HPG gerillalarının 23 Temmuz’da Şemzinan (Şemdinli) ile Gerdiya yolunu denetime alması ile başlayan eylemler “kuşatma”ya dönüştü ve bugün tam 10. gününde. Günlerdir yaklaşık 30 km’lik yol ve bölgenin kontrolü HPG’nin elinde bulunuyor. Başbakan Erdoðan ve tutuklu eski Genelkurmay Başkanı Ýlker Başbuð’un birlikte poz verdiði Gediktepe de gerillanın eline geçti.

HPG, bölgede geliştirdiði harekâtı bir kuşatma olarak adlandırıyor. Bölge halkı ve bölge idari amirlikleri ise yaşananları ‘savaş hali’ olarak adlandırıyor. Bölge tam 10 gündür gerillaların denetiminde ve sürekli çatışma hali var.

Çatışmaların azaldıðı zamanlarda ise güçlerin elinde bulunan (asimetrik de olsa) tekniðe dayalı savaş devreye giriyor. Türk ordusu son teknoloji ile donatılan savaş uçakları, tank, obüs ve havan toplarıyla gerilla mevzilerini hedeflerken; gerilla birlikleri de XPG-9, B-7, DOÇKA, havan toplarıyla saldırılara karşılık veriyor. Çatışma bölgesine hâkim tepeler olan Goman, Gostê, Karker tepeleri gerillanın elinde bulunuyor. Şemzinan merkezine çok yakın bir mesafede bulunan Gostê-Goman-Nêrkola hattı da gerilla denetiminde. Bölgede bulunan Şemzinan alayı ve Garê(Tekeli) taburu ile civar köylere konuşlandırılmış olan sınır karakolları, sürekli gerillanın aðır silah ateşi altında. Adeta karakollara hapsolan Türk ordusu, karadan hareket edemeyecek durumda.

Köyler boşaltıldı

Türk ordusunun havadan müdahale çabaları ise zirvelere yerleştirilen hava savunma bataryalarının yoðun ateşi ile sonuçsuz kalıyor. Öte yandan bölgede yolun denetimi gerillalarda olduðu için Türk ordusu askeri sevkiyat da yapamıyor. Türk devleti bütün bu gelişmeler karşısında adeta afallamış durumda. Öte yandan Türk ordusu gerillalara karşı yaşadıðı çaresizliðin hıncını köylülerden alıyor. Bölgeye yönelik hava saldırıları, obüs, havan ve tank atışları aralıksız sürüyor. Çatışma bölgesine yakın olan Nêrkola, Nehrê, Bêgirdê, Navreza köyleri Türk devleti tarafından boşaltıldı. Türk ordusunun aðır silahlarla ve havadan gerçekleştirdiði bombardımanda köylülerin alın teri ile ve bin bir emekle, yılların emeðinin sonucu olan bað ve bahçeler kül oldu.

TSK’nın elindeki tepeler gerillaya geçti

Türk ordusunun bombardımanı bu bölgelerle de sınırlı deðil. Medya Savunma Alanları’na yönelik bombardımana da hız veren Türk ordusu, korucu köyü olan Evliya köyü sırtlarını, Robinus çevresini, Geniş tepe ve Konserve tepesini de bombalıyor. Burada dikkat çekici bir ayrıntı var: Gostê’nin doðusuna düşen Geniştepe ile Konserve tepesi bundan önceki yıllarda Türk ordusu tarafından tutulan tepeler ve bu tepeler şu an gerilla denetiminde bulunuyor. Özellikle Konserve tepesi (Gediktepe) hafızalarda yerini koruyor. Bu tepe Garê(Tekeli) taburunun savunma tepesi olarak kullanılan ve Gedik tepe sınır karakolunun üzerinde bulunduðu tepe. Bu karakol 2010 yılı 20 Haziranı’nda gerillaların eylemine maruz kalmış, Türk ordusu bu eylemde büyük kayıplar vermişti. Ýşte Gedik tepe karakolunun kurulu olduðu tepe şimdi gerillaların elinde ve Gediktepe karakolu mazi olmuş durumda.

Gerillalardan, Türk ordusunun Garê karakolunun savunması için bu her iki tepeyi defalarca tutmak istediði ancak her defasında gerillaların eylemleriyle kayıp verdiði ve en sonunda çaresiz bir şekilde tepeleri tutmaktan vazgeçtiðini öðreniyoruz.

Bölgede şahit olduðumuz, kendi gözlerimizle de gördüðümüz bu gerçek, gerilla birliklerinin ilerlemesini kanıtlayan somut bir veri oluyor. Şemzinan kırsalında daha önce Türk ordu güçlerinin elinde bulunan birçok tepe şu an gerilla denetiminde bulunuyor.

Ordu şaşkın

Yıllardır Türk ordusunun medya savunma alanlarına yönelik kara saldırısı planladıðı biliniyor. 21 Şubat 2008’de Zap’a yönelik gelişen kara saldırısında aðır yenilgi alan Türk ordusu; o gün bu gündür Medya Savunma Alanları’nın bir diðer sınır bölgesi olan Xakurkê alanına yönelik bir kara operasyonunu gündemine aldı. Yıllardır haritalar çiziliyor, stratejisyenler, eski ordu mensupları bu haritalar üzerinden bölgeye nasıl girileceðini tartışıyor. Türk devleti bunları tartışa dursun, beklenmedik bir gelişme yaşandı 23 Temmuz’da. Günlerdir operasyon yapılacak denilen bölgeye gerilla birlikleri operasyon başlattı ve işte Şemzinan kuşatması böylesi bir atmosferde başladı. Bu gelişme, KCK Yürütme Konseyi üyesi Duran Kalkan’ın bir röportajında “Herkes Türk ordusunun operasyon yapacaðını tartışıyor. Ya biz operasyon yaparsak ne olur?” sözlerini hatırlattı. Kalkan bu cümleleri sarf ederken Güney Kürdistan’daki Türk ordusunun varlıðına dikkatleri çekiyordu elbette ancak işte Şemzinan- Gerdi hattında gerilla birlikleri tarafından 30 km’lik kordon boyunca başlatılan harekat, Türk ordusunu şoke etti. Türk devleti tam 10 gündür bölgede denetimi gerillalara kaptırmış durumda.

Vur kaç deðil vur kal!

Ýlk iki günkü çatışmalara bakarak gerillaların Bezelê, Oramar, Ştazan eylemlerine benzer kapsamlı bir eylem gerçekleştirdiði ve kademeli olarak her zaman olduðu gibi güvenli üst bölgelerine çekilecekleri bekleniyordu. Çatışma bölgesine ulaştıðımızda ise tablonun hiç de tahmin ettiðimiz gibi olmadıðını gördük. Gerillaların rahatlıðı dikkat çekiciydi. Heci beg suyunu geçip Kuzey Kürdistan topraklarına girdiðimizde, rehberimiz olan gerillanın kendinden emin “gündüz hareket edeceðiz” demesi bizi şaşırtırken harekatın kapsamının da ip uçlarını veriyordu bu cümleler. Ýşte bu anda yaşananların tam anlamıyla farkına varıyoruz. Kuzey Kürdistan’da gerillalar gündüz hareket ediyorlar. Yola iniyor, yol kontrolü yapıyorlar. Karakollara yönelik eylemler gerçekleştiriyor ve mevzilenmelerini sürekli koruyorlar.

Daha bu işin “lo lo’su” da var

Her şeyi hesaplamışlar. Türk ordusunun karadan girebileceði bölgeleri önceden tutmuşlar. Helikopterlerin indirme yapabileceði yerlere tuzaklar ve hakim tepelere uçak savar bataryaları yerleştirmişler. Sınır karakollarını denetimde tutacak tarzda mevzilenmişler. Ýşte bütün bu hazırlıkların sonucu olarak da tam 9 gündür bölgeyi denetimleri altında tutmayı başarıyorlar. Burada bulunduðumuz günler boyunca gerillanın hiç de çekilmeye niyetinin olmadıðını anlıyoruz. Uzun süreli bir çatışmaya, savaşa hazırlıklı oldukları her hallerinden belli. Uykusuzluk, yorgunluk, açlık, susuzluk… bunları düşünmüyorlar bile. Tek düşündükleri şey amaçladıklarına ulaşmak! Türk ordusu gerillanın gücünü görecek diyorlar. Bir başka gerilla “daha bu le le’si işin. Bir de lo lo’su var” diye espriyi patlatıyor. Neşeleri yerinde ama disiplinden asla taviz vermiyorlar.

HPG Askeri Konsey üyesi ile görüşme

Gerillaların başlattıðı eylemselliðin bir operasyon, kuşatma olduðunu HPG Ana Karargah Komutanlıðı’ 27 Temmuz’da yaptıðı yazılı bir açıklama ile duyurdu. Bu süreçte çatışma bölgesinde bulunan HPG Askeri Konsey üyesi Kemal Garzan ile karşılaşıyoruz. Garzan ile hem kuşatmayı hem de Türk ordusunun içerisinde bulunduðu durumu konuşuyoruz. HPG komutanı gayet kendinden emin ve kararlı bir şekilde konuşuyor. “Ne pahasına olursa olsun asla geri atmayacaðız” diyor. Garzan’a göre, Şemzinan kuşatması PKK lideri Abdullah Öcalan’a yönelik geliştirilen ve ikinci yılına giren aðır tecridin sonucu.

HPG komutanı, Türk devletinin verdiði aðır kayıpları ve yaşadıðı çaresizliði gizlemeye çalıştıðına dikkat çekerek Türk ordusunun içerisinde bulunduðu acizliði şu cümlelerle özetliyor: “Türk devletinin ve ordusunun Şemzinan’daki örgütlenmesi daðıtılmıştır. Türk ordusu Şemzinan merkezinden ve karakollarından çıkamamaktadır. Her şey kontrolümüz altında.”

Eylemin niteliðine ilişkin sorularımızı da yanıtlıyor HPG komutanı: “Tamamen gerillanın inisiyatifinde ve kontrolünde olan bir operasyon geliştirdik ve bu harekat devam ediyor. Tek düze bir eylem deðil bu. Birliklerimiz otuz yıllık gerilla tecrübesiyle birçok eylem biçimini yaratıcı ve ustalıklı bir şekilde uyguluyor. Gerillanın gücünü herkes görmüş oldu bu kuşatmayla.”

Türk ordusunun pozisyonunu soruyoruz gerilla komutanına. Ýşte gerilla komutanının çarpıcı ve yorum gerektirmeyen yanıtı: “Türk devleti karakollara hapsoldu. Ordu ne saldırabiliyor ne de kendisini koruyabiliyor.” Şemzinan’da son durum bu.

Gerilla bir ilki gerçekleştirdi

Şemzinan kuşatması, “gerilla isterse bir bölgeyi, hatta bir şehri ele geçirip, günlerce orada denetim kurabilir mi?” sorusunu düşündürtüyor. Bu durum Kürdistan gerillasının kat ettiði gelişme düzeyini ifade ediyor. 2008 yılında Zap’ta, 2011 yılında ise Casusan tepelerinde Kürdistan gerillasının geliştirdiði direniş savunma savaşı baðlamında tarihe geçerken; Şemzinan kuşatması ise şimdiden bir alanı kurtarma savaşı anlamında tarihe geçmiş görünüyor. Bu durum, Kürdistan’da silahlı mücadelenin başladıðı tarih olan 15 Aðustos 1984 yılından bu yana gerçekleşen ilk uzun erimli kuşatma oluyor. Şemzinan kuşatmasının bu anlamda bir milat olduðunu söylemek mümkün. Şemzinan’da son günlerde yaşananlar gösterdi ki, gerilla isterse Türk ordusunun elinden bir bölgeyi alabilir ve günlerce kendi denetiminde tutabilir. Şemzinan kuşatması şimdiden tarihe geçen ve derslerle dolu bir harekat oluyor.

Peki bu süreç zarfında(23-31 Temmuz) neler oldu? Kuşatma nasıl başladı, nasıl devam etti ve gerillalar bölge üzerindeki denetimi nasıl saðladı? Gerilla pozisyonunu nasıl koruyor? Ýşte bu soruların yanıtlarını HPG Basın Ýrtibat Merkezi’nin(BÝM) gün gün verdiði bilgilerde yanıtlamaya çalışalım.

Gün be gün kuşatma

23 Temmuz:

Gerilla birlikleri öðle saatlerinde Şemzinan-Gerdiya yoluna indi ve yol kontrolü yapmaya başladı. Bu duruma müdahale etmek isteyen Türk ordusuna baðlı iki kobra tipi helikopter gerillaların hava savunma bataryalarınca püskürtüldü.

24 Temmuz:

Yaşananların gerillanın son dönemde yoðunlaşan yol kontrollerinden birisi olmadıðı bir sonraki gün anlaşıldı. 24 temmuzda sabah saat 05’te Şemzinan alayına yönelik gerilla topçu atışları başladı. Saat 09’da gerillalar yeniden Şemzinan-Gerdiya yoluna indi. Yolda saat 15:30’a kadar kimlik kontrolü yapıldı. Bu saatte olay yerine müdahale etmek isteyen özel harekat birliði gerillalarca fark edilip vuruldu. Türk ordusunun özel birlikleri burada 14 kayıp verdi. Çatışma bir buçuk saat sürdü. Saat 17’de geri kalan askerler araziye daðıldı. Aynı saatlerde takviye amacıyla çatışma bölgesine girmek isteyen konvoya yönelik gerillalar bir sabotaj eylemi yaptı, Türk ordusu 3 askerini kaybetti. Bu eylemden sonra Türk ordu birliði çembere alınarak saat 19:30’a kadar çatışmalar devam etti. Çatışma bölgesine müdahale etmek isteyen kobra tipi bir helikopter saat 15:30’da gerillalarca vuruldu, helikopter daha sonra Salara-Bêgozê köyleri arasında düştü. Çatışma alanı kobra, savaş uçakları ve obüs, havan toplarıyla saat 20:30’a kadar yoðun bir şekilde dövüldü. Bu şiddetli çatışmalarda 4 HPG gerillası yaşamını yitirdi. Öðle saatlerinde saat 12’de Şemzinan merkezinde bulunan komando tugayına aðır silahlı saldırı akşam saat 19’a kadar sürdü. Ýlk günkü çatışmalardan sonra Nehrê, Bêgirdê, Nêrkola, Navreza köyleri Türk ordusu tarafından boşaltıldı.

25 Temmuz:

30 km’lik alanda başlayan yol kontrolü gün boyunca devam etti. Gerillalar güzergahı kullanan araçları durdurdu, kimlik kontrolü ve eylem propagandası yaptı. Saat 12’den 19’a kadar süren bir taarruz başlatan gerillalar Şemzinan alayını aynı zamanda aðır silah ateşine tuttu. Gerillalar, Şemzinan tugayını da saat 14’te yarım saat boyunca aðır silahlarla vurdu. Türk ordusu yaşadıðı çaresizlikten kaynaklı çatışma bölgesini gün boyunca aðır silahlarla vurdu.

26 Temmuz:

Gerillalar sabah saatlerinde yeniden yol kontrolüne başladı. Şemzinan Gerdiya yolunda Saat 08’de HPG ve KCK bayrakları asarak asayiş kuran gerillalar, toplanan halka eylemlerini ve Kürt halkının içerisinde bulunduðu tarihi süreci anlatarak halkı bilinçlendirme faaliyeti yürüttü. Toplanan araçlar sloganlarla Şemzinan merkezine doðru ilerledi. Yol kontrolü akşam saat 19’a kadar sürdü. Bu saatlerde müdahale etmek isteyen iki kobra helikopter gerillaların aðır silah ateşiyle geri püskürtüldü. Saat 08’de Gever’den Şemzinan’a dört kirpiden oluşan destek güç gerillalarca Diya horê köyü yakınında sabotaj eylemine maruz kaldı. Bu eylemde kirpi tipi araçlardan bir tanesi imha edildi. Bu eylemden sonra gerilla birlikleri ile Türk ordu güçleri arasında aynı bölgede şiddetli çatışmalar yaşandı. Bu çatışmalarda da Türk ordusu aðır kayıplar verdi.

Şemzinan tugayı bugün de gerillalar tarafından topçu ateşine tutuldu. Bu eylemde tugaya sekiz havan güllesi isabet etti. Türk ordusu bu eylemde çok sayıda kayıp verdi. Askerler tugaya adeta hapsedildi. Aynı saatlerde Şemzinan alayına yönelik de topçu ateşi devam etti. Aynı gün Goman ve Senala kırsalına Türk topçusu aðır bir bombardıman gerçekleştirdi. Bombardımanda köylülere ait bað ve bahçeler yandı. Türk ordusu ayrıca Geniş tepe, Karker, Heci beg vadisi ve Goste tepelerini aðır silahlarla vurdu.

27 Temmuz:

Sabah saat 08’den akşam 18’e kadar gerillaların yol kontrolü devam etti. Bu gün herhangi bir çatışma yaşanmadı.

28 Temmuz:

Sabah saat 06’da Şemzinan alayına baðlı Garê(Tekeli) tepesine yönelik bir suikast eylemi yapıldı. Aynı tepe gerillalar tarafından aðır silahlarla vuruldu. Sabah saat 06 ile 08 arasında Türk topçusu Konserve (Gediktepe) tepesini vurdu. Aynı gün saat 15 ile 19 arasında gerilla birlikleri Şemzinan tugayını yoðun bir şekilde aðır silah ateşine tuttu. Saat 18’de başlayan Türk ordusunun topçu ateşi sabah saat 06’ya kadar sürdü. Türk ordusunun topçu ateşi Goman, Geniş tepe, Hacibeg vadisi ve Nêrkola köyü çevresinde yoðunlaştı. Bombardımanda bað ve bahçelerde çıkan yangın saatlerce sürdü. Saat 15 ile 16 arasında savaş uçakları Nêrkola köyü vadisini bombaladı.

29 Temmuz:

Sabah saat 05:30’da Türk ordu birliklerince Gever ve civar bölgelerden çatışma bölgesine kaydırılan güçle Goman tepesine çıkmak istedi. Aðır silah bombardımanı eşliðinde Türk ordusu skorsky tipi iki helikopterle gerilla denetiminde bulunan Goman’a indirme yapmak istedi. Duruma anında müdahale eden gerilla birlikleri indirme esnasında iki kolu vurdu. Yaşanan kısa süreli çatışmada bir kol gerillalarca tamamen imha edilirken ikinci kol ile çatışmalar ise sabah saat 06’dan akşam saat 17:30’a kadar devam etti. Bu esnada gerilla çemberine takılan ikinci kol da aðır kayıplar verdi. Çatışmanın sonunda HPG Basın Ýrtibat Merkezi’nin(BÝM) açıklamasına göre en az 49 asker öldürüldü, onlarcası da yaralandı. Çatışmaların yaşandıðı bir diðer bölge olan Nêrkola boðazına indirme yapmak isteyen skorsky tipi bir helikopter saat 16:45’te gerillalar tarafından düşürüldü. Aynı saatlerde Şemzinan tugayı aðır silahlarla ve havan topu ile vuruldu. Tugayın otomobil garajı ve kamelyasına isabet eden havan topu nedeniyle yangın çıktı. Türk ordusu gün boyunca savaş uçaklarının yanı sıra obüs ve havan topları ile Goman, Nêrkola, Evliya, Robinus, Bêgirdê, ve yukarı Nêrkola köylerini vurdu. Bu bombardımanda yukarı Nerêola’da evler hasar gördü. Bölgede yaşanan yoðun çatışmalar gün boyunca devam etti.