ÝHA’lar savaş kurallarını ihlal ediyor

ÝHA’lar savaş kurallarını ihlal ediyor

ABD’nin Ýnsansız Hava Araçlarının ölümle sonuçlanan saldırılarındaki artış Ýsveç’te tartışmalara yol açtı. Uzmanların çoðunluðu ABD’nin uluslararası hukuk kurallarını ihlal ettiði düşüncesinde.

23 Mayıs’tan bu yana ÝHA’ların gerçekleştirdikleri saldırılar sonucu Pakistan’da aralarında sivillerin de bulunduðu 30 kişi yaşamını yitirdi. Obama’nın Devlet Başkanı seçilmesinden bu yana ÝHA’ların ölümle sonuçlanan saldırılarda kullanılmasında belirgin bir artış görülüyor. Uzmanların güvenilir bir kaynak olarak kabul ettiði Longwarjournal.org adlı site Osama döneminde Pakistan’da ÝHA’ların gerçekleştirdikleri 252 saldırıda 1879 kişinin yaşamını yitirdiðini saptadı. Aynı dönemde Yemen’de gerçekleştirilen 38 ÝHA saldırısı sonucu ölenlerin sayısı 242. Bu saldırılarda aralarında kadın ve çocukların da bulunduðu sivillerin sayısının 143 olduðu açıklandı. Gerçek rakamın ise çok daha fazla olduðu tahmin ediliyor. ABD’li yetkililer yaşamını yitiren sivillerin Taliban veya El Kaide üyeleri olduðunu iddia ediyor.

ÝHA’ların neden olduðu ölümler protesto gösterilerine yol açarken uzmanlar da ÝHA’ların kullanımının yaygınlaşmasından endişe duyuyorlar. Stockholm Askeri Yüksek Okulu Profesörü ve ABD’nin Güvenlik Polititikası Uzmanı Jan Hallanberg ÝHA saldırılarının ölümle sonuçlanabilecek şidettin kullanılmasını belirleyen uluslararası kuralları ihlal ettiðini belirtiyor. Hallenberg’ye göre ABD’nin ÝHA’ları başka ülkelerde kullanılması da ülkelerinin baðımsızlıklarına yönelik bir tehdit oluşturuyor.

Stockholm Üniversitesi Devletler Hukuku Uzmanı Mark Klamberg normal olarak terörist olduklarından şüphelenen kişilerin yakalanmaları gerektiðini ancak ABD’nin tersini yaptıðını ve terör örgütü üyesi olduðundan şüphelendiði kişileri öldürme yolunu seçtiðini söylüyor. IHA saldırılarının çoðu kez savaş olmayan bölgelerde kullanıldıklarına dikkat çeken Klamberg barış zamanında sadece polislerin kendilerini savunmak veya başka bir çıkış yolu kalmadıðında ölümle sonuçlanabilecek şiddete başvurabileceklerinin altını çiziyor. Klamberg ABD’nin kendi ülkesinde ÝHA saldırılarını kabul etmeyeceðini ancak kendisinin başka ülkelerden bunu kabul etmelerini beklemesinin bir çelişki olduðuna da dikkat çekiyor.