Ermenistan'da tarihi gün: Halkın adayı Başbakan oldu

Ermenistan’ın geleceği açısından tarihi bir gün yaşandı. Protesto eylemlerinden sonra, parlamentoda yapılan oylamada tek aday Nikol Paşiniyan Başbakan seçildi.

Ermenistan Parlamentosu, beklendiği gibi bu Salı günü toplandı. Başbakanlık görevi için tek aday vardı: muhalefet milletvekili ve eski gazeteci Nikol Paşiniyan.

Paşiniyan ikinci kez bu göreve aday oldu. Geçen hafta 1 Mayıs’ta yapılan ilk oylamada, yine tek adaydı ancak, çoğunluk partisinin oy vermeyi reddetmesi üzerine seçilememişti. Paşiniyan’ın 105 sandalyeli mecliste 53 oy alması gerekiyordu. Ancak iktidardaki Cumhuriyetçi Parti’nin 58 sandalyesi buna engeldi. 

Bunun üzerine Paşiniyan, Ermeni halkını sokaklara çağırarak tüm yolları tutmalarını istemişti. Onbinlerce kişi sokaklara çıkarak, kara ve havayollarını bloke ederek, hayatı felç etti.

Bir gün sonra, Paşiniyan seçilmek için yeterli destek aldığını açıkladı ve halktan eylemlere ara vermesini istedi.

Üç hafta süren eylemler ardından, tüm gözler Parlamentodaki ikinci seçime çevrilmişti. Oylamada 42 yaşındaki muhalefet vekili Paşiniyan, 59 vekilin desteğiyle Başbakan olarak seçildi.

Oylama sırasında Paşiniyan yanlıları beyaz kıyafetlerle Cumhuriyet meydanında toplandı. Beyaz, yolsuzluğa karşı mücadelenin sembolü olarak görülüyor. Eylemlerin temel taleplerinden biri de yolsuzluğa karşı mücadeleydi.

Bundan bir kaç hafta önce, çok az sayıda kişi Paşiniyan’ın sokaklara onbinlerce kişi indirebileceğine inanabilirdi. Ancak bir kaç gün içerisinde, hükümet karşıtı büyük bir cephenin öncüsü olarak kendisini ortaya koydu.

Açık konuşması ile dikkatleri üzerine çeken Paşiniyan siyasette yeni değil. 2008 yılında da Serj Sarkisyan’ın Cumhurbaşkanı seçilmesine karşı yapılan protesto eylemlerinde yer almıştı. Sözkonusu eylemlerde 10 kişi hayatını kaybetmişti. Eylemlerin bastırılmasından sonra bir kaç ay kaçak yaşadıktan sonra, 2009’da polise teslim oldu. Ocak 2010’da yedi yıl hapse mahkum oldu, 2011’de bir aftan yararlanarak çıktı.

SARKİSYAN'A İSTİFA ETTİREN EYLEMLER... 

Son protesto eylemleri 13 Nisan’da, eski Başbakan Serj Sarkisyan’a karşı başlamıştı. Yoksulluk ve yolsuzluğa karşı mücadele etmemekle suçlanan Sarkisyan, 23 Nisan’da istifa etmek ve “Halk haklıydı” demek zorunda kalmıştı.

Sarkisyan, yoğun tepkilere karşı iktidardan ayrılmıyordu. Ermenistan anayasası, Sarkisyan’ın ikiden fazla kez Cumhurbaşkanı olması önünde engeldi. 2015’te yapılan bir reformla, Cumhurbaşkanı’nın rolü protokol düzeyine indirilirken, Başbakan’ın yetkileri arttırıldı. Bu tartışmalı düzenleme ardından Sarkisyan’ın Başbakan olarak iktidarda kalmaya devam etmişti. Bu da tepkilerin odağında yer alıyordu. Sarkisyan’ın iktidarı döneminde yoksulluk ve yolsuzluk gerilemedi. Oligarklar halen ülke ekonomisinde egemenliğini sürdürüyor.

GENEL SEÇİM BEKLENİYOR

Paşiniyan, Başbakan olarak seçilse de manevra alanı sınırlı. Zira parlamentoda çoğunluk Cumhuriyetçi Parti’de bulunuyor. Haftalarda sokaklarda olan eylemciler için vaat ettiği reformları bu parlamento bileşenleri ile gerçekleştirmesi zor görünüyor. Bu nedenle genel seçimlere gitmesi bekleniyor. Paşiniyan özellikle seçim yasasında reform yapmak istiyor.

Sokakların arkasında olduğunu bilen Paşiniyan, yönetme konusunda kendinden emin olduğunu belirtiyor. Bir diğer avantajı da, Cumhuriyetçi Parti’nin tam bir güven kırılması yaşamasıyla ilgili.