Jeoloji Mühendisleri Odası, Lice depremini hatırlattı
Jeoloji Mühendisleri Odası, Lice depremini hatırlattı
Jeoloji Mühendisleri Odası Diyarbakır Şube Başkanlıðı tarafından yapılan açıklamada, 37 yıl önce Lice'de meydana gelen depremin ardından vatandaşların maðduriyetlerinin halen giderilmediði belirtilerek, deprem kuşaðı hattında bulunan bölgede gerekli önlemlerin şimdiden alınması istendi.
Diyarbakır'ın Lice ilçesinde 6 Eylül 1975 tarihinde meydana gelen ve 2 binden fazla kişinin ölümüne neden olan deprem sonrasında bölgenin deprem kuşaðı hattında bulunduðu belirtildi.
Depremin yıldönümü nedeniyle Diyarbakır Jeoloji Mühendisleri Odası tarafından yapılan yazılı açıklamada, Türkiye'nin yüzölçümünün yüzde 92'sinin depremden etkilenebilecek bir coðrafyada yer aldıðı kaydedildi.
Güneydoðu Anadolu Bindirme Fayı'nın; Elazıð'dan başlayıp Diyarbakır, Batman, Bitlis, Siirt, Van, Hakkari'ye kadar devam ettiði belirtilen açıklamada, Diyarbakır'ın Çermik, Çüngüş, Ergani, Hani, Lice, Kulp, Silvan ve Hazro ilçelerinin de bu fayın etkisinde bulunduðu, bu ilçelerin 1. derece deprem bölgesi olduðu ifade edildi.
Güneydoðu Anadolu'daki illerin yerleşim yerleri ile GAP kapsamındaki barajlar, otoyollar ve köprülerin Güneydoðu Anadolu Bindirme Fayı'nın etkisi altında olduðu belirtilerek, Türkiye'de ve Kürt illerinde deprem gerçeði dikkate alınarak yerleşim yerlerinin belirlenmesindeki planlama sürecinde mühendislik yapıların inşasında ve denetiminde mühendislik verilerinin esas alınması kaydedildi.
Jeoloji Mühendisleri Odası Diyarbakır Şubesi olarak Lice depreminin 37.yılında deprem için alınması gereken önlemler ve yapılması gerekenler ise şöyle sıralandı:
*Toplumsal ve yönetsel düzeyde tüm kaynakları zarar azaltma hedefine yönlendirecek, kişi ve kurumlar arasında eşgüdümü saðlayacak üniversitelerin, kamu kurum ve kuruluşların, meslek örgütlerinin ve sivil tolum kuruluşlarının katılımı ile Stratejik Afet Eylem Planı` hazırlanmalıdır.
*Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun yerine, insan merkezli toplumsal politikaların hayata geçirilmesini esas alan, bilim çevreleri, ilgili meslek odaları, yerel yönetimler ve halkın katılımı ile; rant odaklı deðil, saðlıklı ve güvenli bir çevrede yaşam hakkını gerçekten saðlayan yeni yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
*3194 Sayılı Ýmar Kanunu, 7269 Sayılı Afetler Kanunu ve 4709 sayılı Yapı Denetimi Kanunu deðiştirilmelidir.
*5543 Sayılı Ýskan Kanunu deðiştirilerek kırsal yerleşim birimlerinin altyapısı ve üst yapısı yenilenmelidir.
*Her deprem sonrasında halkı korku ve paniðe sevk etmeden bilgilendirmek için arazi çalışmaları ile aletsel sismik veri kayıtlarını tutan, deðerlendiren ve kamuoyunu doðru bilgilendiren bir kurumsal yapı oluşturulmalı, "Türkiye Jeolojik Araştırmalar Kurumu" kurulmalıdır.
*Gerek mevcut sismik veri ve kayıtlar, gerekse de yapılacak jeoloji, yapısal jeoloji, tektonik, jeomorfoloji ve paleosismoloji çalışmaları ile elde edilecek verilere dayalı olarak farklı ölçeklerde "Sismotektonik Haritalar" hazırlanmalıdır.
*Ülkenin mevcut tektonik yapısı göz önüne alınarak yeni hazırlanan "diri fay haritası" baz alınarak " Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası" yenilenmelidir.
*Belirlenen diri fayların üreteceði deprem büyüklükleri de dikkate alınarak yerleşim yerlerinin bu faylar üzerinde yapılması engellenmelidir. Bu amaçla bir "Fay Yasası"nı çıkarmalıdır.
*Heyelan ve Kaya Düşmesi Tehlike Haritaları" en kısa sürede tamamlanmalıdır.
*Bölgesel planlardan-uygulama imar planına kadar tüm planlama süreç ve kademelerinde, yerleşim ve gelişim stratejisine esas olacak çalışmalarda "Plana Esas Jeolojik-Jeoteknik" çalışmalar yapılmalı ve buna uygun "Afet Duyarlı Planlama" yapılmalıdır.
*Planlama ve uygulama süreçlerini yönlendirmek adına başta Belediyeler olmak üzere Yerel Yönetimlerde Jeolojik Jeoteknik Etütler (Zemin Etütleri) Birimlerinin kurularak yapılan çalışmaların elde edilen zemin parametrelerine uygunluðu takip edilmelidir.
*Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlıðı yeniden yapılandırılarak Afet Müsteşarlıðı` oluşturulmalıdır.
*Son yıllarda amacından uzaklaşarak devlet müteahhitliði ve rant projeleri ihaleleri yapan bir kuruluş haline dönüştürülen TOKÝ yeniden yapılandırılmalı, kent yoksulları için sosyal konutlar üreten bir yapıya kavuşturulmalıdır.
Diyarbakır'ın Lice ilçesinde 6 Eylül 1975 tarihinde meydana gelen 6.6 şiddetindeki depremde ilçe merkezi ve çevre köylerde 2 bin 386 kişi hayatını kaybetmiş, deprem sonucu Hani, Hazro, Kulp, Dicle, Silvan, Ergani ve Diyarbakır çevresindeki yapıların 8.159'u aðır, 4.550'si orta ve 7.283'ü ise hafif hasar görmüştü.
Diyarbakır'ın Lice ilçesinde 6 Eylül 1975 tarihinde meydana gelen ve 2 binden fazla kişinin ölümüne neden olan deprem sonrasında bölgenin deprem kuşaðı hattında bulunduðu belirtildi.
Depremin yıldönümü nedeniyle Diyarbakır Jeoloji Mühendisleri Odası tarafından yapılan yazılı açıklamada, Türkiye'nin yüzölçümünün yüzde 92'sinin depremden etkilenebilecek bir coðrafyada yer aldıðı kaydedildi.
Güneydoðu Anadolu Bindirme Fayı'nın; Elazıð'dan başlayıp Diyarbakır, Batman, Bitlis, Siirt, Van, Hakkari'ye kadar devam ettiði belirtilen açıklamada, Diyarbakır'ın Çermik, Çüngüş, Ergani, Hani, Lice, Kulp, Silvan ve Hazro ilçelerinin de bu fayın etkisinde bulunduðu, bu ilçelerin 1. derece deprem bölgesi olduðu ifade edildi.
Güneydoðu Anadolu'daki illerin yerleşim yerleri ile GAP kapsamındaki barajlar, otoyollar ve köprülerin Güneydoðu Anadolu Bindirme Fayı'nın etkisi altında olduðu belirtilerek, Türkiye'de ve Kürt illerinde deprem gerçeði dikkate alınarak yerleşim yerlerinin belirlenmesindeki planlama sürecinde mühendislik yapıların inşasında ve denetiminde mühendislik verilerinin esas alınması kaydedildi.
Jeoloji Mühendisleri Odası Diyarbakır Şubesi olarak Lice depreminin 37.yılında deprem için alınması gereken önlemler ve yapılması gerekenler ise şöyle sıralandı:
*Toplumsal ve yönetsel düzeyde tüm kaynakları zarar azaltma hedefine yönlendirecek, kişi ve kurumlar arasında eşgüdümü saðlayacak üniversitelerin, kamu kurum ve kuruluşların, meslek örgütlerinin ve sivil tolum kuruluşlarının katılımı ile Stratejik Afet Eylem Planı` hazırlanmalıdır.
*Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun yerine, insan merkezli toplumsal politikaların hayata geçirilmesini esas alan, bilim çevreleri, ilgili meslek odaları, yerel yönetimler ve halkın katılımı ile; rant odaklı deðil, saðlıklı ve güvenli bir çevrede yaşam hakkını gerçekten saðlayan yeni yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
*3194 Sayılı Ýmar Kanunu, 7269 Sayılı Afetler Kanunu ve 4709 sayılı Yapı Denetimi Kanunu deðiştirilmelidir.
*5543 Sayılı Ýskan Kanunu deðiştirilerek kırsal yerleşim birimlerinin altyapısı ve üst yapısı yenilenmelidir.
*Her deprem sonrasında halkı korku ve paniðe sevk etmeden bilgilendirmek için arazi çalışmaları ile aletsel sismik veri kayıtlarını tutan, deðerlendiren ve kamuoyunu doðru bilgilendiren bir kurumsal yapı oluşturulmalı, "Türkiye Jeolojik Araştırmalar Kurumu" kurulmalıdır.
*Gerek mevcut sismik veri ve kayıtlar, gerekse de yapılacak jeoloji, yapısal jeoloji, tektonik, jeomorfoloji ve paleosismoloji çalışmaları ile elde edilecek verilere dayalı olarak farklı ölçeklerde "Sismotektonik Haritalar" hazırlanmalıdır.
*Ülkenin mevcut tektonik yapısı göz önüne alınarak yeni hazırlanan "diri fay haritası" baz alınarak " Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası" yenilenmelidir.
*Belirlenen diri fayların üreteceði deprem büyüklükleri de dikkate alınarak yerleşim yerlerinin bu faylar üzerinde yapılması engellenmelidir. Bu amaçla bir "Fay Yasası"nı çıkarmalıdır.
*Heyelan ve Kaya Düşmesi Tehlike Haritaları" en kısa sürede tamamlanmalıdır.
*Bölgesel planlardan-uygulama imar planına kadar tüm planlama süreç ve kademelerinde, yerleşim ve gelişim stratejisine esas olacak çalışmalarda "Plana Esas Jeolojik-Jeoteknik" çalışmalar yapılmalı ve buna uygun "Afet Duyarlı Planlama" yapılmalıdır.
*Planlama ve uygulama süreçlerini yönlendirmek adına başta Belediyeler olmak üzere Yerel Yönetimlerde Jeolojik Jeoteknik Etütler (Zemin Etütleri) Birimlerinin kurularak yapılan çalışmaların elde edilen zemin parametrelerine uygunluðu takip edilmelidir.
*Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlıðı yeniden yapılandırılarak Afet Müsteşarlıðı` oluşturulmalıdır.
*Son yıllarda amacından uzaklaşarak devlet müteahhitliði ve rant projeleri ihaleleri yapan bir kuruluş haline dönüştürülen TOKÝ yeniden yapılandırılmalı, kent yoksulları için sosyal konutlar üreten bir yapıya kavuşturulmalıdır.
Diyarbakır'ın Lice ilçesinde 6 Eylül 1975 tarihinde meydana gelen 6.6 şiddetindeki depremde ilçe merkezi ve çevre köylerde 2 bin 386 kişi hayatını kaybetmiş, deprem sonucu Hani, Hazro, Kulp, Dicle, Silvan, Ergani ve Diyarbakır çevresindeki yapıların 8.159'u aðır, 4.550'si orta ve 7.283'ü ise hafif hasar görmüştü.
