Fransa sosyal patlamanın eşiğinde

Fransa’da yaklaşan kış ile birlikte giderek yayılan greve ve eylemler, hükümete yönelik büyük bir uyarı olarak değerlendiriliyor.

Petrol devi TotalEnergies tesislerinde üç haftadır benzeri görülmemiş bir grev yaşanıyor.

İşçiler ücret artışı talep ediyor. Genel İş Konfederasyonu (CGT) temsilcileri grevin Çarşamba gününe kadar devam etmesi kararını aldı. CGT, genel meclis toplantılarında grevin geleceğine yönelik yeni kararlar alınacağını bildirdi.

Grevle birlikte ülkede ciddi bir yakıt sıkıntısı yaşanmaya başladı. Hükümet grevi engellemek için zora başvurarak, birçok rafineriye el koydu.  

Hükümet benzin istasyonlarındaki yakıt sıkıntısı nedeniyle araç sürücüleri lehine kasım ortasına kadar yakıt fiyatında 30 sent indirim yaptı. Ekim ayında da 20 sent indirim yapılmıştı. Böylece 14 Kasım’a kadar toplamda 50 sentlik indirim yapılmış oldu.  

TotalEnergies rafinerilerindeki grev, daha sonra çok sayıda sektöre yayıldı. Sağlıktan eğitime ve toplu taşımaya kadar, 18 Ekim günü genel grev yaşandı ve onbinlerce kişi sokaklara çıktı.

CGT sendikasına göre ülke genelinde 300 bin kişi, İçişleri Bakanlığı’na göre 107 bin kişi sokaklara çıktı.  150’yi aşkın noktada eylem gerçekleşti. Grev ve eylemleri CGT, FO, Solidaires ve FSU ile gençlik örgütleri FIDL, MNL, UNEF ve Vie lycéenn organize etti.

Paris’teki yürüyüşe CGT’ye göre 70 bini aşkın kişi katıldı. Paris’te bazı noktalarda güvenlik güçleri ile çatışmalar yaşandı. 11 kişi gözaltına alındı. Liselerde greve katılım yüzde 23 oranında gerçekleşti.

BÜYÜK TOPLUMSAL HAREKETLER BEKLENİYOR

Kışa girerken bu grevler, hükümete yönelik büyük bir uyarı olarak değerlendiriliyor.

Sarı yelekliler krizinin katalizörü olan 2018’deki karbon vergisinde yaşanan artışa ilişkin bütçe tartışmalarından bu yana, kaynayan bir toplumsal gerilim var.

Liberation gazetesi için Viavoice Enstitüsü tarafından yapılan ankete göre halkın yüzde 79’u bu kış “enflasyon, hayat pahalılığı ve enerji fiyatlarındaki artış” nedeniyle “sokaklarda büyük sosyal hareketler” yaşanacağını düşünüyor. Ankete katılanların çoğu, yaşanan durumdan Emmanuel Macron hükümetini sorumlu tutuyor.

ÖFKE DÜZEYİ SON DERECE ARTTI

Chalenges sitesine konuşan anket kuruluşu Ipsos’un Genel Müdürü Brice Teinturier, ülkenin çok değişken bir durumda olduğunu belirterek, memnuniyetsizlik ve öfke düzeyinin son derece yüksek olduğuna işaret etti. Teinturier, “Fransız Kırılmalar” başlıklı son anketlerine göre “öfkeli ve çok asi bir Fransa’ya ait” olduklarını söyleyenlerin oranı son bir yılda 6 puan artış gösterdi.

20Minutes gazetesine konuşan siyasal bilimler doktoru Benjamin Morel, “Bu enflasyon iki önemli sektörü etkiliyor” diyerek, bunlardan birinin “hükümet fiyatları sınırlamak için çok şey yapmış olsa da” enerji sektörü olduğunu, diğerinin de çok hassas bir alan olan gıda sektörü olduğunu ifade etti.  Morel, “Bu, sendikalarla örgütlenen ya da doldurulması giderek zorlaşan (…) ‘sarı yelekler’ gibi örgütlenmemiş büyük bir fenomene yol açabilir” diyor.