, Hüseyin Gündüz ve Asli Erdogan’ın polis baskını ile tutuklandığını belirtti. Açıklamada ‘Özgür Gündem kapatılma kararı geri çekilmelidir’ vurgusu yapıldı.

European Federation of Journalist açıklaması şöyle: “15 Temmus darbe girişiminden sonra girilen süreçte Türkiye’nin ilan ettiği OHAL süreci ile yaklaşık 130 basın servisi veren kurum zorla kapatılırken öte yandan 50 gazetecide tutuklandı.

Özgür Gündem günlük 7.500 serkülüzasyona sahip bir gazete iken 2014 yılından bu yana yüzlerce kez para cezası, soruşturma ve tutuklamalar ile karşı karşıya bırakıldı.

Avrupa Gazetecier Federasyonu-Uluslararası Gazeteciler Federasyonu olarak Türkiyeye çağrı yapıyoruz, Özgür Gündemin kapatılma kararının derhal geri çekilmesi ve tutuklanan gazetecilerin serbest bırakılmasını istiyoruz. Mahkemenin aldığı ‘gazete terörist propaganda yapıyor’ kararı düşündürücüdür, muhalif basın ve düşünce ile ifade özgürlüğü üzerindeki Türkiyedeki baskıyı bu şekilde görebiliyoruz”

IFJ ve EFJ’nin ortak bildirisnde son olarak gazeteci Can Dündar’a uygulanan tutuklamanında altı çizildi.

Uluslararası Index on Cencorship kurumu da Türkiye’yi gazetecilere yönelik uyguladığı şiddet ve tutuklamalar ile ilgili şiddetle eleştirdi. ‘Türkiye’nin muhalif basına yönelik saldırısı derhal son bulmalı’ başlıklı yayınladıkları bildiride, ‘Index olarak, Özgür Gündem Gazetesinin Türk mahkemesi tarafından kaptılmasını şiddetle kınıyoruz, karar geri çekilmelidir’ ifadelerinin altı çizildi.

Index CEO’su Jodie Ginberg’de açıklama içerisine şu notları düştü; “ülke üzerindeki tutuklama dalgası gazetecileri, akademisyenleri artistleri aldı götürdü. Türk devletinin bu tutumu dünyadan büyük tepkiler toplamaya devam ediyor. Son olarak Özgür Gündem Gazetesine yönelik düzenlenen saldırı ve kapatma kararı ile anlaşılıyor ki Erdoğan gazeteciler ve toplum hakları üzerinden kirli politik oyunlar oynuyor. Haber aktarma, düşünce ve ifade özgürlüğü üzerinden de Erdoğan politik oyunlar oynuyor” dedi.

Index “Kürt’lerin sesi Özgür Gündem defalarca daha bir çok Türkiyedeki muhalif basın organı gibi hedef gösterilerek saldırıya uğramışş ve kapatma kararıyla yüzleşmiştir. Buna gerekçe olarak ise PKK yandaşlığı ortaya koyması bahane gösterilmektedir.

15 Temmuz darbe girişimi ardından Erdoğan ve hükümeti Türkiye’de 70.000 insasanı kendi siyasi çıkarları doğrultusunda tutuklama veya susturma yönünde hedef göstermiş durumdadır. Şuanda Türkiye gazeteclieri tutuklama sırasında 77 tutuklu gazeteci ile listenin en başında, ayrıca 151 basın servisi veren çatı da kapatılmış durumda olduğunu biliyoruz. Tutuklananlar serbest bırakılmalı ve kapatılan basın organlarının kapatma kararları derhal geri çekilmelidir. “

Index ayni zamanda basın özgürlüğü alanındaki haritalandırma çalışması ile de büyük beyeni topluyor. Bir çok istatistiki bilgiyi servis eden Index media haritalandırma projesi sorumlusu Hannah Machlin de açıklamada kısa bir değerlendirme ile yer aldı, Index’in açıklamasında yer alan Machlin’in verdiği rakamlar dikkat çekici. Machlin, “ 15 Temmuz darbe girişimi ile Türkiyedeki gözlemlerimizi ve araştırmalarımı daha da yoğunlaştırdık. Türkiye’de basın özgürlüğü olduğunu söylemek mümkün değil. Toplamda 61 kez çok ciddi tutuklama ve basın organlarına saldırı raporu bize ulaştırıldı ve kayıt altına alıp inceledik. 41 ülke arasında bu raporları tam 51 kez dolduran Türkiye’de basın emekçilerinin nasıl zor koşullarda çalıştığını tahmin edebiliyoruz” açıklamasında bulundu.