BM'den DAİŞ çağrısı: Devletler sorumluluk almalı!

BM 41.  İnsan Hakları Oturumları'nda konuşan İnsan Hakları Yüksek Komiseri Mechelle Bachelet, tutuklu DAİŞ çeteleri ve ailelerinin durumuna dikkat çekerek, devletleri bu konuda sorumlu davranmaya çağırdı. 

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi 41. İnsan Hakları Oturumları, BM Cenevre ofisinde başladı. Oturumların açılışında konuşunda BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, birçok merkezde yaşanan insan hakları ihlallerine dikkat çekti. Bachelet, otumlar süresince farklı ülkelerde yaşanan insan hakları ihlalleri, iklim değişikliği ve kadınlar yönelik ayrımcı politikalara dikkat çeken 100’den fazla raporun inceleneceğini ifade etti.

‘50 FARKLI ÜLKEDEN...'

“Birçok aktörün şu anda yeterince dikkate almadığı bir konuyu gündeme getirerek başlamak istiyorum” diyen Bachelet, devamla, “DAİŞ’in çöküşünün ardından, Suriye ve Irak’ta 55 binden fazla şüpheli DAİŞ savaşçısı ve ailesi gözaltına alındı. Bunların büyük bir çoğunluğu Suriyeli veya Iraklı. İddialara göre, ayrıca 50 farklı yabancı ülkeden gelen DAİŞ savaşçısının ailelerinden oluşan 11 binin üzerinde insan Suriye’nin kuzeydoğusunda bulunan Hol Kampı'nda tutuluyor. UNICEF, çoğu 12 yaşında altında olan Suriye’de 29 bin, Irak’ta ise 20 bin DAİŞ savaşçısının çocuğu olduğunu tahmin ediyor” diye ekledi. 

'ADİL YARGILAMALAR TOPLUMU KORUR'

Suçlu olduklarından şüphelenen bütün bireylerin adil bir yargılanmaya tabi tutulması gerektiğini söyleyen Bachelet, bu konuda devletleri sorumlu davranmaya çağırdı. Bu konuda alınacak sorumluluk ve adil yargılanmanın toplumları gelecekteki benzeri radikalleşmeden ve şiddetten koruyacağını ifade eden Bachelet, “Bu konuda yaşanacak hukuka aykırılık ve ölüm cezası içeren hatalı yargılamalar, bu insanlarda intikâm duygusunun gelişmesine hizmet eder” dedi.  

Irak’ta 150 kadın ve erkek savaşçının terörle mücadele yasaları kapsamında idama mahkûm edildiğini dile getiren Bachelet, “Devletlerin kendi vatandaşları için önemli sorumlulukları vardır.  Vatandaşları başka bir ülkede ciddi suçlar işlediğinden şüpheleniyorsa veya herhangi bir gerekçeyle tutuklanıyorsa sorumlu devletler, bu kişilerin uluslararası hukuka uygun olarak muamele görmelerini sağlamak için her türlü cabayı göstermelidir” diyerek, uyarıda bulundu. 

‘İNSANLARI VATANSIZ KILMAK KABUL EDİLEMEZ’

Binlerce DAİŞ'linin ailesinin Suriye ve Irak’ta tutulduğunu hatırlatan Bachalet, devletlerin vatandaşı olan bu insanları geri almamasını eleştirdi. Bachelet, “İnsanları vatansız kılmak asla kabul edilir bir seçenek değildir. Bazı devletlerin bu insanları vatandaşlıktan çıkarmak istemesi tam da bu soruna yaklaşımın hatalı olduğunu gözler önüne seriyor. Özellikle bunlar arasındaki çocukları vatansız kılmak sorumsuzca ve asla kabul edilemez bir yaklaşımdır” ifadelerini kullandı. 

‘VATANDAŞLARININ SORUMLULUĞUNU ALMALILAR’

BM üyesi ülkelerin, yabancı DAİŞ'liler ve ailelerinin durumuna yönelik insan hakları temelli bir şekilde BM İnsan Hakları Ofisi ile ortak çalışması gerektiği söyleyen Bachelet, “Tüm devletleri, vatandaşlarının sorumluluğunu üstlenmeye ve Suriye ve Irak’taki ilgili makamlara ve aktörlere acil insani ihtiyaçların ele alınmasında yardımcı kaynaklar sağlamak için birlikte çalışmaya çağırıyorum” diye ekledi. 

‘İDLİB’DE YAŞANANLAR ENDİŞE VERİCİ'

İdlib’de yaşayan gelişmelere de değinen Bachelet, “İdlib ve batı Halep’te son dönemde yaşanan çatışmalar ve şiddet olayları endişe vericidir. Yaşanan hava saldırıları nedeniyle okullar, hastaneler başta olmak üzere çok sayıda sivil yerleşim alanları tahrip edildi. 200 binden fazla insan yerinden edildi. Çatışmalar daha da yoğunlaşırsa bu durum kentteki siviller acısından büyük bir yıkım olur” dedi.

12 TEMMUZ'A KADAR SÜRECEK

Yüksek Komiser Bachelet, daha sonra birçok ülkede yaşanan hak ihlallerine dikkat çekerek, bu ülkelerin hükümetlerini insan haklarına saygı duymaya çağırdı. BM Yüksek Komiserin konuşmasının ardından İnsan Hakları Konseyi 41. İnsan Hakları Oturumları devlet temsilcilerinin konuşmaları devam ediyor. 

Oturumlar, 12 Temmuz'a kadar devam edecek. Oturumlarda başta kadınların temel hakları, iklim değişikliği olmak üzere bazı ülkelerde yaşanan insan hakları ihlalleri ele alınarak tartışılacak.