Önceki gün İsveç’in Varberg yerleşim biriminde, Polisin, bıçakla iki kişiyi yaralayan ve bir kişiyi öldüren bir saldırganı yakın mesafeden kafasına ateş ederek öldürmesiyle bu yıl polis kurşunlarıyla öldürülenlerin sayısı üçe yükseldi.

Ocak ayında  polis silahlı bir soyguna  karışan Hasan Güven’i ateş ederek öldürmüş, daha sonra  Güven’in taşıdığı tabancanın kuru-sıkı olduğu anlaşılmıştı.

Mayıs ayında da Polisin Stockholm’un Husby semtinde elinde bıçak olan 69 yaşında ruhsal dengesi bozuk bir kişiyi öldürmesi tepkilere yol açmış, sokaklara çıkan gençler polisle çatışmış ve arabaları ateşe vermişti. Husby’de başlayan ve günlerce süren isyan İsveç’in diğer illerindeki varoşlarına da yayılmış ve güçlükle bastırılabilmişti.

Bu yıl içinde 3 kişinin ölümü ile sonuçlanan olaylardan sonra her seferinde polise sert eleştiriler yöneltildi. Polislerin silah kullanmadan sorunu çözme yerine zanlılara ateş etmeyi tercih etmeleri tepkilere yol açtı.

Civil Rights Defenser adlı insan hakları örgütünün hukukçusu Robert Hårdh, Varberg’de polislerin tutumunun daha önce şahit oldukları durumların benzeri olduğunu,  çember altına alınmış bir sokakta beş polisin köpeklerle ve coplarla müdahale etme yerine, silahlarını çekip ateş ettiklerini belirttikten sonra şunları söyledi: “Beş iri yarı ve çelik yelekli polis eli bıçaklı birini biber gazı kullanarak etkisiz hale getirebilir. Polisin silah kullanma dışındaki alternatifleri düşünmesi ve uygulaması gerekirdi. 1990’lardan bu yana polis kurşunlarıyla yaşamını yitirenlerin çoğunluğunu ruhsal dengesi bozuk insanlar oluşturuyor. Polisin psikolojik sorunları olan zanlılar hakkında yeterli bilgisi ve deneyimi yok. Bu sadece polisler için değil tüm toplum için bir başarısızlıktır.”

İSVEÇ POLİSİ SİLAH KULLANMADA İSKANDİNAVYA BİRİNCİSİ

1995 yılından bu yana 18 kişi polis tarafından öldürüldü. Ortalama her yıl bir kişi polisin tabancasından çıkan kurşunlarla yaşamını yitiriyor. İskandinavya ülkeleri arasında İsveç polisi silah kullanmakta, yaralama ve öldürmede başı çekiyor.

Norveç ve Finladiya’da polisler yılda ortalama 3 kez silahlarını ateşlerken, İsveç polisi yılda ortalama 30 kez silah kullanıyor. Norveç polisi silah eğitmi görmesine rağmen silah taşımıyor. Silahlar polis arabalarında doldurulmamış olarak bekletiliyor. Oslo Polis Yüksek Okulu Professörlerinden Thomas Elholm, polisin silahsız olmasının anlaşmazlıkları farklı yöntemlerle çözmeye ittiğini ve bu yüzden de zanlıların yaşamlarını yitirme riskinin asgariye indirildiğini söylüyor.

Polislerin silah taşımamlarının polisler için bir risk taşımadığını, saldırıya uğradıklarında geri çekilmek zorunda kaldıkları için daha güvende olduklarını ifade ediyor.

Finlandiya’da ise polisler silah taşımalarına rağmen İsveç polisinden daha farklı bir taktik uyguluyor. Helsinki Üniversitesi Ceza Hukuğu Professörü Dan Frände, İsveç’te polislerin silahı savunma amacıyla olayın başlangıç safhasında değil sonunda kullandığını, Finlandiya polisinin ise en başta silahı kullandığı için olayı kontrol altına albildiğini, bu nedenle de polisin müdahalesi sonucu neredeyse hiç kimsenin yaşamını kaybetmediğini söylüyor.

Varberg’de ölümle sonuçlanan olayların ardından polislerin üyesi olduğu Polis Federasyonu polislere elektirikli tabanca verilmesini talep etti. Federasyonun yöneticilerinden Erling Staxäng diğer ülkelerin deneyimlerinden yararlanıp polise iş aracı olarak elektirikli tabanca verilmesinin operasyonlarda zanlıların yaşamını yitirme riskini azaltacağını ifade ediyor.

Bu talep daha önce de gündeme getirilmiş ancak Emniyet Genel Müdürlüğü elektrikli tabancanın bir alternatif olarak kabul edilemeyeceğini belirterek öneriyi reddetmişti. Polis Federasyonu Emniyet Genel Müdürlüğünün kararını yeniden gözden geçirmesini ve polislere elektrikli tabanca verilmesi için girişimde bulunmasını istiyor.

POLİS HAKKINDA AÇILAN SORUŞTURMAYI YİNE POLİSLER YÜRÜTÜYOR

2012 yılında İsveç’te polisin 30 kez tabanca, 817 defa da biber gazı kullandığı rapor edildi. Gerçekte biber gazının kullanıldığı olayların sayısının bunun çok daha üzerinde olduğu, ancak bildirim kurallarındaki belirsizliklerden dolayı bazı polislerin bildirimde bulunmadıkları belirtiliyor.

Maçlar ve toplumsal olaylar sırasında polisin aşırı şiddet kullandığı iddialarının sık sık gündeme gelmesi üzerine Emniyet Genel Müdürlüğü yeni düzenlemelere gitmiş ve diyalog polisi uygulamasını başlatmıştı. Göstericilerle silahlı polislerin muhatap olması yerine özel eğitimden geçirilmiş sivil ve silahsız polisler ilişki kurmaya başladı.

Bu uygulamadan sonra polise yönelik aşırı şiddet suçlamalarında belirli bir azalma görülse de, polislere yönelik şikayetlerin yine polisler tarafında araştırılması polisin aklanmasıyla sonuçlanıyor.

Sol Parti ve Çevre Partisi Yeşiller polise yönelik şikayetlerin ele alınıp araştırılması için devlet bünyesinde yeni bir kurum oluşturulmasını talep ediyor.