İHD Amed Şubesi, Kuzey Kürdistan’da 2015 yılının ilk 9 ayında yaşanan hak ihlallerine ilişkin hazırladığı raporu kamuoyu ile paylaştı. Raporda, yılın ilk 9 ayında çoğu hedef gözetilerek 63 sivil insanın polis veya asker eliyle katledildiği, 293'ü çocuk 3 bin 564 kişinin gözaltına alındığı ve 41'i çocuk 788 kişinin ise tutuklandığı bilgisi yer alırken, toplam 12 bin 725 hak ihlali yaşandığı belirtildi. 

İHD Amed Şubesi Kürdistan’da 2015 yılının ilk 9 ayında yaşanan insan hakları ihlallerine ilişkin hazırladığı raporu, İHD Amed Şubesi'nde yaptığı basın toplantısıyla kamuoyuyla paylaştı. Basın toplantısına İHD Amed Şube Başkanı Raci Bilici, İHD Bölge Temsilcisi Abdulselam İnceveren ve İHD yöneticileri katıldı. 2015 yılının ilk 9 ayında insan hakları ihlallerinin hızından bir şey kaybetmediğini söyleyen İHD Amed Şubesi Başkanı Raci Bilici, son 3 ayda yaşanan çatışmalı ortamla birlikte ihlallerin adeta tavan yaptığına dikkat çekti. 

Çatışmasızlık ortamının sona erdiği son 3 ay içerisinde yaygınlaşan şiddetli çatışmalarda birçok kişinin yaşamını yitirdiğini ifade eden Bilici, 2015 yılının ilk 9 ayında bölgede 105 güvenlik görevlisi yaşamını yitirdiği, 254 güvenlik görevlisinin ise yaralandığını söyledi. Bilici, bu süre içerisinde 104 HPG gerillasının yaşamını yitirdiği, 4 gerillanın da yaralandığını dile getirdi. Raporda operasyon sırasında yaşanan çatışmaların ortasında kalan 9 sivilin yaşamını yitirdiği, 40 kişinin ise yaralandığı belirtildi. 

Son üç ay içerisinde, sivil yerleşim alanlarında güvenlik güçleri tarafından gerçekleştirilen operasyonlarda sivillerin yaşam haklarının ihlal edildiğini ifade eden Bilici, ilan edilen sokağa çıkma yasaklarını takiben gerçekleşen operasyonlarda, çok sayıda sivilin, güvenlik güçleri tarafından hedef gözetilerek ateşli silah kullanımı sonucunda yaşamını yitirdiğini söyledi.

“Kamu düzeni” ve “Güvenlik” gerekçesinin ardına sığınılan bu hukuk dışı ve keyfi uygulamaların sürdürüldüğü 9 ayda 63 sivilin yaşamını yitirdiği, 93 sivilin ise yaralandığını vurguladı. Yüzlerce konut ve işyeri tahrip edilmiş, tedaviye erişim, enerji ve iletişim hakları ihlal edilidiğini kaydetti.

2015 yılının ilk 9 ayında polisin 74 toplumsal gösteriye saldırıldığını belirten Bilici, bu saldırılarda, 88 kişinin yaralandığını söyledi. Bilici, 9 ayda yapılan bin 975 ev baskınlarında 293'ü çocuk 3 bin 564 kişinin gözaltına alındığı, gözaltına alınanlardan 41'i çocuk 788 kişinin ise tutuklandığını söyledi. Bilici, "Gözaltında 86 yurttaş işkenceye maruz kalırken, 87 yurttaş da ev baskınları ve sokak ortasında güvenlik güçlerinin şiddeti ile karşı karşıya kalmıştır" dedi.

Cezaevlerindeki hak ihlallerine de dikkat çekilen raporda, 282'si ağır 721 hasta tutsağın cezaevlerinde kaderine terk edildiği belirtildi. Cezaevlerindeki sürgün, tecrit-izolasyon, işkence ve kötü muamele uygulamaları vurgulanırken, 5 Nisan tarihinden beri aile ve avukatları dahil hiç kimseyle görüştürülmeyen Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan üzerindeki ağırlaştırılmış tecride "PKK Lideri Sayın Abdullah Öcalan'a 16 yıldır uygulanan tecridin ise, hukukla bağdaşır hiçbir yanı yoktur" ifadeleriyle dikkat çekildi. 

Kadına ve çocuklara yönelik şiddetin de yer aldığı raporda, 2015 yılının ilk 9 ayında aile içi ve toplumsal alanda gerçekleşen erkek şiddeti sonucu 45 kadının yaşamını yitirdiği, 15'inin yaralandığı ve 13'nün ise cinsel istismara maruz kaldığı belirtildi. Açıklanan raporda, 23 çocuğun yaşamını yitirdiği belirtilirken, 7 çocuğun şiddet sonucu yaralandığı ve 8 çocuğun ise cinsel istismara maruz kaldığına dikkat çekildi. 

Düşünce özgürlüğüne yönelik ihlallerin de hızından bir şey kaybetmediği belirtilen raporda, aralarında üniversite öğrencileri ve politikacılarından bulunduğu 766 kişiye politik nedenlerle soruşturmaların açıldığı ve 357 kişiye çeşitli cezaların verildiği ifade edildi. Ekonomik ve sosyal haklara yönelik ihlallerde 534 kişinin işten çıkarılırken, 15 kişiye ise idari soruşturmanın açıldığı belirtilen raporda, 26 kişinin sürgün edildiği, 3 kişinin ise görevden uzaklaştırıldığı belirtildi.
Açıklanan raporda, son 2 ayda 17 DBP'li Belediye eşbaşkanın ve onlarca Belediye meclis üyesinin tutuklandığı ve seçilmişlerin İçişleri Bakanı tarafından görevden alındığı belirtildi. 

Bilici'nin ardından İHD MYK üyesi ve Doğu-Güneydoğu Anadolu Bölge Temsilcisi Abdulsselam İnceören, raporda yer alan hak ihlalleri verilerini şu şekilde aktardı:

*Polis ve jandarma tarafından öldürülen ve yaralananlar: 63 ölü, 93 yaralı 
*Köy korucuları tarafından öldürülen ve yaralananlar: 2 yaralı
*Çatışmalarda yaşamını yitiren güvenlik güçleri: 105 ölü, 254 yaralı
*Çatışmalarda yaşamını yitiren örgüt militanları: 104 ölü, 4 yaralı
*Çatışmalardan kaynaklı yaşamını yitiren siviller: 9 ölü, 40 yaralı
*Resmi hata ve ihmal sonucu ölüm/yaralanmalar: 10 ölü, 1 yaralı
*Kadın intiharları: 20 intihar, 5 teşebbüs
*Çocuk intiharları: 16 intihar, 2 teşebbüs
*Şüpheli Polis/Asker ölümleri: 12 ölü, 2 yaralı 
*Gözaltına alınanlar: 293'ü çocuk 3 bin 564 kişi
*Tutuklananlar: 41'si çocuk 788 kişi
*İşkence ve kötü muamele: 314
*Toplumsal olaylara müdahale: 88 yaralanma/darp
*Soruşturma, dava ve cezalara maruz kalan kişi sayısı: 626
*Cezaevlerinde yaşanan ihlaller: 296 
*Toplam İhlal sayısı: 12 bin 725