30 Mart 2014'te gerçekleştirilecek yerel seçimler için çalışmalar başladı. BDP diğer partilerden farklı olarak ön seçimlerle sözü halka bırakıyor. Şırnaklılar da ön seçim öncesi nasıl bir belediye, nasıl bir Şırnak istiyor, ANF’ye anlattı.

Bir seçimin daha merkezci devlet yapısı ile yönetilecek belediyecilik anlayışıyla gerçekleştirileceği Türkiye'de; seçim sistemindeki anti-demokratik uygulamalar partilere, parti liderlerine ve doğal olarak adaylara kadar zincir halde gözlemlenebiliyor. Örneğin; seçime girecek olan partilerden AKP, CHP, MHP kentlerdeki adaylarını merkezden belirliyor. Bu merkezden belirleme öncesinde bölgenin ihtiyaçları ne derece dikkate alınıyor belli değil. BDP'de ise aday belirleme çalışmaları, eğilim yoklaması yahut ön seçim işlemleri ile gerçekleştiriliyor.

BDP'nin yanı sıra, kongresi henüz yapılan ve seçmenine merhaba diyen HDP de; BDP'nin ve HDK'nin tabanlarını ortaklaştırarak benzer demokratik farkındalığı ile seçimde yer almayı amaçlıyor.  

Peki bu atmosferde kentlerde neler oluyor? Sorunlara karşılık vaatler neler? Gençler, kadınlar, çocuklar, esnaf, bürokrat neler düşünüyor? Seçim nabzını tutmaya Şırnak'tan başladık. 

PARTİLERİN DURUMU

Seçime daha 5 ay var. Ama Şırnak'ta asıl seçim şimdi. Zira kazanılmasına kesin gözüyle bakılan parti BDP. Ve BDP, Şırnak'ta ön seçime geri sayım yapıyor. Diğer partilerde ise durum hem klasik hem karışık. Öncelikle CHP, DSP, MHP, BTP, DP, BBP gibi çok az da olsa oy almış partiler her seçimde olduğu gibi, yine Şırnak'ta seçime girip girmeyecekleri ya da hangi adayla seçime gireceklerini son ana kadar ilan etmiyor. Kendilerinin de iddialı olmadığı bir şehir olduğu için, şehirde bu partilerin adı neredeyse cümle içinde bile geçmiyor. 

AKP için konuşulan bir kaç isim olmasına rağmen, henüz ismi zikredilecek kadar netleşmiş bir aday yok. Zira, aday kişi merkezden belirleneceği için de adayın bu konuda sessiz kalacağı ve adayların Yüksek Seçim Kurulu'na bildirilmesi ile birlikte açıklanacağı belirtiliyor. Gelelim HÜDA-PAR'a. İlk kez seçimlere katılması beklenen partinin Şırnak'ta yeterince bir taban oluşturmamış olması, bu şehirde AKP'yi destekleyeceği yönünde iddiaları gündeme getiriyor. Zira AKP adayının da henüz belli olmayışı ortak aday belirleneceği yönündeki iddiaları doğrular nitelikte. 

Parti 2009 yerel seçimde; 7 bine yakını polis, asker ve devlet memuru olmak üzere toplam 9.230 oya, yani %42,6 oy oranına sahip. 

GRAFİK

Şırnak'ta, 29 Mart 2009 yılı Yerel Seçim Sonuçları;

------------------------------------------------------------------

Parti                      Oy Oranı (%)      Toplam Oy

------------------------------------------------------------------

DTP                       53,7                       11.645                           

AKP                       42,6                       9.230

DSP                       0,9                         197

MHP                     0,8                         174

BTP                        0,5                         111

CHP                       0,5                         110

BBP                       0,5                          100                       

DP                          0,3                         61          

IP                           0,2                         37

HAK-PAR                0,0                         2

Diğer Partiler            0,0                         0

BDP'Yİ HEYECANLI BİR ÖN SEÇİM BEKLİYOR

Bir önceki seçime DTP adıyla giren BDP, diğer partileri geride bırakarak Ramazan Uysal başkanlığında yerel seçimleri kazanmıştı. 2009 yılından bu yana, gerek BDP çatısı altında gerek belediye çalışanı 100'den fazla kişi tutuklu yargılanıyorken neredeyse hiçbir beraat yaşanmadı. Bu tutukluluk altında 2014 seçimlerine hazırlanan BDP, şehirde eğilim yoklaması değil ön seçim kararı aldı. Böylece Şırnak merkezdeki tam 480 delege, ön seçim ile kesinleşmiş olan 9 aday arasından birini aday olarak belirleyecek. Peki hangisini? Aday adaylarının kim olduğunu buyrun kendi cümleleri ile tanıyalım;

Salih Ürek - Emekli Öğretmen - 58 yaşında

"Dünden bugüne adı değişse de Kürt partilerinin her birinde görev yaptım. 1971'den beri devrimci mücadelenin içindeyim. 80 direnişinde tutuklandım. Öğretmenlikten ihraç edildim. Cezaevi sonrası çalışmalara devam ettim. Akdeniz Bölgesi'nde parti teşkilatı kurma çalışmalarında görev yaptım. Ardından Avrupa'da, Brüksel'de parlamentoda yer aldım. Şimdi tempoya daha yüksek bir şekilde devam etmeyi tercih ettik. Devletin baskılamaya çalıştığı bölgemizde yaşanılan bir boşluk olduğunu düşünüyorum. Elimizi taşın altına koyduk. Şırnak'ın doğru temelde öncülük edecek iyi bir kadroya ihtiyacı var. Şırnak'ın yarattığı değerlere sahip çıkacak bir kişiye ihtiyacı var. Değişim, dönüşümü sağlayacak güçte, kapasitede, birikimde, şehitlerine, önderliğine partisine saygılı olan birine ihtiyacı var. Biz öncelikle; imar, yol, termik santral gibi konulara ekolojik bir bakış açısıyla çözüm getirmeyi istiyoruz."

Hazım Kılınç - BDP İl Başkan Yardımcısı - 37 yaşında

"Partinin il başkan yardımcısıyım. Küçük yaştan beri partinin her kademesinde görev aldım. Demokratik özerklik anlayışıyla, halkımızın mücadelesine daha sağlam omuz vermek adına aday oldum. Halkın kendi kendini yönetebileceği bir belediyecilik tavrımız var. 21. yüzyılın bakış açısıyla, Şırnak halkının da ödediği bedelleri unutmayarak hizmet etmek istiyoruz. Mevcut belediye başkanımız hala tutuklu. Kendisinin Şırnak'ı taşıdığı seviyeden asla düşürmeyip, daha da üste çıkarmaktır niyetimiz. Onlarca belediye başkanı ve belediye çalışanı tutuklu iken böyle bir şehre aday olmak bir yandan da güzel bir duygu. Çünkü eğer kazanırsak, halkımız bize tüm bu sorumluluğu yüklüyor demektir. Biz bu sorumluluğu önemsiyoruz. Bu bize daha da cesaret veriyor. En acil çözüm getirilecek konular; sosyal ve kültürel olarak gençlere, kadınlara ve çocuklara alan açmak, danışma evleri, gelişim merkezleri kurmak, projeler üretmek istiyoruz."

Serhat Kadirhan - Avukat - 36 yaşında

"Bu işi yapabileceğime inanıyorum. Şırnak'ın çok büyük sorunları var. Belediyecilik geçmişi parlak değil. Son dönemde bir çok çaba var ancak yetmemiş görünüyor. Belediyede demokratik yönetim sorunu var. Halkın yönetime katılması gerekiyor. Eşbaşkanlık sistemi gerekiyor. Eğer biz aday olursak ve seçilirsek, belediyemizde eşbaşkanlık uygulamasına başlayacağız. En büyük vaadimiz, kendi kendini yöneten bir Şırnak. Şırnak'ın şehir planlaması açısından sorunları var, alt yapı sorunları yine oldukça fazla. Bunlara çözüm getireceğiz, projeler üreteceğiz. Yollar, kanalizasyon sistemi, imar durumu, sosyal etkinlik düzenleyecek tek bir yerin olmayışı, çocuklara yönelik oyun, park, yeşil alan ayrılmamış olması gibi acil çözüm bekleyen sorunlar var. Bir şehir için olabilecek bütün sorunlar Şırnak'ta mevcut. Bu bilince sahibiz. Ben şehir planlamacısı ya da mimar değilim. Ancak sorunları tespit etmek zor değil. Bu sıkıntıları çözecek projeleri üreteceğimiz bir ekip oluşturmayı hedefliyoruz. Şırnak'ın geleceğine talibiz."

Zana Osal - Ticaretle uğraşıyor - 43 yaşında

"Tutuklu belediye başkanı Ramazan Uysal amcamın oğlu oluyor. Soyadımız farklı olsa da aynı aileyiz. Kendisi başarılı bir belediye başkanıydı. İyi işler yaptı. Şırnak'a daha da iyilerini kazandırmak için bu göreve aday oldum. Şırnak'ın şehir olarak bir çok soruna artık cevap vermesi gerekiyor. Bunun için öncelikle bu işe ve sorumluluğa sahip birisi aday seçilmeli. Özellikle temizlik alanında çok sorun var. Başıboş dolaşan hayvanlar hem kendileri için hem insanlar için tehlike oluşturuyor. Bir hayvanları koruma merkezi açmayı planlıyoruz. Şırnak şehir merkezini kırsal görüntüsünden biraz arındırmak istiyoruz. Düşünün sağlıklı insanlar için bile çok zor iken engelliler bu şehirde nasıl hareket edebilsin? Bu sorunlara cevap vermeliyiz. Termik santral, yapımı durdurulmuş olmasına rağmen her an yeniden çalışma başlatılması tehlikesini taşıyor. Biz bu santrali yaptırmamak adına iş başında olacağız. Siyasi amaçlara alet edilen, uyuşturucu, tinerci, hırsızlıklara da yönelik çalışmalarımız olacak. Bunun için gençlik kültür merkezleri kurmayı amaçlıyoruz."

Mehmet Emin Cengizoğlu - İHD Eski Şube Başkanı - 50 yaşında

"Öncelikle aday adayı olan tüm arkadaşlara başarılar diliyorum. Benim adaylık gibi bir fikrim yoktu. Çevremizdeki arkadaşların desteği ile adaylığımız gündeme geldi. Belediyecilik halkla ilişki içinde olmayı gerektiren bir görev. Ekolojik bir dünya, cinsiyet özgürlükçü bir anlayış, demokratik ve özgür bir yaşam fikri ile görevimizi yerine getirmeyi amaçlıyoruz. Bütün aday adayları halkın hizmetindedir. Aynı davayı güdüyoruz. Halk kişisel kaygılarla, feodal kaygılarla, ailevi kaygılarla oy vermemeli. Bu duygusal yaklaşımın olmamasını temenni ediyorum. Şırnak'ın sorunları devlet sorunuyla da paraleldir. Bu bir özgürlük sorunudur. Birini çözmeden diğerini çözemezsiniz. Ancak bizim projelerimiz her ikisini de çözmeye yönelik olmalı, olacak. Bizim iddiamız halkın kendi kendini yönetmesi perspektifinde olacak. Yol, park, su, çöp bunlar zaten yapılması gereken şeyler. Bunların üstünde projeler geliştirmeyi hedefliyoruz. Halka inisiyatif vermeyi ve talepleri doğrultusunda projeler üretmeyi amaçlıyoruz. Halk bize bir işi emanet etmiştir, bizi taşeronu olarak görmelidir, bizi denetleyebileceği bir mekanizmayı kurmamız gerekir."

SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI: SORUNLAR BELLİ, ÇÖZÜM ACİL!

Zilan Kadın Derneği adına Zeynep Kayaş: Eşbaşkanlık sistemi istiyoruz

Kürt kadını iki yerinden yaralıdır. Hem devlet, hem erkek baskısına maruz bırakılmıştır. Ve bu Şırnak'ta vahim bir derecede. Şırnak'taki kadınlar, kendi haklarının yeterince farkında değiller. Bu sıkıntıları çözmek, bu yazgıyı değiştirmek için öncelikle kadın dayanışmasını artırmaya yönelik beklentilerimiz var. Belediyenin bu anlamda açacağı kadın sığınma evleri, kadın danışma merkezleri, yardımcı olacak sosyolog, psikolog, avukat arkadaşların çoğalması bu sorunları çözmeye yardımcı olacaktır. Medyanın da bu anlamda sorumlulukları var ve belediyenin medyayı bu sorunları çözmeye yönelik yardımlara teşvik etmesi gerekiyor. Kadınları sadece ev içine, TV karşısına kilitleyen anlayışın terk edilmesi gerekiyor. Kadınları siyasete yönlendirecek bir alan açılması gerek. Bu alan açılmadan kadın kotası koyulduğunda eksiklik yaşanıyor. Belediyelerin de eş başkanlık sistemine geçmesi yine taleplerimiz arasında. 

İnsan Hakları Derneği Şube Başkanı Emirhan Uysal: Cesaretli, inisiyatif alacak, bilinçli bir aday gerek

Bizim yerel ya da genel, seçimlerdeki tarafımız belli. Kürt halk mücadelesine destek veren, demokratik özerklik anlayışı felsefesine uygun, ekolojik, cinsiyet özgürlükçü, demokratik bir partiye destek olabiliriz ancak. Bu da mecvut durumda BDP'dir. Tarafımız bellidir. Şırnak sadece son 30 yılda ödediği bedeller ile sorumluluğu büyük bir şehir. Bu belediyeciliğe de yansımıştır. 94-95 yılında DYP'nin belediyeciliği döneminde, kanalizasyon boruları döşenmiyordu. Neden diye sorduğumuzda, "Teröristlere tünel mi kazacağız? Yok kanalizasyon!" deniyordu. Devlet anlayışı, belediyecilikte direkt kendisini gösterir. Bu nedenle bizim ihtiyacımız olan şey düzen partilerinde yok. Düzen partilerinin hepsi Şırnak'ı soymuşlardır. Buna izin vermeyiz. Kıtkanaat belediye gelirlerinin hizmete dönüştürülmesini istiyoruz. Hükümet mevcut bütün kaynakları kesiyor. Sırf nüfus ödeneği azalsın diye mernis kayıt sisteminde 10 bin kişiyi eksik yazıyor ki, kişi başına daha az ödeme yapsın. BDP'nin tüm adaylarına başarılar dileriz. Her biri değerlidir. Adayların ne ailelerine güvenerek seçilmesini destekleriz, ne de aileleri yüzünden dezavantaj yaşamalarını kabul ederiz. Biz, bilinçli, cesaretli, inisiyatif alabilecek, üretici bir kadro oluşturacak başkan adayı istiyoruz. Hali hazırda sunduğumuz dosyalar vardır. Mesela, Şırnak'ta bizim Sanat Sokağı dediğimiz caddenin adı Zübeyde Hanım Caddesi. Neden? Biraz cesaret! Ahmet Kaya Caddesi olsun deniyor. Olsun tabi ama sadece sanat sokağı bile dense yeterlidir. Sonra, belediye anonsları Türkçe yapılıyor. Anadil için bunca bedel ödemişiz ama belediye dahi anonsu Türkçe yaparsa olmaz. Kürtçe, Türkçe anons yapılmalı. Eşbaşkanlık sistemini destekliyoruz. Şırnak'taki erkek egemen sistemi yıkmak istiyoruz. Keşke şehrimizde de kadın kotası şartı konsaydı. Adayımız kadın haklarını savunacak yapıda biri olmak zorunda. 

Çevre Platformu adına Müslüm Tatar: Hem Cudî'ye sahip çıkan hem de çözüm sürecini iyi değerlendiren bir başkan istiyoruz

Şırnak çevre ve ekoloji anlamında en acil çözüm bekleyen şehirlerden biri. Zira şehrimiz termik santraller ile mahvedilmeye çalışılıyor. Silopi'de üçüncüsü yapılan termik santrallerin yanı sıra bir de Şırnak merkeze çok yakın Avgamasiya denilen bölgede bir termik santral yapılma durumu var. Geçtiğimiz aylarda bu santral yapımı mahkeme kararıyla durduruldu. Bu tür tehlikeler sürece bağlı ilerlememeli. Termik santral tüm insanların ve doğanın geleceğini  tehdit ediyor. Bir şehre 4 tane santral yapıldığı dünyanın neresinde görülmüş? Biz bu sıkıntımızda bize destek verecek, eylemlerimizde bizimle yürüyecek bir başkan istiyoruz. Şırnak'ın imar sorunları var. Yeşil alanlar tüketilmeye çalışılıyor. Şırnak zaten mimari anlamda dokusu savaş nedeniyle bozulmuş bir şehir maalesef. O eski Şırnak evleri kaybedildi. Ancak daha da tahrip ederek Şırnak'ın yapısının bozulmasına müsaade etmeyeceğiz. Kömür ocaklarını inceleme komisyonu kurulmalı. Her ay birileri ölüyor bu ocaklarda. Kader değil bu ölümler. Yine Hizil Çayı'nda, Avgamasya'da, Habur Çayı'nda, suya jeneratör bağlanıp balık katliamları yapılıyor. Bunu denetleyecek ekipler oluşturulmalı. Korucular silahları ile yasa dışı avcılık yapıyorlar. Cudî Dağı'nda sırtlan, kaplan öldürdüler. Cudî zaten savaş bombalarıyla delik deşik edildi, şimdi de hayvanları öldürülerek, çiçekleri yok edilerek, termik santralle kimyasal atıklarla mahvedilerek çürütülmeye çalışılıyor. Tüm bunlara karşı çabalarken, bizimle birlikte yürüyecek bir belediye başkanı istiyoruz. Eşbaşkanlık sistemi bu koşullar altında en büyük talebimizdir. Çözüm sürecini iyi değerlendirecek bir başkana ihtiyacımız var.

Şırnak Baro Başkanı Nuşirwan Elçi: Normalin üstünde bir performans gerek

Son yıllarda bölgede hemen her yer hizmet konusunda oldukça kötü. Sorunlar çok büyük. İşinin ehli kişiler yok. Olanlar da cezaevlerinde tutsak. Tam belediyecilikten anlayan, üretim yapan birileri çalışma yapıyor. Hemen devlet eliyle bu cezalandırılıyor. Onlarca belediye başkanı çok başarılı projeleriyle cezaevlerinde çürütülüyor. Bu siyasi soykırım çalışmaları hareket içinde cevabını bulur diye düşünüyorum. Şırnak gibi şehirler, normalin üstünde bir performans ile yönetilmesi gerekirken tam aksi biçimde maddi ve manevi anlamda yalnızlaştırılıyor. İmar, yol, su, elektrik, çöp, sosyal etkinlikler her birinde sorun var. Her biri için sağlam bir kaç proje şart. Şırnak'ta sosyal yaşam neredeyse yok. Gençlerin, kadınların, çocukların rahatça vakit geçireceği, birikim kazanacağı, eğitim alacağı, enerjilerini sarf edeceği spor, sanat ve kültür akademileri gerekiyor. Şırnak'ta bir konferans salonu dahi yok. Şimdi o başkanlık koltuğuna oturacak kişinin tüm bu sorunları çözebilecek kadar yetkin, deneyimli, bilinçli, dinamik biri olması gerek. Böyle görevlerde duygusallığa, bireysel tavırlara asla yer yoktur. Sorumluluğunun bilincinde kim olursa desteğimiz onadır."

KADINLAR: ŞIRNAK'TAKİ ERKEK EGEMENLİĞİ YIKACAK BAŞKAN İSTİYORUZ!

Safiye İnan (49): "Kadına yönelik baskıların kalkması için çalışılmalı. Kadın da erkek gibi ev dışında çalışabilmeli, gezebilmeli. Erkek kadar özgür olmalı, eşit olmalı. Ev içindeki emeği de kaybolmamalı. Sosyal güvencesi olabilmeli. Gelecek belediye başkanı artık biraz da kadın hakları için çalışsın. Kadın istihdamı için projeler üretsin. Şırnak'taki bu erkek egemen sistemi yıksın."

Rabia Kayaş (50): "Şırnak'ta gözle görülür bir baskı var kadınlara yönelik. Kocalar, babalar, ağabeyler, kısacası aile baskısı yoğun derecede var. Bu baskıyı kaldıracak bir başkan varsa oyumuz onundur. Toplum içinde kadının yeri vasat. Bu anlayışı yıkacak bir başkan istiyoruz. Özellikle genç kadınları sosyal ve kültürel olarak besleyecek çalışmalar düşünülmeli, hayata geçirilmeli. Biz de bu yaşımıza rağmen desteğimizi vereceğiz." 

GENÇLER: BİLİNÇLİ, EĞİTİMLİ VE HALKLA İÇ İÇE BİR BAŞKAN ŞART!

Mucip Erdem (26): Sorun sadece çöp, su, kanalizasyon değil. Sosyal ve kültürel destek verecek, gençlere alan açabilecek bir ortama sahip olmak istiyoruz. Belediye başkanı olacak kişinin aileler arasında sözü geçen, aşiret kavgalarına son verecek, küsleri barıştıracak biri olması gerek. Tutuklu belediye başkanımız Ramazan Uysal 27 milyon Euro'luk bir su arıtma ve geri dönüşüm tesisi projesi için fon alma hakkı kazandı. Başkan olacak kişi bu projeye sahip çıkıp hayata geçirmeli. 

Büşra Demir (23): Şırnak'ta pratik olarak hem siyasi hem ideolojik olarak yeterli olduğunu düşünen erkekler var. Bu açıdan toplumda itibar sahibi bu kişiler. Fakat kadın hakları konusunda yeterli olmadıklarının farkında değiller. Teoride hariçten gazel okuyorlar, biz kadınları dahi teorik olarak küçümseyebiliyorlar. Ama pratikte, en çok eleştirdiği 'evdeki babası'ndan dahi daha beterler. Biz çalışan kadınları 'erkek' olarak görüyorlar. Kendi ailelerindeki eve hapsedilmiş kadınları asla bizimle aynı ortama sokmazlar. Bu ve daha bir çok sorun var. Bu erkek egemen sistemin yıkılmasında, belediyenin projelerinin önemi büyük. 

Hakim Çakar (30): Babam KCK'den 2,5 yıldır tutuklu. Parti il yöneticisiydi. Bunca tutuklamalara karşı yapılan çalışmalar iyidir. Yeni belediye başkanının da başarılı olacağına eminim. Eğitim ve sosyal alanda faaliyetlerini bekliyoruz. Mevcut sıkıntılar var. Bu sıkıntılar için projeler üretilmeli. Bunun için de iyi bir ekibe ihtiyaç var.