Suriye Kürtleri Demokrat Partisi Başkanı ve Demokratik Suriye Meclis Başkanlık Konseyi Üyesi Cemal Şêx Baqî “Suriye’nin kuzeyi, güneyi, iç kesimleri ve buradaki oluşumlar birbirinin iradesini tanır, saygı gösterir ve birlikte yaşam iradesi gösterirse demokratik federal Suriye gelişebilir. Aksi takdirde Suriye’de bir çözüm gelişmez” dedi.

ABD ve Rusya Suriye’de iç savaş durumunun sonlandırılması için ateşkesin 27 Şubat tarihinde başlaması konusunda uzlaştı. Fakat daha önce gerçekleştirilen Cenevre 1-2 görüşmeleri ve bölgesel toplantılarda alınan kararların yürürlüğe girmemesi bu kararın da uygulanabilirliği noktasında soru işaretleri oluşturuyor.

5 yıllık çatışma ve kriz sürecinin başında birçok şeyin açığa çıkmadığını, ama şimdi net olarak göründüğünü söyleyen Suriye Kürtleri Demokrat Partisi Başkanı ve Demokratik Suriye Meclisi Başkanlık Konseyi üyesi Cemal Şêx Baqî, “Skeys-Picot ile oluşturulan bu sistem bölgeye yapılmış olan tarihi bir hataydı. Çünkü bölgemiz bu anlaşma ile birlikte kendi toplumsal gerçekliğine, halkların yararına göre değil de dış güçlerin ve egemen devletlerin çıkarlarına göre düzenlendi. Bu sistem yüzyıllarca bölgede birlikte yaşamış, birlikte medeniyetler kurmuş halkların gerçeğine göre kurulmadı. Bundan dolayı her geçen yıl çelişkiler ve sorunlar büyüdü. Son 5 yıldır yaşanan çatışma ve krizle bu sorun kendisini daha fazla hissettiriyor. Yine çözümün renginin nasıl olması gerektiğini de gösteriyor” dedi.

‘KÜRTLER VE ROJAVA MUHATAP ALINMADAN ÇÖZÜM GELİŞMEZ’

Cenevre3 görüşmelerinin Suriye’de çözümü sağlayabilmesinin tek yolunun Kürtler ve Rojava’yı muhatap görmekten geçtiğini söyleyen Cemal Şêx Baqî şunları belirtti: “Cenevre görüşmelerinin bu ayın 25’in de olması gündemde. Ama bu mantıkla gidilirse Cenevre görüşmeleri gerçekleştirilemez. Cenevre görüşmeleri ancak çözüm hazırlıkları yapıldığı zaman gerçekleşir. Rojava ve Kürtler çözümün muhataplarının başında geliyor. Ancak Kürtler ve Rojava halkları da muhatap alındığında Cenevre görüşmeleri ciddiye alınır. Ama şimdiye kadar böyle yaklaşım gelişmedi. Bazı devletlerin yaklaşımlarından kaynaklı halende ‘Rojava’sız çözüm mümkündür’ diyorlar. Böyle devam ederlerse Cenevre’den bir çözümün çıkması mümkün değildir. Yine bu yaklaşımlarla Cenevre3 görüşmeleri gerçekleşse de Kürtler tarafından ciddiye alınması mümkün değildir.”

‘DEMOKRATİK FEDERAL SURİYE PROJESİ BARIŞI GELİŞTİRİR’

5 yıllık savaş ve çatışma ortamının sorunun çözümünün şiddetle geliştirilemeyeceğini gösterdiğini söyleyen Şêx Baqî bu süreçte Suriye’ye müdahale eden güçlerin Suriye’deki ateşi daha da gürleştirdiğini belirtti. Kendilerinin bu ateşi daha fazla yaymak ve gürleştirmek değil halklar arasında barış geliştirmek istediklerini söyleyen Şêx Baqî, “Suriye’nin tüm toplumsal oluşumları, renkleri kendi olsunlar. Hiçbir kesim kendisini egemen görüp diğerlerini yok etmeye çalışmasın. Çözümün tek yolu Suriye’nin sorumluluğunu ortaklaşa üstlenmekle olur. Bunu birlikte yapmakta ancak her kimliğin, rengin var olması, kabul edilmesiyle olur. Eğer her kimliğin, kesimin varlığı kabul edilirse o zaman kendine ve diğerine güven gelişir. Ancak bu şekilde birlikte yaşanır. Bu da bugün ki durumda ancak demokratik federal Suriye ile mümkün olur” diye konuştu.

 ‘HER KESİMİN İRADESİNE SAYGILIYIZ’

Suriye’deki tüm kesimlerin ve bölgelerin iradesine saygılı olduklarını belirten Şêx Baqî Kuzey Suriye’nin federalizmle yönetilmesini uygun gördüklerini de sözlerine ekledi. Ancak Suriye’nin diğer parçalarının iradesine de bu noktada saygılı olduklarını vurgulayan Şêx Baqî şunları söyledi: “Ancak bu şekilde Suriye bütünlüğü korunur. Eğer Suriye’nin bütünlüğü savunulacaksa Kuzey Suriye’nin yani Rojava’nın bütünlüğü ve iradesi de savunulmalıdır. Bu yapılmazsa Suriye bütünlüğü de savunulamaz. Ancak Suriye’nin kuzeyi, güneyi, iç kesimleri ve buradaki oluşumlar birbirinin iradesini tanır, saygı gösterir ve birlikte yaşam iradesi gösterirse Demokratik Federal Suriye gelişebilir. Aksi takdirde Suriye’de bir çözüm gelişmez.”

Şêx Baqî, Suriye demokratik federalizmiyle kastedilenin dine ve milliyetçiliğe göre oluşturulan bir Suriye ve yönetim biçimi olmadığını kaydederek, “Herkes kendi dinini inancını, rengini, kimliğini yaşar. Ama var olacak devletin dini ve milliyetçilik esaslarına göre olmaması gerekir. Yani medeni bir devlet olması ve bütün kesimleri, onların iradelerini, haklarını kanunlarıyla kabul etmesi ve demokratik bilimsel bir devlet olması gerekir. Yani çok renkliliği ve renklerin kendi kendini yönetmesi hakkını kabul etmelidir. Yine federal yönetimleri kabul eder. Suriye’deki federal yapıların kendi renklerini koruyarak bütünlüğüdür. Bu devletteki hiçbir federal yapı bir diğer federal yapı üzerinde üstünlük kuramaz” dedi.

Rojava Kürdistan’da geliştirdikleri sistemin her geçen gün halkların daha fazla ilgisini çektiğini ve bununda kendilerini Suriye Demokratik federalizmi fikrine götürdüğünü söyleyen Cemal Şêx Baqî, şöyle konuştu: “Bugün bunun çalışmalarını yürütüyoruz. Tabi zorlukları çok. 2011’den bu yana Rojava’da bunu gerçekleştiriyoruz. Bu çalışmalarımızı ‘barışçıl bir biçimde demokratik topluma dönüşme’ şiarıyla yürütüyoruz. 5 yıl önce Suriye’deki mücadele başlarken birçok kesim bu şiarla Suriye devrimi gerçekleştireceklerini söylediler. Daha sonra hemen hepsi bu yoldan uzaklaştılar. Ama biz Rojava olarak bu şiarımızla devam ettik. Toplumun demokratik dönüşümü silahla olmaz. Biz halkın çabaları ve birliğiyle bu noktaya ulaştık ve başardık. Rojava’yı kendi kontrolüne almak isteyen Türkiye, DAİŞ ve El-Nusra karşında savunmamızı yaptık ve başardık. Tabi bununla birlikte halkın kendi yönetimini oluşturduk. Demokratik özerk yönetimi geliştirdik. Birçok kesim ‘bu nedir’ diye tepki verdi. Ama Rojava demokratik özerk yönetimin doğru olduğunu gösterdi. Bu gün Rojava Kürdistan’daki birçok oluşum ve kimlik demokratik özerk yönetimi benimsiyor ve gün geçtikçe bu yönetim biçimine katılım artıyor. Rojava genelinde halklar her geçen gün bu yönetim biçimine ve savunma güçlerine daha fazla katılım geliştiriyor. Biz demokratik federal Suriye fikrini benimsedik, onu Suriye’de zorla uygulayacağız gibi bir yaklaşımımız olmadı. Biz Rojava’da bu konuda doğru bir adım attık ve gerçekten halklardan büyük ilgi gördü ve bu bizi demokratik federal Suriye düşüncesine ulaştırdı. Bana göre ya Suriye bir dönüşüm yaşayarak demokratik bilimsel federal bir yapıda örgütlenecek ya da birçok parçaya bölünecek ve artık Suriye diye bir şey kalmayacak.”

‘ŞEHBA’DA DEMOKRATİK FEDERAL SURİYE PROJESİ KAZANACAK’

Suriye çözümü konusunda önemli alanlarda birinin de Şehba bölgesi olduğunu hatırlatan Cemal Şêx Baqî “Erdoğan bugün Şehba bölgesine saldırıyor. Suriye politikasında Osmanlı hayaline kapılan Türkiye Sünni bloklaşmaya öncülük ederek bölgeye yeniden hakim olabileceğini rüyasına kapıldı. Ama bütün çabalarına rağmen Rojava’da gerçekleşen halk devrimi ve geliştirdiği demokratik özerk sistem Türkiye’nin bu planlarını boşa çıkardı. Bugün de QSD’nin bölgeyi çetelerden temizlediğini görünce askeri yöntemleri kullanarak Suriye’nin demokratikleşmesini engellemeye çalışıyor. Şehba bölgesi aklımıza Kobanê’yi getiriyor. Kobanê bir irade merkezi oldu. Bugün de Şehba bölgesi aynı şekilde sembolleşiyor. Ancak Şehba halkıda tıpkı Kobanê halkı gibi direnecek ve başarıya ulaşacaktır. Kazanan ne Erdoğan’ın projesi, ne de Esad’ın projesi olacaktır. Terör güçleri Şehba’dan temizlenecektir. Önümüzdeki dönemde Şehba’nın demokratik federal Suriye içinde demokratik özerk bir yönetim olma ihtimali vardır. Demokratik Federal Suriye kazanacaktır.”