Diyarbakır Pir Sultan Abdal Kültür ve Cem Evi’nde "Alevilikte Hakka Yürüme, Aðıt, Yas ve Cenaze-Defin Erkanı" konulu "Diyarbakır Alevi Ýnanç Buluşması" gerçekleştirildi.

Diyarbakır Pir Sultan Abdal Kültür ve Cem Evi'nde düzenlenen "Alevilikte Hakka Yürüme, Aðıt, Yas ve Cenaze-Defin Erkanı" konulu Diyarbakır Alevi Ýnanç Buluşması'na Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir, Büyükşehir Belediyesi Meclis Başkan Vekili Hacı Haspolat, Kayapınar Belediye Başkanvekili Mahmut Dað, Cem Evi Başkanı Cafer Koluman, sözlü kültür derleyicisi Bese Aslan, Dersim Alevi Piri Hasan Kılavuz ve Diyarbakır Alevi Piri Hasan Baykurt, DÝAYDER Başkanı Zahit Çitfkuran ve melleler, Prof. Dr. Ýrfan Açıkgöz, pek çok Alevi ileri gelenleri ve Alevi yurttaşlar katıldı.

Diyarbakır Pir Sultan Abdal Kültür Derneði Başkanı Cafer Koluman, yaptıðı açış konuşmasında yaşadıkları coðrafyanın dinsel, etnik ve kültürel bir çeşitliliðe sahip olduðunu Aleviliðin de bu farklılıklardan biri olduðunu söyledi. Alevilik inancının merkezinde insan bulunduðunu ifade eden Koluman, sürekli egemen dinsel anlayışın dışında bulunduðunu ve yok sayılmaya çalışıldıðını belirtti. Alevilerin insanda Tanrısal özellikler gördüðünü belirten Koluman, "Alevilere göre insan yaratandır ve yaşatandır. Aleviler tüm kerametin insanda olduðuna dair bir felsefe edinmişlerdir"dedi. Koluman, "Alevilere göre insana sevgi ve saygı her türlü ibaretten daha önemlidir. Bu nedenle derler ki her ne ararsan insanda ara" diye konuştu. Baskı, zulüm, inkar politikalarından dolayı Alevilerin yazılı bir kültürü olmadıðını da belirten Koluman, bu dışlanmalardan dolayı sözlü kültürü bugüne getirdiðini ve inançlarını, ibadetlerini sürekli gizli yapmak zorunda kaldıklarını kaydetti.

Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir yaptıðı açış konuşmasında "Diyarbakır kenti sizlerle bir kenttir. Diyarbakır bütün inançlarıyla birlikte kadimdir. Bize düşen siz bu kentin yaşayanlarına hizmet etmektir. Bu kentte herhangi bir inanca mensup bir insanımız varsa ve o inancını özgürce yaşayamıyorsa veya mekansal eksikliði varsa her şeyden önce o biz yerel yönetimlerin bir eksikliði bir kusuru olacaktır" dedi.

Ehmedê Xanê Camisi ile insanlarımıza hizmet etme adımını attıklarını belirten Baydemir, "Şüphesiz bu yetmeyecekti. Diyarbakır’da göç etmek zorunda kalan Ermeni kardeşlerimizin Ortadoðu’daki en büyük inanç merkezlerinden biri olan Surp Giragos Kilisesi’nin restorasyonu ile yolumuza devam ettik. Cem Evi ile bu hizmeti daha da ileriye götürmenin heyecanını birlikte yaşıyoruz" şeklinde konuştu.

Daha sonra Cem Evi Başkanı Cafer Koluman'ın yönettiði panele geçildi. Koluman, Alevi inancında ölüm olmadıðını, ölümü "Hakka Yürüme" olarak adlandırdıklarını söyledi. Diyarbakır Türkmen Alevi Piri Hasan Baykurt, Alevi inancındaki cenaze defin işlemi ilgili ayrıntıları anlattı.

Dersim Alevi Piri Hasan Kılavuz da Kürt Alevilerdeki cenaze erkanı ve defin işlemi ile ilgili bilgiler verirken, Alevi inancının Sünni Ýslamın etkisinde bırakıldıðını söyledi. Selçuklularda, Osmanlılarda ve Cumhuriyet Türkiye'sinde Alevi inancının gizli yapılmak zorunda kaldıðını ifade eden Kılavuz, "Alevilerde ölmek bir son deðildir, yeni bir başlangıçtır, Hakka yürümedir. Ulu divana hesap vermektir" dedi.

Sözlü tarih araştırmacısı Bese Aslan da Alevilerde ölüm ve aðıt konusunda bir sunum yaptı. Köylerde mezar başlarında yakılan aðıtları video şeklinde sunan Aslan, "Aðıt birilerinin hayatının özetidir ya da hasretidir. Aðıt dinlemek de aðıt yakmak kadar insana acı verir. Ýnsanın içini boşaltır, açılan yeni bir kapıdır" dedi. Aslan, "Alevi kültüründe hakka yürüyen can ruhu revan olup haktan gelip hakka dönmüştür. Öyle ki ölürse tenler ölür canlar ölesi deðildir Alevilikte… Hak ve halk aşkının narına hakka yürüyen canın ardından tek bir şey kalır: Aðıt ve yası matemi…" şeklinde konuştu. Bese Aslan, ilk yazılı aðıdın Sümerlerde Sümerli şairler tarafından kaydının tutulduðunu ve halen bunun Puşkin Müzesi"nde bulunduðunu belirtti.

Panelin ardından Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir'e ve Kayapınar Belediye Başkanvekili Mahmut Dað'a birer teşekkür plaketi verildi. Daha sonra Cem Evi'nde semah dönüldü ve lokma daðıtıldı.