Irak’ta art arda boykot kararları

Irak’ta art arda gelen boykot kararları ve KDP’nin adayı Hoşyar Zebari’nin adaylığının askıya alınması ardından, bugün öngörülen cumhurbaşkanlığı seçimlerin ertelenme riski var.

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin resmi olarak bugün yapılması öngörülüyor. Ancak art arda gelen boykot açıklamalarından sonra, üçte iki çoğunluğun sağlanması düşük bir ihtimal olarak görülüyor. Seçimlerin olabilmesi için 329 vekilin en az üçte ikisinin hazır olması gerekiyor.

Parlamentoda 73 sandalye ile birinci güç olan Şii lider Muktada Sadr’ın hareketi oylamaya katılmayacağını duyurdu.

Pazar akşamı, Sadr’ın ittifaklarından biri olan Parlamento Başkanı Muhammed El Halbusi’nin öncülük ettiği 51 sandalyeli Egemenlik Koalisyonu da boykot kararı aldı. Aynı karar 31 vekille temsil gören KDP tarafından da alındı.

Karşı cephede bulunan İran yanlısı partilerin bir araya geldiği İş birliği Çerçevesi, otururum yapılması gerektiğini açıkladı.

Böylece, ekim ayındaki genel seçimlerden bu yana devam eden siyasi gerilime bir yenisi eklenmiş oldu. Dört aydır hükümet kurulamadı.

Daha çok onursal bir görevi olan Cumhurbaşkanlığı geleneksel olarak Kürtlere veriliyor. Ancak KDP ve YNK ayrı adaylar belirledi. KDP, eski Dışişleri Bakanı Hoşya Zebari’yi, YNK mevcut Cumhurbaşkanı Berhem Salih’i aday gösterdi.

KDP’nin adayı hakkında yolsuzluk suçlamaları var ve bu nedenle ittifakı Sadr hareketi, Zebari’den desteğini çekti. Irak Yüksek Mahkemesi, Zebari’nin Anayasa’nın belirlediği koşulları doldurmadığını belirterek, özellikle 2016’da yolsuzluk suçlamasıyla görevinden alınmasını hatırlattı.

Cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılabilirse, yeni Cumhurbaşkanı’nın da parlamentoda geniş bir koalisyonla belirlenen başbakanı 15 gün içinde ataması gerekiyor. Geleneksel olarak Şiilere verilen Başbakanlık görevine gelecek kişi belirlendiğinde, hükümeti kurmak için önünde bir ay bulunuyor.

SADR, KDP, HALBUSİ İTTİFAKI

Bu sürecin de zorlu olması bekleniyor. Sadr hareketi, KDP ve Halbusi’nin Sünni oluşumu ile ittifak kurarak, “ulusal çoğunluk hükümeti” kurmak istediğini belirtiyor. Sadr böylece geleneksel olarak tüm büyük partilerin pay aldığı konsensüsten çıkmış oldu. Bazı analistler, Sadr’ın kendi rakiplerini zayıflatmaya çalıştığını düşünüyor.

AFP’ye konuşan siyaset bilimci Hamze Hadad, “Kimse muhalefete kalmayı bilmiyor, herkes pastayı nasıl paylaşacağına yoğunlaşıyor” diye analiz ederken, genişletilmiş bir koalisyon kurulabileceğini belirtiyor.