Ormanlardaki yaban meyvelerini toplayıp para kazanmak umuduyla yaz aylarında İsveç’e gelen mevsimlik işçiler para kazanmak bir yana ülkelerine borçlu dönüyor. İsveç’te çektikleri eziyet yetmiyormuş gibi yıllarca ülkelerinde çalışarak borçlarını ödemeye çalışıyor.

Ormanlarda bulunan böğürtlen, yaban mersini, ahududu gibi yaban meyveleri toplamaları için her yıl İsveç’e Temmuz ve Ağustos aylarında, çoğunluğu Tayland ve Vietnam’dan onbini aşkın mevsimlik işçi getiriliyor. Büyük bir kısmı sağlık koşullarının uygun olmadığı barakalarda oturan ve günde 12-14 saat çalışan işçiler geçtiğimiz yıllarda yaşam ve çalışma koşullarını protesto amacıyla pek çok eylem yapmıştı.

Bu yıl sadece Tayland’dan 6 bin civarında mevsimlik işçi çalışmak amacıyla getirildi. Yetkililer geçtiğimiz yıl meydana gelen olumsuzlukların önüne geçmek amacıyla bir takım önlemler aldı. İşçileri İsveç’e gönderen kiralama şirketlerine toplu sözleşme imzamaları zorunluluğu ve ayda işçilere en az 18 500 kron ödemeleri şartı getirildi. İsveç’teki alıcı firmalara da çalışma koşullarının yasalara uygun olup olmadığını denetlemeleri yükümlülüğü ve rapor verme zorunluluğu da alınan önlemler arasında.

YAŞAMLARININ SONUNA KADAR BORÇ ÖDÜYOR

Tayland’da çalışma yürüten “Thai Labour Campaign” (TLC) Taylandlı mevsimlik işçiler açısından en kötü ülkenin İsveç olduğunu ve her on işçiden altısının borçlu olarak döndüğünü, bunlardan bazılarının borçlarını yaşamları boyunca ödemek zorunda kaldıklarını açıkladı.

TLC, İsveç’te mevsimlik işçiler için bu yıl alınan önlemleri olumlu bulmakla birlikte, aracı şirketlerin işçilerin gidiş-dönüş biletleri, barınma ve yiyecek masraflarını ücretlerinden düştüğünü, bu nedenle de her işçinin binlerce kron gelir kaybına uğradığını söylüyor ve İsveç sendikalarının bu sorunu çözmek amacıyla devreye girmesini istiyor.

Tayland ve Asya’nın diğer ülkelerinden gelen işçiler için bazı önlemler alınmasına karşın, Doğu Avrupa ve Balkanlar’dan, özellikle de Bulgaristan’dan gelen işçiler vahşi kapitalizm koşullarında yaşıyor ve çalışıyor. Avrupa Birliği’nin serbest dolaşım hakkını kullanarak kendi olanak ve inisiyatifleriyle İsveç’e gelen işçiler aracı firmalar tarafından yoğun bir emek sömürüsüne tabi tutuluyor.

Bulgaristan’da ekonomik kriz ve yoksulluğun artması nedeniyle onbinlerce kişi Avrupa’nın diğer ülkelerinde iş aramaya başladı. Bu yıl aralarında mühendis ve öğretmenlerin de bulunduğu binlerce Bulgar ormanlarda meyve toplayıp para kazanmak umuduyla İsveç’e geldi.

Ormanlarda kurdukları çadırlarda güç koşullarda yaşayan Bulgaristan’dan gelen mevsimlik işçiler orman sahiplerinin direnişiyle karşılaşıyor. Polise başvurarak arazilerinin işgal edildiğini ve boşaltılmasını istiyor. Ancak polisin mevsimlik işçileri ormanlardan sürmesi hiç de kolay değil. İsveç’te herkesin çevreye zarar vermemek kaydıyla doğada eyleşme, böğürten ve mantar toplama hakkı var.  Bu hakkın bilincinde olan mevsimlik işçiler polisin tüm ikazlarına rağmen ormanda kalmayı sürdürüyor.

4 GÜN YOL YÜRÜDÜLER

Bulgaristan’dan gelenler genelikle aracı firmalar tarafından getiriliyor. Bulgaristan’da işçileri arabalara doldurup İsveç’e getiren aracılar işlerin iyi gitmemesi durumunda ortadan kayboluyor ve  ortada kalan işçiler ne yapacaklarını bilemiyor. Önceki gün Tierp ilinde polise başvuran Todor Todorov ve Milen Chavdarov isimli iki Bulgar, ormanda yeterli meyve olmadığı için kendilerini İsveç’e getiren kişinin ortadan kaybolduğunu, 4 gün yol yürüdükten sonra Tierp’e geldiklerini beliterek ülkelerine geri dönmek istediklerini söyledi.

Devreye giren Sosyal Yardım Hizmetleri Bürosu, iki Bulgarın Stockholm’a gitmesi için bilet ücretini karşıladı. Bulgaristan Büyükelçiliği’ne ülkelerine geri dönmek için başvuruda bulunma talepleri karşılanmadı. Büyükelçilik Üçüncü Sekreteri Svetla Yotova, “Bizim onların ülkelerine dönmeleri için sorumluluk üstlenecek olanaklarımız yok. Kendi kendilerini geçindirmek zorunda olduklarını biliyorlar. Bizim yapabileceğimiz tek şey onlara para göndermeleri için aileleriyle ilişki kurmalarını sağlamak” derken, Todor Todovor  yoksul oduklarını ve ailelerinin bilet ücretini bir araya getirme imkanları olmadığını belirterek “Şimdi ne yapacağımızı bilemiyoruz. Ancak Allah’a güvenebiliriz” diyor.

Geçtiğimiz yıl da aynı sorun yaşanmış, aracılar tarafından kandırılan yüzlerce işçi Bulgaristan Büyükelçiliği’ne gelerek yardım talebinde bulunmuştu. Günlerce Büyükelçilik binasının karşısındaki parkta kalan işçiler daha sonra kiralanan otobüslerle, Bulgaristan’a döndüklerinde yol ücretini ödemeleri kaydıyla ülkelerine gönderilmişti.