Ýskandinavyanın kuzeyinde yaşayan ve geçimlerini daha çok ren geyiði besiciliði ve balıkçılık yaparak saðlayan Sami Halkı bir ilke imza attı. Sami gelenek ve kültürünün yaşatılmasına katkıda bulunan kişileri teşvik amacıyla bu sene ödüller verildi.
Ýskandinavyanın kuzeyindeki Laponyada 100 bin civarında Sami yaşıyor. Toprakları 4 ülke tarafından işgal edilen Samiler yüz yıllar boyunca baskı, saldırı, ayrımcılıða, tabi tutuldular. Dinleri, dilleri ve kültürleri yasaklandı. Zorla kısırlaştırıldılar. Uzun mücadeleler sonucu pek çok haklarını almalarına raðmen Samilere yönelik ırkçı ve ayrımcı tutum ve uygulamalar günümüzde de sürüyor.
Ödülü alacakları halk belirliyor
Jokkmokk Laponyada Samilerin yoðun olarak yaşadıkları illerden biri. Belediye yönetiminde Samiler aðırlıkta. Sami Parlamentosu, Sami Fedarasyonu ve Sami Köylerinden gelen talepler üzerine Belediye Yönetimi Sami gelenek ve kültürünün yaşatılmasını teşvik etmek amacıyla her yıl 4 dalda ödül verilmesini kararlaştırdı. Ödülü alacakların da halk tarafından yapılacak oylama sonucu belirlenmesi benimsendi. 4 parçada; Norveç, Ýsveç, Finlandiya ve Rusyada yaşayan 162 kişinin aday olduðu ödüllerin sahiplerini belirmek amacıyla 6 bine yakın Sami oy kullandı. Oluşturulan juri finale kalan 12 aday arasından 4 kişiyi ödüle layık gördü.
Maj Dorris Rimpi kültür ve dizayn, Adjagas Davastus Dalvadisas müzik, Martin Jönsson gelenesel yemek alanlarında Sami kültür ve geleneklerine yaptıkları katkıdan dolayı ödüllendirildi. En yetenekli geyik besiciliði ödülünü ise Sami genç Ola Johan J Eira aldı. Samilerin Sami Nobel Ödülleri adlandırdıkları 500 bin lira tutarındaki ödülü 4 kişi paylaşacak. Ödül töreninin yapıldıðı gün Samilerin yaşam koşulları ve sorunlarının ele alındıðı panel ve konferanslar da düzenlendi.
Altın Dil Ödülü Eylülde verilecek
Samice Altın Dil anlamına gelen Gollegiellla Ödülü ise Eylül ayında Osloda yapılacak bir törenle verilecek. Gollegiellla Ödülü 2003 yılında Ýsveç, Norveç ve Finlandiyadaki Sami Parlamentolarının girişimiyleSami dilinin korunması ve geliştirilmesi amacıyla Norveç Hükümeti tarafından başlatıldı. Ýlk ödül töreni 2004 yılında Stockholmde düzenlendi. Ýki yılda bir verilen 15 bin Euro tutarındaki ödül ile törenin giderleri üç Ýskandinav ülkesi tarafından dönüşümlü olarak karşılanıyor.