Chevron Güney Kürdistan’la anlaşma imzaladı

Chevron Güney Kürdistan’la anlaşma imzaladı

Irak’ta Güney Kürdistan ile merkezi Baðdat hükümeti arasındaki kriz büyüyor. Son olarak ABDli petrol devi Chevron’un yeni yataklar bulmak için Güney Kürdistan idaresiyle bir anlaşma imzalaması Baðdat hükümetinin son dönemdeki tüm baskılarını boşa çıkaran bir adım niteliðinde.

Kaliforniya merkezli Chevron’dan yapılan açıklamada Güney Kürdistan’ın Hewler şehrinin kuzeyindeki Rovi ve Sarta havzalarında petrol arama konusunda anlaşma yapıldıðı bildirildi. Bölgedeki halihazırda arama çalışmaları yürüten Hindistanlı bir şirketin yerini alacak olan Chevron, Avusturyalı OMV AG şirketiyle ortak çalışma yürütecek. Chevron’un bu ihaledeki payı yüzde 80 oranında.

Rovi ve Sarta havzaları 1,123 kilometrekarelik bir alanı kapsıyor. Alanda geçtiðimiz yıllarda yüksek kaliteli petrol bulunmuş ve petrol damalarının tespiti için çalışmalar başlatılmıştı.

2003 yılından bu yana Kürtler küçük ve orta ölçekli şirketlerle 50 kadar benzeri petrol arama ve işletme anlaşmalarına imza attı. Ama geçtiðimiz Ekim ayında Exxon ve şimdi de Chevron’un Güney Kürdistan’da devreye girmesi oyunun kurallarının deðişmeye başladıðına işaret ediyor.

Irak’ın 2003 yılından sonra iktidarda olan hükümetleri enerji kaynakları üzerinde tam hakimiyet ilan etmiş ve Güney Kürdistan idaresinin yabancı şirketlerle petrol anlaşmaları imzalamasını yasadışı olarak nitelendirmişti.

Baðdat hükümeti uzun süreden bu yana Güney Kürdistan’da faaliyet gösteren şirketleri Irak’taki ihalelere almıyor var olan anlaşmalarını ise iptal ediyor.

Ancak Exxon gibi bir dev şirket söz konusu olduðunda Baðdat hükümeti radikal karar almaktan kaçındı. Maliki Exxon’un Mayıs ayındaki ihaleye girmesini engellemeisne raðmen Shell ile Exxon’un Batı Kurna havzasında 8,6 milyar dolarlık kazanılmış petrol ihalesine ise karışmadı.

Exxon’un aksine Chevron’un Baðdat hükümetiyle herhangi bir anlaşması bulunmuyor. Bu nedenle Baðdat’ın şirkete herhangi bir baskı uygulaması söz konusu deðil.

Dün öðle saatlerinde ise Maliki’nin bürosundan ilginç bir açıklama geldi. Maliki’nin yazılı olarak yayınladıðı açıklamada ABD Başkanı Barack Obama’dan Exxon Mobil’in Kürt bölgesindeki faaliyetleri konusunda olumlu bir mektup alındıðı ifade edildi.

Maliki’nin açıklamasında mektuptan direkt bir alıntı yapılmadı. Açıklamada Exxon’dan ülkedeki faaliyetler konusunda Irak hükümetinin tavsiyelerine uyması istendi.

Irak’ta petrol üretimi ve satışını düzenleyen yasa konusunda yıllardan bu yana parlamentoda bir uzlaşma saðlanabilmiş deðil. Bu konuda bir anlaşmanın kısa bir süre içinde gerçekleşmesi beklenmiyor. Kürtler de bu yasama boşluðunu deðerlendiriyor.

Kürtlerin avantajlı olduðu diðer bir konu ise şirketlere sunulan kar oranları. Irak hükümeti büyük ihalelerde şirketlere düşük kar marjı tanırken Kürdistan’da ise bu kar oranları oldukça yüksek. Hatta kimi ihalelerde Irak’ın üç katına yakın kar marjı konuluyor.