Kürt Dil Bayramı'nda asimilasyon protesto edildi
15 Mayıs Kürt Dil Bayramı dolayısıyla pek çok kentte etkinlikler düzenlendi. Van'da bölgenin en büyük Kürtçe kreşin açılışı yapılırken, Amed'de de ikinci kreşin temeli atıldı.
15 Mayıs Kürt Dil Bayramı dolayısıyla pek çok kentte etkinlikler düzenlendi. Van'da bölgenin en büyük Kürtçe kreşin açılışı yapılırken, Amed'de de ikinci kreşin temeli atıldı.
15 Mayıs Kürt Dil Bayramı dolayısıyla pek çok kentte etkinlikler düzenlendi. Van'da bölgenin en büyük Kürtçe kreşin açılışı yapılırken, Amed'de de ikinci kreşin temeli atıldı. Türk Tabipler Birliği (TTB) ise tüm kurumların ana dilde sağlık hizmeti vermesi gerektiğini söyledi.
VAN
Van Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı Çocuk ve Gençlik Hizmetleri Müdürlüğü, talepler doğrultusunda yeni bir çalışmaya imza atarak Kürt Dil Bayramı'nda Perpêrok adıyla ilk Kürtçe kreşi açtı. Şabaniye Mahallesi’nde düzenlenen açılışa HDP Van Milletvekili Adayı Tuğba Hezer, Van Büyükşehir Belediye Eşbaşkanları Hatice Çoban ve Bekir Kaya’nın yanı sıra İpekyolu, Edremit Belediye Eşbaşkanları ve çok sayıda kişinin yanı sıra kreş öğrencileri katıldı.
Oyun odaları ve dram odalarını gezen eşbaşkanlar burada öğrencilerin kendileri için hazırlamış olduğu tiyatroyu da izledi. Daha sonra oyun odasına geçen katılımcılar, öğrencilerin seslendirdiği Kürtçe şarkıları dinledi.
'HALK DİL, TARİH VE GELENEĞİYLE MÜCADELEDE'
Van Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Kaya ise şunları ifade etti: "83 yıl önce Şam’da Kürt aydınları Hawar dergisini çıkardılar, Kürtlerin hawarını tüm dünyaya ulaştırdılar, 83 yıl önce birkaç kişi ile başlayan hawar bugün milyonlara ulaşmış durumdadır. Kürt halkı diliyle, tarihi ve geleneğiyle bir mücadele içerisindedir, bizim bugün yaptığımız çalışmada bu amaca ilişkindir. Emeği geçen herkese teşekkür ediyoruz. Bizler bazıları gibi kurdeleleri başka yerlerde kesmiyoruz, bazıları Van’da kurdeleler kesti, ama o kurdeleleri kesilen hiçbir eser ortada yok. Bizim kestiğimiz eserin kurdelesi ise göz önündedir."
BÖLGENİN EN BÜYÜK KREŞİ
Van Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı Çocuk ve Gençlik Hizmetleri Şube Müdürlüğü tarafından açılışı yapılan ve Kürtçe olarak faaliyet yürütecek olan Perpêrok Kreş ve Gündüz Bakımevi'nde 1200 metrekare kapalı kullanım alanı, 500 metrekare çocuk oyun grubu, kum havuzu, kümes ve otoparkının olduğu bahçe ve açık kullanım alanı bulunuyor. 20 kişinin görev yapacağı 90 kapasiteli kreşte; drama, sinema, müzik, dans, satranç, revir odası ve çocuk oyun alanı bulunuyor. Her sınıfın 18 kişilik olarak tasarlandığı kreş, 0-6 yaş arası çocuklara hizmet verecek. Van Büyükşehir Belediyesinin açtığı kreş bölgenin en büyük kreşi konumunda.
'AKP BASKI VE İNKARI DEVREYE SOKTU'
İpekyolu ilçesi Sanat Sokağı'nda Azadiya Welat Gazetesi ve Kurdî-Der Şubesi tarafından stant açıldı. Sokakta açılan stantta Azadiya Welat gazetesi tarafından çeşitli yıllara ait fotoğrafların bulunduğu sergi açılırken, Kurdî-Der Van Şubesi ise Kürtçe kitapların tanıtımı ve satışını gerçekleştirdi. Halkın yoğun ilgi gösterdiği her 2 standın 5 gün boyunca açık olacağı belirtildi.
Kitle adına basın metnini okuyan Kurdî-Der öğretmenlerinden Bahar Özdemir, AKP'nin bir yandan işi gereği Kürt dilini sahiplendiğini, diğer taraftan ise Kürtçeyi asimile ettirmek için her türlü baskı ve inkarı devreye soktuğunu dile getirdi. Kürtçenin bütün eğitim kurumlarında okutulmasını talep ettiklerini ifade eden Özdemir, bunun için anayasanın derhal değiştirilmesi gerektiğini kaydetti.
Van'ın Erciş ilçesinde ise KURDİ-DER öncülüğünde gerçekleştirildi. Dernek binası önünden Zilan Parkına kadar yapılan yürüyüşe yüzlerce kişi katıldı. Pankartların taşındığı yürüyüşte, sık sık "Bê ziman Jîyan nabe" "Bijî serok Apo" sloganları atıldı. Polisler, Zilan Parkı'nda yoğun önlemler alırken, açıklama yapan Erciş Kurdî-Der Eşbaşkanı Şakir Asıl, topluluklarda önemli günlerin olduğunu belirterek, Kürt halkının dili, kültürü üzerinde baskı, imha ve asimilasyonun geçmiş tarihten bu güne kadar bir gelenek olarak devam ettiğini ifade etti.
MERSİN
Mersin'de KURDİ-DER, 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı dolayısıyla bir etkinlik düzenledi. Dernek binası önünde toplanan ve aralarında yazar, akademisyen, sivil toplum örgütü temsilcilerinin yanı sıra yöresel kıyafetleri ile etkinliğe katılan Kürt sanatçılar, "Bê ziman jiyan nabe" sloganları ile yürüyüşe geçti. Erbane ritmi eşliğinde Kürtçe şarkılar seslendiren kitle, Özgür Çocuk Parkı'na kadar yürüdü. Burada bir dakikalık saygı duruşunun ardından basın açıklaması yapıldı. KURDİ-DER Eş Başkanı Serdar Karakeçi tarafından yapılan açıklamada, Türk devletinin Kürt dili üzerindeki asimilasyon politikalarına dikkat çekerek, Kürt Dil Bayramı'nı kutladı. Kürtçe'nin Kurmanci ve Zazaki lehçesinde okunan basın açıklamasının ardından açılan Kürtçe kitap stantları ziyaret edildi.
MKM'li sanatçılar da etkinlikte Kürtçe ezgiler seslendirdi.
AMED
Türk Tabipler Birliği (TTB) Merkez Konseyi Üyesi Dr. Şeyhmus Gökalp, Amed'de Gazi Yaşargil Eğitim Araştırma Hastanesi’nde psikolojik şiddet (mobbing) protestosunun 5. gününün ana dilde sağlık temasında işleneceğini belirterek, tüm kurumların ana dilde sağlık hizmeti vermesi gerektiğini söyledi.
Gazi Yaşargil Eğitim Araştırma Hastanesi'nde 11 Mayıs gününden itibaren eylem kararı alan sağlık emekçileri, mobbing protestosu düzenlemeye devam ediyor. Amed Tabip Odası, Pratisyen Hekimlik Derneği Amed Şubesi, Aktif Aile Hekimleri Derneği, Sağlık Emekçileri Sendikası ve Amed Eczacılar Odası tarafından ortak düzenlenen protesto 5. gününde ana dilde sağlık temasında işlenecek.
'ANA DİLDE SAĞLIK ŞART'
Türk Tabipler Birliği Merkez Konsey Üyesi Dr. Şeyhmus Gökalp, bir insan hakkı olan ana dilde hizmetin tüm kurumlarda yürürlükte olması gerektiğine dikkat çekti.
Gökalp, "Anadilde sağlık hizmeti almak, en doğal bir insan hakkıdır. Türk Tabipler Birliği'nin uzun yıllardır mücadelesini verdiği eşit, ücretsiz, ulaşılabilir sağlık hizmetlerinin bir gereği olarak, yurttaşların sağlık hizmetlerine ulaşabilmesi için anadilde sağlık hizmeti bir şarttır. Bu hizmetin tüm kurumlarda anayasal güvenceyle yurttaşlara sunulması gerekiyor" şeklinde konuştu.
15 Mayıs Kürt Dil Bayramı dolayısıyla Ergani'de, KURDİ-DER Ergani Şubesi tarafından şölen düzenlendi. Düzenlenen şölene, KURDİ-DER eşbaşkanları Mehmet Taşkesen ve Makbule Karakaya de katıldı.
Şölenin düzenlendiği salona, "Ziman beden e, çand bedene, erdnigari beden e, li bedena xwe wedi derkevin (Dil bedebdir, kültür bedendir, coğrafya bedendir. Bedeninize sahip çıkın)" yazılı pankart asıldı. Saygı duruşu ile başlayan şölende, Kürt dilinin tarihçesi ile anadilin önemine ilişkin konuşmalar yapıldı. Konuşmaların ardından yüzlerce kişi sanatçı Seyda Perinçek, Aysel Borak, Azat Amara ile Celal Tuncay'ın seslendirdiği ezgiler eşliğinde geç saatlere kadar halaylar çekti.
İHD Amed Şubesi de Kürt Dil Bayramı'na dair yazılı açıklama yaptı.
İKİNCİ KREŞİN TEMELİ ATILDI
Amed Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Daire Başkanlığı, kentin ikinci büyük kreşinin temelini Gürdoğan Mahallesi'nde attı. Temel atma törenine, Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Fırat Anlı, Yenişehir Belediyesi eşbaşkanları Ülkü Baytaş, Selim Kurbanoğlu, DBP İl Eşbaşkanı Hafize İpek, Barış Anneleri, Din Âlimleri Derneği temsilcileri, Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Mesut Altın ile mahalle sakinleri katıldı.
Kreşle ilgili bilgi veren Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Abdullah Sevinç, kreşin ihalesinin 17 Mart'ta yapıldığını, 7 Nisan'da sözleşmesinin imzalandığını söyledi. Kreşin 9 Ekim 2015'te tamamlanacağını belirten Sevinç, kreşin maliyetinin bir milyon 274 bin lira olduğunu paylaştı. Kreşin belediyenin bütçesinde eğitim yatırımlarının önemini gösterdiğini söyleyen Sevinç, özellikle okul öncesi eğitim konusunda bundan sonra da çalışmalarını sürdüreceklerini ifade etti.
'YÜZDE 70 ZAZACA, YÜZDE 30 KÜRTÇE'
Eşbaşkan Fırat Anlı ise belediyenin hizmetlerinin daha çok dezavantajlı vatandaşlara, çocuk, yaşlı, kadın ve engellilere yönelik olacağını belirtti. Kreşte, Kurmancî ve Kirmançkî hizmet verileceğini dile getiren Anlı, "Şehrin yüzde 30'u Zazaca konuşuyor; ama çalışmalarımız bu konuda eksiktir. Bu kreşte çalışmalarımız yüzde 70 Zazaca, yüzde 30 Kürtçe olacak" dedi.
Yenişehir Belediyesi Eşbaşkanı Selim Kurbanoğlu, çalışmanın önemine vurgu yaparak, "20 yıl önce birisi deseydi anadilimizde kreş, okul açacağız hiçbirimiz inanmazdık. Bu çalışma Amed halkı ve tüm Kürtlerin mücadelesi ile olmuştur. Biz halkımızı ziyarete giderken oy istemiyoruz. Çünkü halkımız bilinçli ve kime oy vereceğini biliyor. Hükümetin zulmünü kendi gözüyle görüyor. Buna inanıyorum ki sadece 450 Evler Gürdoğan Mahallesi'ne kalsa barajı aşacağız" diye konuştu.
DBP İl Eşbaşkanı Hafize İpek de belediyelerin kıt imkânlarıyla çalışmalarını sürdürdüğünü belirterek, "Temel atılan kreşte çocuklar anadillerinde eğitim görecek. Halkımızın istediği yaşam modelinin temeli burada atılıyor" dedi.
Konuşmaların ardından Anlı ve beraberindekiler, temel atma töreni için butonlara basarak kreşin temeli için ilk harcı döktü.
Bodrum, zemin ve artı bir kattan oluşan kreşte, sığınak, mutfak, yemekhane, toplantı salonu, müzik, dans, ders, grup çalışma, faaliyet, etkinlik, gözlem odaları, oyun parkı, kum havuzu, doğa ve bilim bahçesi yer alacak. 3-6 yaş grubu 250 çocuğun kreş hizmeti, 6-11 yaş arası çocuğun ise çocuk kulübünde eğitim alacağı kreşte, Kirmançkî ve Kurmancî lehçelerinde eğitim verilecek. Çocukların yanı sıra annelere ve kadınlara yönelik de çalışmalar yürütülecek.
SİİRT
Kürt Dil Bayramı dolayısıyla KURDÎ-DER Siirt Şubesi de Siirt Belediyesi önünde açıklama yaptı. Çok sayıda kişinin katıldığı açıklamaya, HDP-DBP'li yöneticiler, belediye eş başkanları, KESK Şube temsilcileri, MAPER, İHD ile Barış Anneleri üyeleri katıldı.
'AKP TALEPLERE ASİMİLASYONLARA KARŞILIK VERİYOR'
Açıklama Kürtçe, Arapça ve Türkçe dillerinde yapılırken, metni okuyan HDP Siirt Milletvekili Adayı Kadri Yıldırım, anadilin toplumlara dünya sahnesinde şahsiyet kazandıran en belirgin güç olduğunu ifade etti. Anadilini kaybeden bir halkın, kaybettiği vatanını tekrar elde etse de yok olmaktan kurtulamayacağını söyleyen Yıldırım, "Türkiye'de anadiline karşı da yıllarca inkar, imha ve asimilasyon politikaları yürütüldü. Fakat Kürt halkı, yaşadığı topraklarına sımsıkı tutunarak Kürtçeyi büyük bedeller ödeyerek korudu" dedi.
Kürt dilinin anayasal bir güvenceye kavuşturulması gerektiğini de ifade eden Yıldırım, AKP hükümetinin Kürtçenin ikinci resmi anadil talebine karşı, kapitalist ve asimilasyon politikasıyla karşılık verdiğini kaydetti.
BATMAN
Batman'da İHD Şubesi yaptığı yazılı açıklamada, 'Türk ve Türklük kavramının yörüngesinde oluşturulmaya çalışılan yeni hayatın, ülkede yaşayan farklılıkları adeta biat etmeye zorlandığını' kaydetti. Açıklamada, "Bugün 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı ancak Kürt dili, hala yasaklı. Kendi topraklarında, kendi ülkelerinde kendi dilini konuşamayan, yazamayan, kullanamayan bir halkın maruz kaldığı baskı, yasak, hiç şüphesiz zulümdür" denildi.
BİNGÖL
KURDİ-DER Bingöl Şubesi üyeleri ise Dil Bayramı dolayısıyla dernek binasından Saat Kulesi'ne kadar yürüyüş düzenledi. Kürtçenin Kurmancî ve Kirmanckî lehçelerinde "15 Mayıs Kürt Dil Bayramı kutlu olsun" yazılı pankartın açıldığı yürüyüşün ardından yapılan konuşmalarda günün anlam ve önemine değinildi.
'ARTIK NE ERDOĞAN NE AKP KANDIRABİLİR'
NUSAYBİN
Kürt Dil Bayramı, Mardin'in Nusaybin ilçesinde de kutlandı. KURDÎ-DER yöneticileri ile üyeleri tarafından Barış Parkı'nda yapılan açıklama sırasında sık sık "Zimanê me rûmeta me ye" ve "Bê ziman jiyan nabe" sloganları atıldı.
Güne ilişkin konuşan KURDÎ-DER Şube Başkanı Hikmet Acat, AKP hükümeti ve Türk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Kürt dili üzerindeki hakaretvari sözlerine dikkat çekerek, bundan sonra ne Kürt halkı ve ne de diğer halkların Erdoğan ve AKP tarafından kandırılacağını dile getirdi. AKP hükümeti tarafından bitme aşamasına getirilen sürecin devam etmesi çağrısında bulunan Acat, özgür, eşit, adil ve onurlu bir yaşam için Kürt halkının kimliğinin kabul edilip, anadilin önündeki bütün engellerin kaldırılması gerektiğini belirtti.
Açıklamanın ardından Merkez PTT Şubesi'nden cezaevlerinde tutulan siyasi tutsaklara kart gönderildi.
URFA
Urfa'da da Kürt Dil Bayramı, KURDİ-DER öncülüğünde yapılan basın açıklamasıyla kutlandı. Topçu Meydanı'nda bir araya gelen dernek üyeleri, "Zimanê me rumeta me ye", "Bi Kurdî bixwînin, binivîsin, biaxifin" ve "Em dixwazin zimanê dayîkê bibe zimanê fermî" pankartlarını taşıdı.
"Bê ziman jiyan nabe" sloganı atılan açıklamada, anadilin önemine değinen dövizler taşıdı.
Grup adına açıklamayı yapan KURDİ-DER Şube Başkanı Ramazan Ayebe, Kürtçenin önündeki engellerin kaldırılmasını ve Kürtçenin kamusal alanda kullanımı için gereken adımların atılmasını istedi.
Ayebe'nin açıklaması ardından Kürtçe Öğretmeni Osman İzgör, sembolik olarak Kürtçe dil eğitimi verdi.
MALATYA
Malatya'da da DBP ve HDP İl Örgütü, basın açıklaması gerçekleştirdi. Kentten gösterilen milletvekili adayları Ahmet Akar ve Perihan Yücekaya'nın da katıldığı açıklamada, DBP İl Eşbaşkanı Polat Akköse, anadilin önemine dikkat çekti. Halkları bir arada "tekçi" politikaların değil, renkliliğin tuttuğunu belirten Akköse, "Yıllarca inkâr ve asimilasyon cenderesinde direnen Kürtçeyi artık evde, sokakta nefes aldığımız her yerde konuşmalıyız. Anadilsiz yaşam olamaz dilimize sahip çıkalım halklar anadiliyle vardır" dedi.
'ÇÖZÜM SEÇMELİ DERS DEĞİL'
ADANA
Adana'da KURDİ-DER üyeleri gerçekleştirdiği etkinlik ve basın açıklaması ile günü kutladı. Beşocak Meydanı'nda biraraya gelen kitle, Adana MKM-Der tarafından erbaneler eşliğinde seslendirdiği Kürtçe şarkılar eşliğinde halaya durdu.
Ardından yapılan açıklamada, "15 Gulanê cejna zimane li gele Kurd pîroz be" pankartı ve "Bê zîman jiyan nabe", "Zimane me rûmete me ye" ve "Bijî cejna zimane Kurdî" dövizleri taşındı. HDP Adana milletvekili adayları Kader Duman, Tugay Bek, Feride Peynirci ve Barış Karabıyık ile KURDİ-DER, HDP, MEYA-DER yöneticileri ile çok sayıda kişi katıldı.
Adana KURDİ-DER Şubesi Başkanı Reşit Gültekin, Kürtçenin tarihsel gelişimine değinerek, "Kürt halkının isteği, Kürtçenin okullarda seçmeli ders olarak verilmesi değildir. Kürt halkı, anaokullarından üniversitelere kadar düzenli bir şekilde anadilde eğitimlerini görmek istemektedir. Bunun için de anayasal hakkın tanınması lazım. Kürt Dil Bayramı'nın, bütün halkların dillerini özgür yaşadığı ve kendi dillerinde eğitim görmesine vesile olmasını diliyoruz" dedi.
MUŞ
KURDİ-DER Muş Şubesi, Cumhuriyet Caddesi'nden Belediye Meydanı'na kadar yürüyüş düzenledi. Yürüyüşe yüzlerce yurttaş katıldı. Üzerinde Kurmanci ve Zazaki lehçeleri ile , "15'é Gulané Cejna Zımané Kurdi piroz be" yazılı pankart açan kitle, sık sık, "Bé zıman jiyan nabe", "Zımané me rumeta me ye" sloganları eşliğinde yürüyüşü sonlandırdı. Çok sayıda yurttaşın da yöresel kıyafetlerle katıldığı yürüyüşe, güzergah üzerinde bulunan esnaflar ve yurttaşlar da alkış ve zafer işaretleri ile destek verdi. Yürüyüşün ardından konuşan KURDİ-DER Şube Başkanı Şafi Nergiz, 80 yılı aşkın süredir Kürtçe'nin yasaklandığını belirterek, Kürt ve diğer halklara Türkçe'nin dayatıldığını ifade etti. Yıllardır Türkiye'de yaşayan halkların dilleri üzerindeki yasakların bütün hükümetler tarafından devam ettirildiğine dikkat çeken Nergiz, "Yok saymalar bu dönemde de AKP hükümeti tarafından devam ettiriliyor. Erdoğan'ın ve yardımcılarının söylemlerine baktığımız zaman 'asimilasyon insanlık suçudur. Anadilde eğitim en meşru haktır' gibi söylemlerle karşımıza çıkıyorlar ancak inkardan da vazgeçmiyorlar" ifadelerini kullandı.
AĞRI
Ağrı'da Kürt Dili Bayramı coşku ile kutlandı. TZP-Kurdi, Kurdi-Der, MAPER, Sema Kültür Merkezi, DBP, HDP, KESK, KJA ve MEYA-DER öncülüğünde il kütüphanesi önünde bir araya gelen yurttaşlar, erbaneler çalarak dil bayramını halaylarla kutladı. Burada açıklama yapan Kürdi-Der Şubesi Eşbaşkanı Binevş Cin, AKP hükümetinin sözde dile özgürlükler sağladığını dile getirdiğini ancak 12 yıllık AKP iktidarında Kürt dilinin sürekli bir asimilasyon politikası altında olduğunu söyledi.
IĞDIR
Iğdır'da KJA bileşenleri tarafından Medet Serhat Parkı'nda etkinlik düzenledi. Etkinliğe KJA bileşenlerinin yanı sıra HDP Iğdır Milletvekili adayları M. Emin Adıyaman, Kıznaz Türkeli'nin yanı sıra çok sayıda yurttaş katıldı. Etkinlik alanını DBP-HDP bayraklarının yanı sıra PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın posteri asıldı. Etkinlikte konuşan M. Emin Adıyaman, Kürt halkının diliyle var olduğuna dikkat çekerek, "Kürt halkı kendi ana dili için gençliğini verdi. Yaşamını yitirdi, zindanlara düştü. Sırf kendi dilimizi rahatça kullanmak için. İşte bu yüzden Kürtçeyi unutursak Kürt halkı diye bir şey kalmaz. Bugün Kürt halkı diliyle vardır. Bu yüzden annelerimiz evlerinde ne olursa olsun çocuklarınıza öğretin. Demeyin çocuklar okula gidecek bu yüzden Türkçe öğretelim. Bu yanlış bir düşüncedir. Çocuk başta farklı bir dil öğrenirse Kürtçeyi daha sonra öğrenmesi zorlaşır" dedi.
AZERİ ADAYDAN ANA DİLİNDE ŞARKI
HDP Iğdır Milletvekili Adayı Kıznaz Türkeli ise, ana dili Azerice şarkı seslendirdi. Türkeli, Kürt halkının anadili gibi kendi anadillerinin de asimilasyona uğradığını belirterek, "Kürt halkının anadili asimilasyona uğratıldığı gibi gördüğünüz gibi ben de anadilim olan Azeri dilimi olduğu gibi kullanamıyorum. Bu bizlerin hatası değil, bizlerin anadilini baskı altında tutanlar utansın" dedi.