Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nde (AKPM) ‘Türkiye’de Demokratik Kurumların İşleyişi’ başlıklı rapora yönelik değişiklik önergeleri ardından büyük bir oy çokluğuyla kabul edilerek, Türkiye yeniden denetim (Monitoring) sürecine alındı. Türkiye, 2004’te çıkarıldığı denetim sürecine yeniden alınan ilk ülke oldu.

AKPM Genel Kurulu’nda yapılan değişiklik önergelerinin oylamaları ardından raporun geneline ilişkin oylamada, 45’e karşı 113 oyla rapor kabul edildi. Böylelikle, 2004 yılında denetim sürecinden çıkarılan Türkiye yeniden bu sürece alınmış oldu.

DENETİM SÜRECİNDEN ÇIKTIKTAN SONRA TEKRAR ALINAN İLK ÜLKE

"Türkiye'de Demokratik Kurumların İşleyişi" başlıklı bir raporun görüşülmesi ardından karar tasarısı oylanırken, Türkiye’nin ‘demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü alanlarında Avrupa Konseyi üyeliğinden kaynaklanan yükümlülüklerini artık yerine getiremediği’ne vurgu yapıldı. Oylamayla, Türkiye’nin yeniden siyasi denetime alınması kararı alınmış oldu.

Basın özgürlüğüne yönelik baskılar, yargı bağımsızlığı ve yine 15 Temmuz sonrasında OHAL ile alınan hukuk dışı karar ve tedbirlerin ‘orantısız’ olduğuna vurgu yapılan karar tasarısının kabul edilmesiyle Türkiye, AK tarihinde denetim sürecinden çıktıktan sonra yeniden alınan ilk ülke oldu.

AKPM’nin halen denetim sürecinde tuttuğu ülkeler olan Rusya, Ukrayna, Moldova, Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan’a Türkiye de yeniden eklendi.

 Türkiye, 1990’lı yıllarda Kürdistan’daki kirli savaşı yoğunlaştırdığı bir dönemde 1996 yılında AKPM’nin denetim sürecine alınmış ve AKP hükümetinin Avrupa Birliği (AB)’ne giriş iddiasıyla gerçekleştirdiği bazı ‘reformlar’ sayesinde Haziran 2004’te bu süreçten çıkarılmıştı.

AKP’NİN AKLA ZİYAN TÜM DEĞİŞİKLİK ÖNERİLERİ REDDEDİLDİ

AKP üyesi parlamenterler tarafından getirilen ve sadece raporun içeriğini boşaltmaya yönelik getirilen neredeyse tüm öneriler oy çokluğuyla reddedilirken, önerilerdeki gülünç iddialar dikkat çekti.

AKP’li Markar Esayan’ın PKK’nin Avrupa’da 2 milyar dolarlık bir ekonomik güce sahip olduğu, yine Türkiye’nin Avrupa’nın tüm mülteci yükünü ‘tek başına taşıdığı’, Türkiye’ye ‘yönelik tehditlerin KHK’ler sayesinde savrulabildiği’ yönündeki önerileri büyük çoğunlukla reddedildi. Oylamalarda AKP’nin önerilerine Türkiye ve Azerbaycan heyetleri dışında neredeyse birkaç oyun verilmesi dikkat çekti.

Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi’nin daha önce yerel yönetimlere ilişkin belirlemelerinin de rapora eklenmesine ilişkin HDP’nin getirdiği değişiklik önergesi de reddedildi.

AKP’nin getirdiği kayyum atamalarına ve belediye başkanlarının tutuklanmalarına ilişkin olarak belediye başkanlarını suçlayan ve raporda buna yer verilmesini isteyen değişiklik önergesi de büyük oy çoğunluğuyla reddedildi. Türkiye’de yargının bağımsızlığının olmadığına ilişkin ifadelerin değiştirilmesine dair AKP’nin sunduğu öneri de büyük çoğunlukla reddedilen öneriler arasına girdi.

AKP’nin “Türkiye’de her muhalif görüş en özgür bir biçimde dile getirilebilmekte ve hele hele gazeteciler tarafından baskıya maruz kalmadan dile getirilebilmektedir” şeklindeki gülünç değişiklik önergesi de dikkat çekti. Önerge, 34’e 135 gibi yüksek bir oyla reddedildi.

Benzer şekilde AKPM’nin Türkiye’deki yargı bağımsızlığının ihlaline ilişkin ifadelerinin rapordan çıkarılmasına ilişkin değişiklik önergesi 27’e karşı 130 oyla reddedilen öneriler arasında yerini aldı.

AKP’nin AKPM raporunda Türkiye’ye yönelik monitoring sürecinin başlatılmasını isteyen önerisinin değiştirilmesine yönelik önergesi büyük çoğunlukla kabul edilmedi.