AKP'nin Öcalan'a uyguladığı avukat yasağının ilki 3 Kasım 2002 seçimlerinin hemen ardından gerçekleşti. Öcalan 4 ay avukatları ile görüştürülmedi. Oslo görüşmelerinin kesilmesinin ardından 27 Temmuz 2011 tarihinde başlayan yasak ise 4 yıldır kesintisiz sürüyor.

Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'a esir tutulduğu İmralı Cezaevi'nde 16 yıl boyunca uygulanan tecridin seyri AKP'nin Kürt sorununa yaklaşımının en temel göstergesi. 3 Kasım 2002 seçimlerinde “değişim” söylemi ile hükümet olan AKP'nin ilk yaptığı Öcalan'ın 4 ay avukatları ile görüşmesini engellemek oldu. 2001 yılına kadar haftada iki kez olan görüş hakkı, 2001'den sonra haftada bir güne düşürüldü. Kamuoyunda “Oslo görüşmeleri” olarak bilinen PKK ile devlet arasındaki görüşmelerin kesildiği 2011 yılının 27 Temmuz günü başlayan avukat görüş yasağı kurumsallaştı.

Asrın Hukuk Bürosu, 1999 yılından bu yana Öcalan-avukat görüşme trafiğine ilişkin bilgi notu hazırladı.

1999'DA 46 GÖRÜŞME

Buna göre, Öcalan, uluslararası bir komployla İmralı Cezaevi'ne konulduğunda ilk görüşme 25 Şubat 1999 tarihinde gerçekleşti. Öcalan'ın avukatları, yargılamanın ve Kürtlere karşı sokakta linç saldırılarının gerçekleştiği 1999 yılı boyunca Şubat'ta 1, Mart'ta 3, Nisan'da 2, Mayıs ve Haziran'da 5'er, Temmuz'da 7, Ağustos'ta 4, Eylül'de 7, Ekim'de 4, Kasım'da 6 ve Aralık'ta 2 görüşme yaptı. Yıl boyunca yapılan görüşme sayısı; 46 oldu.

2000 YILINDA 34 GÖRÜŞME

Aralık ayında görüşmenin gerçekleşmediği 2000 yılında ise görüşme takvimi şöyle: Ocak 4, Şubat 2, Mart 4, Nisan 2, Mayıs 2, Haziran 4, Temmuz 4, Ağustos 4, Eylül 1, Ekim 2, Kasım 3.

2001 yılının Ocak, Şubat ve Mart aylarında 2'şer görüşme, Nisan'da 3, Mayıs'ta 5, Haziran'da 2, Temmuz ve Ağustos'ta 4'er, Eylül'de 3, Ekim'de 4, Kasım'da 2 ve Aralık'ta 1 görüşme yapıldı. Bu yıl yapılan toplam görüşme; 34 oldu.

İLK YASAK AKP HÜKÜMETİNİN İLK AYINDA

Öcalan'ın avukatları ile görüşme hakkı, AKP'nin hükümet olduğu 2002 yılının Kasım ayından itibaren engellenmeye başlandı.

2002 yılının Ocak, Şubat ve Mart ayında 3'er, Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz'da 4'er, Ağustos ve Eylül'de 3'er, Ekim'de 1, Kasım'da 2 görüşme gerçekleşti. Yıl boyunca 34 görüşme yapıldı.

AKP'nin değişim söylemiyle iktidara geldiği 2002 yılının Kasım ayından itibaren, Öcalan'a 4 ay avukat yasağı uygulandı. 2003 yılının ilk görüşmesi 9 Nisan'da gerçekleşti. Nisan'da tek görüşme gerçekleşirken, Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos'ta 3'er, Eylül'de 2, Kasım ve Aralık'ta 1'er görüşme oldu. Ekim ayında ise avukatlar, Öcalan'la görüşemedi. 2003 yılında 17 görüşme gerçekleşti.

2004 yılında ise Şubat ve Kasım ayında görüşme gerçekleşmezken, aylık görüş sayısındaki düşüş dikkat çekiyor. Ocak ayında 2, Mart'ta 4, Nisan ve Mayıs'ta 3'er, Haziran'da 1, Temmuz ve Ağustos'ta 2'er, Eylül ve Ekim'de 1'er, Aralık'ta 2 görüşme gerçekleşti. 2004 yılında avukatlar 21 kez adaya gidebildi.

2005'TE GÖRÜŞME SAYISI 10

2005 yılı ise tecridin ağırlaştığı bir yıl olarak dikkat çekiyor. Temmuz, Ağustos, Eylül ve Aralık aylarında görüşme gerçekleşmezken, yapılan görüşme sayısı ise 10.

2006 yılında Nisan ayında avukatların adaya gidişine izin verilmezken, yıl boyunca sadece 24 görüşme yapıldı.

2007 yılında Aralık ayında görüşme gerçekleşmezken, Ocak ve Şubat'ta 4'er, Mart'ta 2, Nisan'da 1, Mayıs'ta 4, Haziran'da 3, Temmuz'da 1, Ağustos'ta 3, Eylül'de 4, Ekim'de 1, Kasım'da 2 görüşme oldu. 2007 yılında yapılan toplam görüşme sayısı, 29 olarak kayıtlara geçti.

2008 yılında avukatlar 37, 2009 yılında 50, 2010 yılında 43 kez Ada'ya giderek Öcalan'la görüştü.

KRİTİK TARİH: 27 TEMMUZ 2011

Öcalan'ın avukatları görüşmesi bakımından 2011 yılı ise çok kritik bir yerde duruyor.

Ocak ayında 3, Şubat'ta 2, Mart'ta 5, Nisan'da 3, Mayıs ve Haziran'da 4'er, Temmuz ayında 3 görüşme yapıldı. Avukatlar 27 Temmuz'dan bu yana Öcalan'la görüşemiyor.

Avukat yasağının başladığı tarih; 2009 yılında başlayan "Oslo görüşmesi" olarak bilinen PKK ile devlet arasındaki görüşmelerin kesildiği 2011 yılının yazına rastlıyor. Yasağın tarihi ayrıca AKP'nin güçlenerek çıktığı 22 Temmuz 2011 seçimleri dönemine de denk geliyor.

409 BAŞVURUYA RET YANITI

27 Temmuz 2011 tarihinden bu yana avukatlar müvekkilleri ile görüşmek için yüzlerce kez başvuruda bulundu.

2011 yılının 27 Temmuz ile 31 Aralık günleri arasında 43, 2012'de 104, 2013'de 102, 2014'de 104, 2015 yılının 15 Temmuz gününe kadar 56 başvuru yapıldı. Devletin yanıtı her seferinde "gemi bozuk", "hava muhalefeti" oldu. Zaman zaman da resmi tatiller gerekçesiyle görüşme başvuruları kabul edilmedi.

'TÜRKİYE'NİN GUANTANAMOSU

Konuyla ilgili olarak ANF'ye açıklama yapan Asrın Hukuk Bürosu avukatları, İmralı Cezaevi için “Türkiye'nin Guantanamosu” tanımlamasını yaptı. Avukat/müvekkil görüşmesinin yasal güvence altında olduğunu hatırlatan avukatlar, “Ancak bu hak keyfi bir şekilde engellenmektedir” dedi. Avukatlar, sadece avukat görüşünün değil, İmralı Adası'nda 16 yıldır birçok hakkın keyfi bir şekilde kullandırılmadığına dikkat çekti.