Sağlık meslek örgütleri ve insan hakları savunucuları, tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüse karşı hapishanelerde alınması gereken önlemlere ilişkin İnsan Hakları Derneği ( İHD) İstanbul Şube Örgütü binasında basın toplantısı düzenledi. “Koronavirüs salgınına karşı hapishanelerde acil önlemler alınsın” yazılı pankartın asıldığı salonda, ortak açıklamayı İstanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Murat Ekmez okudu. Hapishanelerin kişisel alan ve hijyenin bulunmadığı kapalı kurumlar olduğunu söyleyen Ekmez, yoğun ve hareketli nüfusla, hapishanelerin özellikleri ve organizasyonu bu tür salgınların yayılması için oldukça elverişli ortamlar olduğunu vurguladı. Bu gibi kapalı kurumlarda virüsün yayılmasının ne kadar ciddi problemler yaratabileceğinin halihazırda İtalya ve İran hapishanelerinde de görüldüğüne dikkat çeken Ekmez, Türkiye hapishaneleri konusunda ilgili kamu kurum ve kuruluşların gerekli önlemleri almaları gerektiğinin altını çizerek, acilen alınması gereken önlemleri şöyle sıraladı:

ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

"1. Koronavirüs (COVID- 19) ile ilgili bütün kaynaklarda virüsün yayılmasını engellemek için kişisel hijyeni sağlamanın önemine dikkat çekilmektedir. Hapishanelerde mahpusların sağlıklarının korunabilmesi, bulundukları alan ve kendi kişisel temizliklerini sağlayabilmeleri için, acilen temizlik malzemelerinin kendilerine ücretsiz verilmesi sağlanarak parası olmayan mahpusların da temizlik ürünlerine erişimi sağlanmalıdır. Hapishanelerde de çevresel ve kişisel hijyenin sağlanması için gerekli önlemleri almak hastalığın yaygınlaşmasını önlemek için azami özen göstermek hapishane idarelerinin ve devletin temel sorumluğudur.

2. Hapishanelerdeki banyo, tuvalet gibi ortak alanların her gün dezenfekte edilmesi,

3. Mahpusların yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmesinin sağlanması, vitamin takviyesi yapılması,

4. Risk grubunda ve kişisel hijyenlerini sağlamakta yetersiz olan kronik hasta, engelli, yaşlı, çocuklu, hamile mahpusların adli kontrol yoluyla cezalarının ertelenmesi gündeme alınmalı aksi takdirde bu mahpusların kalabalık koğuşlar yerine kapasitesi ve hijyen koşulları uygun ortamlarda tutulmasının sağlanması,

5. İnfaz kanunun 16. Maddesi uyarınca sağlık sebebiyle infaz ertelemeye başvurmuş olan hasta mahpusların dosyalarının hızla incelenmesi ve acilen hapishane dışında tedavi olanaklarının sağlanması,

6. Sağlık Bakanlığı ve Türk Tabipleri Birliği’nin önerileri ve uyarıları dikkate alınarak hapishanelerde görev yapan tüm personelin bilgilendirilmesi, atılması gerekli olan adımların ve uyulması gerekli olan kuralların belirlenmesi, mahpusların iletişim araçlarına erişimlerindeki kısıt dikkate alınarak ilgili personel tarafından bu bilgilerin paylaşılması,

7. Hapishane içine girecek kişilerin salgını önlemek için uyması gereken hijyen kuralları ve alması gereken önlemler konusunda bilgilendirilmesi, mahpuslarla temasın söz konusu olduğu durumlarda bu önlemlerin yanı sıra uygun ortam ve koruyucu malzemeler sağlanması,

8. Sağlık çalışanları başta olmak üzere mahpuslarla temas eden tüm çalışanlara koruyucu giysi ve malzeme temin edilmesi, özellikle risk grubunda olan çalışanlar başta olmak üzere tüm hapishane çalışanları için çalışma koşullarını da kapsayacak şekilde gerekli önlemlerin alınması,

9. Kurumda düzenli ve yeterli sayıda sağlık personelinin bulunması (sayının arttırılması),

10. Tüm mahpus, hapishane çalışanı ve mahpus yakınlarından olası belirtiler gösteren kişilerin testlerinin hızlı ve güvenilir şekilde yapılabilmesi için gerekli önlemlerin alınması,

11. Görüşlerin yapıldığı alanlarda mahpusların görüş haklarını ihlal etmeyecek şekilde hızla önlemlerin artırılması ve alanların sıklıkla dezenfekte edilmesi, mahpusların yakınlarıyla haberleşebilmesi için imkanların arttırılması,

12. Hapishanelere yakın yerlerde bulunan hastanelerde ve mahpuslara sağlık hizmeti verilen sağlık kurumlarında uygun - yeterli sağlık hizmeti verilebilmesi için gerekli önlemlerin alınması,

13. Mahpusların sağlık kurumlarına ve hastanelere ring araçlarıyla değil; daha hijyenik ve sağlığa uygun araçlarla taşınması,

14. Sağlık gerekçesiyle alınacak önlemlerin mahpusların temel haklarını ihlal etmeyecek şekilde uygulanmasına özen gösterilmesi,

15. Hapishanelerde koronavirüs salgını ile ilgili alınan ve alınacak önlemler ile alınacak sonuçlar konusunda başta mahpusların aile ve avukatları olmak üzere kamuoyunun düzenli olarak bilgilendirilmesi, hapishanelerdeki kapasite aşımı sorununu virüsün yayılmasını ne kadar hızlandıracağını tekrar hatırlatarak, etkilileri gerekli önlemleri almaları konusunda uyarmak isteriz.”
Açıklamanın ardından söz alan İHD İstanbul Şube Başkanı Gülseren Yoleri, hasta tutsakların bu koşullarda serbest bırakılması ve bağımsız heyetlerin bu sürece dahil edilmesi gerektiğini vurgulandı.
Toplantıyı yapan kurumlar şöyle:
"Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği, Hak İnisiyatifi Derneği, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi, İstanbul Diş Hekimleri Odası, İstanbul Ses Şubeleri, İstanbul Tabip Odası, Toplum Hukuk Araştırmaları Vakfı, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği."