‘Almanya istese Madımak’ın katillerini yargılayabilir’

Alman Federal Meclisi'nin Bilimsel Hizmetler Dairesi'nden Almanya'da yaşayan 9 Sivas katliamı faillerine ilişkin rapor talep eden Sol Parti milletvekili “faillerin iadesi de Almanya'da yargılanması da hukuki olarak mümkün” yanıtını aldı.

2 Temmuz 1993 günü Sivas’taki Madımak otelinde 37 kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan katliamın Almanya’ya kadar süren izleri bir süredir gündemdeydi. Çünkü katliama karışanlar Almanya’ya gelerek yerleşmişlerdi. Üstelik Türkiye’de hüküm giymiş katillerden bazılarına Almanya’da vatandaşlık hakkı verildiği ortaya çıkmıştı.

Geçtiğimiz günlerde konuyu Federal Meclis’in gündemine taşıyan Sol Parti Milletvekili ve kalkınma politikası sözcüsü Helin Evrim Sommer parlamentoya bilimsel konularda danışmanlık yapan Bilimsel Hizmetler Dairesi'ne hukuken Madımak’ın katillerinin Türkiye’ye iade edilmesine veya burada yargılanmalarının mümkün olup olmadığını sormuştu.

ALMANYA KATİLLER İÇİN YASALARI UYGULAMIYOR

Sommer’e yanıt veren Bilimsel Hizmetler Dairesi’nin “Faillerin Türkiye’ye iadesi veya Almanya’da yargılanması hukuki olarak mümkün” yanıtını verdiği öğrenildi. Dairenin yanıtına ilişkin açıklama yapan parlamenter Sommer ise yasalar gereği şimdiye kadar uluslararası tutuklama emirlerine rağmen, Sivas katliamı faillerinin ne Türkiye'ye iade edildiğini ne de Alman yargısı tarafından cezalandırıldığına dikkat çekerek, Federal Hükümet’i eleştirdi.

Sivas katliamı firari sanıklarının suçlarının hukuki olarak Nürnberg Şartı'nın 6.maddesi (c) bendi uyarınca, insanlığa karşı suç çerçevesinde değerlendirilmesine bakılmaksızın, Almanya'da iltica taleplerinin reddedilmesinin mümkün olduğunu belirten Sommer devamla şu görüşleri dile getirdi:

“Buna rağmen Türkiye'de mahkum edilen Sivas katliamının firarı sanıklarının iltica, oturum ve vatandaşlık talepleri Alman makamları tarafından kabul edildi. Alman devletinin bu tutumu hiçbir gerekçe ile izah edilmez ve katliamın mağdurları ve yakınları açısından dayanılmaz bir durum teşkil ediyor. Firari sanıkların Türkiye'ye iadesi hukuki boyutuyla, hem "Hükümlülerin Nakline Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi" kapsamında hem de "Avrupa Konseyinin Suclularin Iadeisne Dair Avrupa Sözleşmesi" kapsamında mümkün.

Aynı şekilde, "Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sözleşmesi" mevzuatlarına göre, Almanya Federal Cumhuriyeti, yurtdışında sabitleşen bir cezayı kendi makamlarınca uygulayabilir veya farklı bir cezayı icra edebilir. Federal hükümetin, Almanya'da yaşayan Sivas katliamı faillerine ilişkin tutumu failleri ödüllendirirken mağdur yakınları ve ilgili kamuoyu için bir ceza niteliğindedir.”

Mahkum edilen Sivas katliamı faillerine siyasi iltica veya oturma iznin verilmesi, Alman iltica makamları tarafından verilmiş yanlış bir karar olduğuna dikkat çeken Sol Partili parlamenter Sommer’a göre Almanya’nın sergiledi yaklaşımın bu türdeki katliam girişimlerini cesaretlendiriyor.

Almanya'nın adli yardım sağlamaması, bir yerde adaletin engellenmesine yardım ve yataklık anlamına geldiğini belirten Sommer şu çağrıda bulundu: “Yetkili Alman kurumları, kararlarını yeniden gözden geçirmeli, gerekli tedbirler alınmalı ve Almanya katiller için güvenli bir bölge olmamalıdır.

Temmuz ayının başında ise Sol Parti Milletvekili Gökay Akbulut’un da Sivas Madımak Katliamı’nda hüküm giymiş fakat Almanya’da vatandaşlık almış katillere ilişkin soru önergesine Angela Merkel’in başbakanlığındaki Federal Hükümet “Bu konuda herhangi bir bilgiye sahip değiliz” şeklinde yanıt vermişti. Ancak Madımak’ın katillerinin Almanya’da rahat içinde yaşayıp oturum ve vatandaşlık hakkı aldıklarına dair bilgiler birçok kez medyada yer almıştı.