Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği, Amed Barosu, İnsan Hakları Derneği (İHD), Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) Amed Şubesi ile Tutuklu ve Hükümlü Aileleriyle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (TUAY-DER), hasta tutsak İsmail Tamboğa’ya dair yazılı açıklama yaptı.
Tamboğa’nın, 16 yaşında tutuklandığı ve 10 yıldır hapishanede tutulduğu hatırlatılan açıklamada, Tamboğa’nın mide hastalığının diğer organlara yayıldığı, mide asidinin etkisiyle dişlerinin döküldüğü ve çene kemiği zarar gördüğü aktarıldı.
Açıklamada, “Çene yapısının bozulması nedeniyle diş protezi tedavisi uygulanmamaktadır. Sadece implant tedavisi uygulanabilirken yıllardır bu sorunu çözme yönünde bir adım atılmamıştır. İleri evre mide sorunu, akciğer hastalığı ve diş eksiklikleri nedeniyle uzun süredir sadece mama ile beslenebilen Tamboğa, 38 kiloya kadar düşmüştür” denilerek, bu durumun yaşam hakkının açık bir ihlali anlamına geldiğine dikkat çekildi.
‘TUTUKSUZ YARGILANMASI HAYATİ ÖNEMDE’
İsmail Tamboğa hakkında kesinleşmiş bir hüküm bulunmadığı ve yargılamasının devam ettiği belirtilen açıklamanın devamında şöyle denildi: “Uzun süredir devam eden tutukluluk hali, çocuk yaşta başlayan bu süreç ve ağır hastalığı göz önünde bulundurulduğunda, mahpusun tutuksuz yargılanması hayati önem taşımaktadır. İsmail Tamboğa’nın sağlık durumu, yaşam hakkı ve sağlık hakkı bağlamında ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Anayasa’nın 17’inci maddesi yaşam hakkını güvence altına alırken, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 3’üncü maddesi işkence ve kötü muamele yasağını öngörür ve bu çerçevede hapishane koşullarında sağlık hizmetlerine erişim hakkı güvence altına alınmalıdır. Ayrıca, Birleşmiş Milletler Mandela Kuralları, hapishanede bulunan mahpusların sağlık hizmetlerine dışarıdaki bireylerle eşit erişimini temin eder. İsmail Tamboğa’nın mevcut durumda kapsamlı bir değerlendirme ve fiziki muayene ile düzenli tedaviye erişmesi hapishane koşullarında mümkün olmamaktadır. Sağlık hizmetlerine zamanında ve nitelikli erişim, tüm insanların temel insan haklarındandır.”
‘TEDAVİSİ DIŞARIDA YAPILMALI’
Tamboğa'nın hastalığının cezaevinde geliştiğine ve tedavi sürecinin geciktiğine işaret edilen açıklamada, tedavinin uzman hekimler gözetiminde, uygun sağlık kurumlarında ve dışarıda yapılması gerektiği vurgulandı. Cezaevi koşullarında gerekli sağlık hizmetlerinin sunulmasının mümkün olmadığı ifade edilerek, “İsmail’in tedavi sürecinin başarılı olabilmesi için, hapishane dışındaki sağlık kurumlarında uygun koşullarda sürdürülmesi gerekmektedir” denildi.
Açıklamanın devamında şu çağrı yapıldı: “Biz, aşağıda imzası bulunan kurumlar olarak ağır hasta mahpus İsmail Tamboğa ve bütün hasta mahpusların tedavi hakları önündeki engellerin kaldırılması, serbest bırakılarak sağlık ve yaşam haklarının korunması için başta Adalet Bakanlığı ve yetkililere çağrıda bulunuyoruz: İsmail Tamboğa’nın tutuksuz yargılanması sağlanarak ileri evre mide rahatsızlığı, zatürre (akciğer rahatsızlığı) ve ağız-diş sağlığı gibi sağlık sorunlarının tedavisi hapishane dışında, uzman hekimler gözetiminde gerçekleştirilmelidir.”