Petrol ihracatçılarının pazar kapma savaşı sürüyor

Hafta başında yüzde 25-30 arasında son 20 yılın en ağır düşüşünü yaşayan petrol fiyatlarının Rusya ile pazar kapma yarışına giren Suudiler ve BAE’nin politikalarıyla düşmeye devam edeceği görülüyor.

Koronavirüs salgını nedeniyle gergin olan piyasalarda en çok etkilenen ürünlerin başında petrol geliyor. Pazartesi günü WTI ve Brent petrollerinde yaşanan düşüşün ardından son iki gündeki kısmi yükselişlere rağmen fiyatlar halen varil başına 40 doların altında.

SUUDİLER DAHA FAZLA ÜRETECEK

Petrol fiyatlarındaki düşüşlerden en çok etkilenecek ülkelerin başında en büyük ihracatçı konumundaki Suudi Arabistan ile Rusya geliyor. Ayrıca Suudilerin de üyesi olduğu Petrol İhracatçısı Ülkeler Örgütü (OPEC) ülkelerinin 2014 yılındakine benzer bir kayıpla karşı karşıya kalmaları söz konusu.

Pazartesi yaşanan sert düşüşe rağmen Suudiler ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) üretimi arttırarak mali kayıplarını kapatmak istiyorlar. Oysa arzın fazlalaşmasıyla fiyatların yükselmesi önlenmiş oluyor ve üretici ülkeler daha fazla satmalarına rağmen daha az gelir elde ediyorlar.

Buna rağmen Suudiler salı günü günlük üretimi 2,5 milyon varil arttırarak, 12,3 milyon varile çıkaracaklarını duyurmuşlardı. Dün Saudi Aramco şirketinden yapılan açıklamada da Suudi Enerji Bakanlığı’nın üretimi günlük 12 ila 13 milyon varil arasına çıkarılması talimatını verdiği duyuruldu.

BAE ise, günlük 3 milyon varil civarında olan ham petrol üretimini kısa vadede 4 milyona, uzun vadede 5 milyon varile çıkarılacağını ilan etti.

RUSYA ETKİLENMEYECEK!

Suudilerin daha düşük fiyata ihracat yapmasını amaçlayan son günlerdeki kararlar ile özellikle Rusya’nın pazardaki payının azalabileceği savunuluyor. Ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e göre, Rus ekonomisinin olası bir ihracat kaybını göğüsleyebilecek temelleri mevcut.

2019’da dünyadaki günlük 80 milyon varil ham petrol üretiminde ABD 14 milyon 680 bin varille ilk sırada geliyordu. Rusya’nın günlük ortalama üretimi 12 milyon 750 bin varil iken, Suudi Arabistan ise 11 milyon 770 bin varille üçüncü sırada idi. Ancak ABD’nin üretimi büyük oranda iç pazara yönelik iken, ihracatta Suudi Arabistan ilk sırada geliyor.

2010’ların başında 100 doların üstüne çıkan petrolün varil fiyatında 2014’te yaşanan sert düşüş Venezuela’yı büyük bir ekonomik krize sokarken, Rusya’nın da ciddi bir biçimde sarsılmasına neden olmuştu. Suudi Arabistan ve diğer Körfez ülkelerinin de petrolün bitmesi durumunda ekonomilerini çeşitlendirmemiş olmaları nedeniyle büyük bir kriz içine girecekleri öngörülüyor.