İnsan Hakları Derneği Urfa Şubesi (İHD) Urfa 1 Nolu ve 2 Nolu T Tipi Cezaevinde yaşanan hak ihlallerinin raporunu basın toplantısı ile açıkladı. İHD binasında yapılan toplantıya Urfa Tabip Odası ve SES Urfa Şubesi katılım sağladı.

İHD Urfa Şubesi’ne hükümlü ve tutsakların aileleri tarafından yapılan başvurularda, Urfa 1 Nolu ve 2 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevlerinde tutsaklara yönelik kötü muamelede bulunulduğu, ciddi sağlık sorunlarının olduğu ve tedavinin yapılmadığı, kanuni haklarından mahrum bırakıldıkları yönünde iddiaların olduğunu belirten İHD Urfa Şube Başkanı Nahide Polat Aslan, dernek olarak Eylül ve Ekim aylarında cezaevinde tutsaklarla yaptıkları görüşmelerde ciddi hak ihlallerini tespit ettiklerini belirtti

Cezaevinde bulunan hasta tutsaklarla yapılan görüşmelerde hasta tutsakların tedavilerinin aksatıldığı ve sağlık durumlarının kötüye gittiği belirtilen raporda şu ifadelere yer verildi.

“Heyetimiz mevcut tutuklu ve hükümlü sayısının her iki cezaevinin kapasitesinin çok üzerinde olduğunu tespit etmiştir. Heyetimiz, mahpusların tutarlı beyanlarından, Mahpusların cezaevine ilk girişlerinde baskıyla çıplak arama yapıldığı, insani tepki verildiğinde tehdit ve alaycı tavırlar ve zaman zaman fiziki müdahale şeklinde onur kırıcı davranışlara maruz kaldıkları, bu haliyle işkence ve kötü muamele yasağının ihlal edildiğini belirlemiştir.

Heyetin hasta mahpuslar ve hastaların birlikte kaldığı mahpuslarla yapılan görüşmelerde istikrarlı beyanları sonucunda yaşamları tehlikeye giren bazı mahpusların tedavi haklarının engellendiği ve derhal hastanelerde tedavi altına alınması gereken mahpusların sağlık haklarının birçok kez ihlal edildiğini tespit etmiştir. Nispeten daha hafif olan fakat yaşam kalitesini düşüren biri çok hastalıktan muzdarip mahpusların revir ve hastanelere ulaşmalarının keyfi biçimde engellendiği, aciliyet gerektiren durumlarda bile ilaçların muhataplarına ulaşmadığı belirlenmiştir. Yine mahpusların beyanlarından anlaşıldığı üzere kendilerine hastanede kelepçeli tedavi dayatıldığı, bunu kabul etmedikleri takdirde tedavi olamadan hapishaneye geri dönmek zorunda kaldıkları tespit edilmiştir.

Bazı mahpusların avukat görüşü denilerek cezaevine girmeleri yasak olan polislere teslim edilip hukuk dışı uygulamalara maruz bırakılmaları ve cezaevi idaresinin kanuna aykırı bu duruma göz yummuş olması belirlenmiştir. Heyet görüşmelerinde ve çeşitli zamanlarda yapılan görüşmelerde ilgili yönetmelik gereği mahpusların kaldığı yerlerin temizliğinin yapılabilmesi için bedelsiz olarak verilmesi gereken temizlik ve hijyen maddelerinin kendilerine verilmediğini tespit etmiştir. Heyetimiz, mahpusların her insanın hakkı olan özel yaşam hakkının kaldıkları odaların her yerine kamera yerleştirmek suretiyle ihlal edildiğini belirlemiştir.

Heyetimiz, mahpusların içtima alırcasına sayım yapılmaya çalışıldığını, buna karşı koyan mahpusların disiplin soruşturma tehditlerine maruz kaldıklarını, mahpusların yaşadıkları hak ihlalleri ve sıkıntılar nedeniyle muhatap bulmakta zorlandıklarını, kurum yetkililerinin görüşme esnasında kendilerinden aşağılar ve uygunsuz bir üslupla kendilerine cevap verildiğini belirlemiştir. Urfa gibi sıcak bir iklimde özellikle yaz aylarında neredeyse her gün su kesintisinin yaşandığını bazen günlerce su verilmediğini ve bu da mahpusların sağlığını ciddi olarak etkilediğini, bu durumu idarenin de kabul ettiğini belirlemiştir.

Haklarında toplatma kararı olmayan ve dışarıda yetkili bayilerce satılan bazı gazete, dergi ve kitapların hapishanelere alınmadığı, giysi ve renk sınırlaması ile mahpusların eşyalarının iade edildiği, her gün verilen yemeklerin kalitesinin standartlara uygun olmadığı, kantinde satılan ürünlerin çeşitliliğinin sınırlı ve pahalı oldukları, yeni değişen yönetimle birlikte her türlü sosyal ve kültürel faaliyetlerin ve spor aktivitelerinin yasaklandığı, hapishanede çocukları ile birlikte kalan kadın mahpusların bir takım sorunlar yaşadığı ve çocukların yeterli besinleri alamadığı, hijyen koşullarının olmadığı tespit edilmiştir.

Kanunda belirtilen koşullara uygun olarak denetimli serbestlik hakkı kazanan bazı mahpusların bu haklarını kullanmaları engellendiği ve koşullu salıverilmesine az zaman kalan bazı mahpusların ise disiplin cezalarıyla bu haklarının ellerinden alınmaya çalışıldığı tespit edilmiştir. Heyetimiz, tüm yaşanan ihlal vakalarının yeni yönetimle birlikte daha da büyüdüğü, bu ihlallerin sistematik bir şekilde yürütülmek istenildiği kanaatindedir. Söz konusu keyfi ve otoriter yaklaşımın, başta hasta mahpusların yaşamlarını yitirmelerine sebep olabileceği ve benzer hukuk dışı uygulamaların gerçekleşmesine zemin hazırlayacağı kaygımızı da dile getirmek isteriz.”

Açıklamaya katılan Urfa Tabip Odası Başkanı Ömer Melik’te cezaevinde yaşanan hak ihlallerinin takipçisi olacaklarını, hak ihlali iddialarına ilişkin de Tabip Odası olarak cezaevine heyet göndereceklerini belirtti.