Nükleer silahlanmada son beş yıldır ciddi bir artış var

Uluslararası Nükleer Silahları Ortadan Kaldırma Kampanyası (ICAN) ve Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (Sipri) tarafından hazırlanan raporlara göre son beş yılda nükleer silahlanmaya büyük miktarlarda yatırım yapıldı.

Nükleer güçler,  dünya çapında kendi yarattıkları jeopolitik gerilimleri gerekçe göstererek cephaneliklerini modernize ediyor. Bu alandaki harcamalar 17 Haziran Pazartesi günü yayınlanan iki rapora göre son beş yılda üçte bir oranında arttı. 

Uluslararası Nükleer Silahları Ortadan Kaldırma Kampanyası (ICAN) tarafından hazırlanan bir rapora göre, nükleer silah sahibi dokuz devlet (ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa, Hindistan, İsrail, Pakistan ve Kuzey Kore) geçen yıl toplam 91 milyar dolar (85 milyar euro) harcadı. 

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (Sipri) tarafından yayınlanan bir başka raporla birlikte bu ülkelerin nükleer silahlarını modernize ederken ve hatta yenilerini konuşlandırırken harcamalarını önemli ölçüde arttırdıklarını gösteriyor. 

ICAN direktörü Melissa Parke AFP'ye verdiği demeçte, "Bence bir nükleer silahlanma yarışının sürdüğünü söylemek doğru olur" dedi.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (Sipri) Kitle İmha Silahları Programı Direktörü Wilfred Wan ise "Soğuk Savaş'tan bu yana nükleer silahların uluslararası ilişkilerde bu kadar önemli bir rol oynamadığını" söyledi.

OPERASYONEL NÜKLEER SAVAŞ BAŞLIKLARI ARTTI

Sipri'ye göre, dünyada var olduğu tahmin edilen toplam nükleer savaş başlığı sayısı bir yıl önce 12 bin 512 iken bu yılın başında hafif bir düşüşle 12 bin 121'e geriledi. Bu savaş başlıklarından bazılarının sökülmesi gerekiyor, ancak stoklarda potansiyel kullanım için 9 bin 585 adet mevcut; bu sayı geçen yıla göre dokuz adet fazla. Balistik füzeler için ise 2 bin 100 adet "yüksek operasyonel alarm" durumunda, yani hemen kullanıma hazır balistik füze tutuluyor. 

Bu nükleer savaş başlıklarının neredeyse tamamı, birlikte dünyadaki nükleer silahların %90'ına sahip olan Rusya ve ABD'ye ait. Sipri ayrıca bu yıl ilk kez Çin'in de "operasyonel alarmda birkaç savaş başlığına" sahip olduğunu tahmin ediyor. Sipri direktörü Dan Smith, "Soğuk Savaş dönemi silahlarının kademeli olarak sökülmesiyle toplam nükleer savaş başlığı sayısı azalmaya devam etse de", nükleer güçlerin "operasyonel nükleer savaş başlığı sayısında" yıldan yıla artış gözlemlendiğini söyledi.

SANİYEDE 2 BİN 898 DOLAR

ICAN'a göre, 2023 yılında nükleer silahlara yönelik küresel harcamalar bir yılda 10.8 milyar dolar artarken, bu artışın %80'i ABD tarafından gerçekleştirildi. ICAN'a göre ABD'nin toplam harcamalardaki 51.5 milyar dolarlık payı, "nükleer silah sahibi diğer tüm ülkelerin toplamından daha fazla". ABD'yi Çin (11.8 milyar $) ve Rusya (8.3 milyar $) takip ediyor. İngilizler harcamalarını ikinci yılda da önemli ölçüde arttırdı (+%17 artışla 8.1 milyar dolara).

Rapora göre, bir bütün olarak nükleer güçler geçen yıl bu silahları finanse etmek için saniye başına 2 bin 898 dolar harcadı. Nükleer silahlara harcanan miktar ICAN'ın bu verileri toplamaya başladığı 2018 yılından bu yana (68.2 milyar dolar iken) %33 arttı. Raporda tüm bu yıllar boyunca sözkonusu ülkelerin bu silahlar için yaklaşık 387 milyar dolar harcadığı kaydediliyor. 

BU PARA İLE AÇLIĞA SON VERİLEBİLİR  VE HER DAKİKA BİR MİLYON AĞAÇ DİKİLEBİLİR

AFP’nin haberine göre Melissa Parke "kamu fonlarının kabul edilemez şekilde kullanılmasını” kınayarak harcanan miktarları "müstehcen" olarak nitelendirdi. Parke, bu fonların, Dünya Gıda Programı'nın dünyadaki açlığa son vermek için gerekli olduğunu tahmin ettiğinden daha fazlasını temsil ettiğine dikkat çekti. Melissa Parke, "Ve nükleer silahlara harcanan her dakika için bir milyon ağaç dikilebilir" diye ekledi.

CEHENNEME YATIRIM

Atom silahlarını yasaklayan tarihi bir anlaşmanın kabul edilmesine yardımcı olduğu için 2017 Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen ICAN'ın direktörü, bu yatırımların sadece gereksiz değil, aynı zamanda son derece tehlikeli olduğu uyarısında bulundu. 70 ülke anlaşmayı onayladı, ancak bunlar arasında nükleer güç yok. ICAN raporunun yazarlarından Alicia Sanders-Zakre, "Nükleer silaha sahip dokuz ülke, Armageddon'a yatırım yapmak yerine, dünyadaki ülkelerin neredeyse yarısının örneğini izlemeli ve anlaşmaya imza atmalıdır" diyor.