Kürt tiyatrocular: Sanatımız direnişin parçasıydı

Kürt tiyatrocular: Sanatımız direnişin parçasıydı

Batman'da önceki gün başlayan ve 31 Mart'a kadar sürecek 4. Tiyatro Günleri'nde "Dünden bugüne Kürt tiyatrosu" konulu panelde Kürt tiyatrosunun sorunları tartışıldı. Kürt tiyatrocular Heme Sirwan Eziz, Ruknettin Gün ve Kemal Ulusoy'un katıldığı panelde Kürt tiyatrosunun Kürt direnişinin parçası olduğuna dikkat çekilerek, Kürtlerin ulusallaşma süreciyle bağlantılı olarak sorunlar yaşandığı belirtildi.

Batman'da Dünya Tiyatro Günü 27 Mart'ta başlayan 4. Tiyatro Günleri değişik tiyatro oyunları ve etkinliklerin düzenlenmesiyle sürüyor. Bu yıl "İnsanı insanla anlatıyor" sloganıyla perdelerini tiyatro severlere açan tiyatro günleri çerçevesinde bugün "Dünden bugünü Kürt tiyatrosu" bir panel düzenlendi. Yılmaz Güney Sinema Solu'ndaki panele Güney Kürdistan'ın Hewlêr kentinden tiyatro eleştirmeni Heme Sirwan Eziz ile Diyarbakır'dan tiyatro sanatçıları Ruknettin Gün ve Kemal Ulusoy katıldı.

EZİZ: KUZEY TİYATROSU TECRÜBELERİMİZDEN YARARLANSIN

Çiçek Tekdemir'in moderatörlüğünde gerçekleşen panelde ilk söz alan Heme Sirwan Eziz, Güney Kürdistan tiyatrosunun geçmişini ve yaşadığı sorunları anlattı. 90 yıllık bir tiyatro geçmişlerinin olduğunu belirten Eziz "İlk yıllarda Irak tiyatrosunu kopya ediyorduk. Her hangi özgün bir tarzımız yoktu. Memê Alan destanı ile Piremêrd'in birkaç teksti dışında her hangi bir oyun tekstlerimiz neredeyse yoktu. Bu durum 70'li yıllara kadar sürdü" dedi.

1960'lı yılların sonunda başlayan Güney Kürdistan devrimiyle birlikte Kürt tiyatrosunun da değişime uğradığını belirten Eziz yaşadıkları tecrübeleri şöyle anlattı: "O yıllarda akademik düzeye ulaşan tiyatromuz savaşı ve devrimi anlatmak zorundaydı. Örneğin oyunlarımızda 'anne' her zaman 'vatan' demekti. 1990'lı yılların başında Kürdistan'ın özgürleşmesiyle birlikte tiyatromuz büyük bir boşluk yaşadı. Ajitasyon ve propaganda dönemi bitti için insanları artık tiyatroya çekemiyorduk ve bu yüzden son 20 yıldır Güney tiyatrosu kriz yaşıyor."

Kuzey Kürdistan'ın da Güney gibi benzer bir dönemi yaşadığına dikkat çeken Heme Sirwan Eziz "Aynı tehlike şu an Kuzey için de geçerli. Bu yüzden Kuzey tiyatrosu bu tecrübelerimizden yararlansın ve aynı hatalara düşmesin. Altını çizerek söylüyorum; tiyatro bizim için bir amaç olmalı, araç değil. Kürt tiyatrosu bir kimliğe kavuşmalı" dedi.

ULUSOY: KUZEY TİYATROSU DİRENİŞİN PARÇASIYDI

Daha sonra söz alan tiyatro sanatçısı Kemal Ulusoy, Kürdistan özgürlük mücadelesinde yaşamını yitiren tiyatrocuları anarak sözlerine başladı ve Kuzey Kürdistan tiyatrosunun tarihini anlattı. Kuzey Kürdistan'da başlayan silahlı mücadeleyle birlikte sanata da büyük ihtiyaç duyulduğunu belirten Ulusoy "1990'lı yıllarda bütün Kürt hareketi gibi Kürt tiyatrosu da zorlu bir mücadele verdi. Bizler toplumsal olaylardan uzak olamazdık ve tiyatromuz Kürt direnişinin bir parçasıydı" diye konuştu.

Panelin son konuşmacısı Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu Genel Sanat Yönetmeni Rüknettin Gün ise günümüzde Kürt tiyatrosunun sorunlara dikkat çekerek "Kürt tiyatrosu da Kürtlerin ulusallaşmasıyla bağlı olarak sorunlar yaşıyor. Kürt tiyatrosu kaynağı olan Kürt edebiyatı ve söylencelerine dönmeli ama dünya tiyatrosundan kopmamalı. Kürtçeye çeviri de başka bir forum ve yaklaşımı birlikte getiriyor. Bu yüzden Kürt tiyatrosu kendi özgünlüğüne sahip olmalı" dedi.

Panel izleyicilerin sorularıyla sona erdi. 4. Tiyatro Günleri kapsamında ise bu akşam "Adaptasyon" ve "Başur" isimli oyunlar sahne alacak. Yarın ise "Hêviya me hûn in",  "Nêçirvan" ve "Şîret" isimli oyunlar izleyicilerin karşısına çıkacak.