İsveç Parlamentosu İnsan Haklarını Destekleme Komitesi” Başkanı ve Sol Parti Milletvekili Jacob Johnson, Erdoğan’ın açıkladığı paketin oldukça yetersiz olduğunu ve kendisini hayal kırıklığına uğrattığını belirterek, adım atılmaması halinde savaşın yeniden başlayabileceği ve bölgede çok olumsuz gelişmelere yol açabileceği uyarısında bulundu. Siyasi tutsakların serbest bırakılmalarının ülkede rahatlama yaratacağını belirten Johnson, AKP’nin Rojava’ya uyguladığı ambargoyu kaldırması ve El Nusra gibi terör örgütlerini desteklemekten vaz geçmesi gerektiğini de ifade etti.

Daha önce de pek çok kez Türkiye’de insan hakları ihlallerini, basın ve ifade özgürlüğüne yönelik saldırıları ve politik tutsakları parlamento gündemine getiren Jacob Johnson’a Rojava ve Türkiye’deki son gelişmeleri konu alan sorular yönelttik.

 Rojava’ya insani yardım yapılması için Parlamentoya verdiğiniz soru önergesini önceki gün Dış Yardım Bakanı Hillevi Engström yanıtladı. Yanıtı tatmin edeci buldunuz mu?

Hayır bulmadım. Ben kendisine İsveç’in Suriye’ye yaptığı yardımların Rojava’ya ulaşması için ne yapmayı düşündüğünü sormuştum. Bakan Birleşmiş Milletler ve Kızıl Haç aracılığıyla nasıl yardım yaptıklarını anlatıyor. Rojava için ne yaptıkları ve ne yapacakları konusunda bir şey söylemedi. Bakanın verdiği yanıt beni hayal kırıklığına uğrattı. Ben önergemde somut önerilerde bulunmuştum. İsveç’in yardımları Güney Kürdistan üzerinden Rojava’ya göndermesini önermiştim. Ama buna da yanıt vermedi.

Sanırım daha önce de Rojava ile ilgili bir önerge vermiştiniz?

Cihadcılar ve El Nusra’nın Rojava’ya saldırıyı başlatmalarından hemen sonra konuyu gündeme getirmiştim. O zaman Dış Yardım Bakanı Gunilla Karlsson’du. Türkiye’nin bir yandan El Nusra gibi grupları silahlandırıp Rojava’ya gönderirken, Kürt Halkına gönderilen insanı yardımları engellemesi hakkında ne düşündüğünü ve Rojava’ya yardımların ulaştırılması için bir planları olup olmadığını sormuştum. O da soruma doyurucu bir yanıt vermedi.

Güney Kürdistan’da Rojava’ya sınırlarını kapattı. Rojava tam bir abluka altında?

Kürtlerin arasında düşünce farklılıkları olabilir ama böylesi durumlarda bunları bir yana bırakıp işbirliği yapmaları gerekir. Rojava’da tüm Kürt gruplarının bir araya gelerek Yüksek Kürt Konseyi’ni oluşturmaları çok olumlu ve önemli bir gelişme.

Türkiye’nin yardımları engellemekle kalmayıp Rojava sınırına duvar örmesini nasıl değerlendiriyor sunuz?

Bu çok önemli ve çok ciddi bir şey. Duvar Nusaybin’den Kamışlı’ya insani yardım gitmesini tamamıyla engelleyecek. Bu duvar bana İsrail’in Filistinlilere karşı ördüğü duvarı hatırlatıyor.

Bildiğiniz gibi başlatılan barış süreci gereği PKK ateşkes ilan etti ve gerillaların bir kısmını Türkiye dışına çıkarttı. Erdoğan bundan bir kaç hafta önce bir “Demokrasi Paketi”nin içeriğini açıkladı. Paketi nasıl buldunuz?

Dürüstçe söylemek gerekirse paketi tam anlamıyla inceleyemedim. Paketi ileriye doğru atılmış bir adım olarak görmekle birlikte tamamıyla yetersiz buluyorum. Kürtçenin özel okullarda öğretilmesini çok yanlış bulmuyorum. Ama bu sorunu çözmez ve bir hak olarak da kabul edilemez.Devletin okullarında Türk çocuklarına nasıl Türkçe eğitim veriyorsanız aynı şeyi Kürt çocukları için yapmak zorundasınız. Bu yapılmıyorsa Türk çocuklarına özel muamele yapıldığı, ayrıcalık tanındığı anlamına gelir.

Pakette önemsediğim seçim barajının düşürülmesi önerisi. Eğer baraj aşağıya çekilirse bu Kürtler açısından bir kazanım olur. Uzun yıllardan beri barajın indirilmesini talep ediyorlar. İsveç’te baraj % 4. Türkiye’de ise çok yüksek ve bu bir çok partinin iradesinin meclise yansımasını engelliyor. Bu paketteki en büyük eksiklik politik tutsaklar için bir düzenleme olmaması. Binlerce politikacı ve aydın 3-4 yıldır cezaevlerinde tutuluyor. Yatanların neredeyse tamamı suç işlediklerine dair herhangi bir kanıt olmadan cezaevlerinde tutuluyor. Ben politik tutsakların bırakılmalarının sorunun çözümünde bir anahtar rolü göreceğini düşünüyorum. Tutsakların serbest bırakılmaları ülkedeki havayı olumlu bir şekilde etkileyecektir. Bu yüzden Erdoğan’ın paketi beni hayal kırıklığına uğrattı.

İzleyebildiğim kadarıyla Öcalan barış sürecinin ilerlemesi için hep olumlu adımlar atıyor. Erdoğan’ın da aynı şekilde davranması ve adım atması gerekir. Bunu yapmadığı takdirde yeniden savaş başlayabilir. Bu da bölgede çok olumsuz gelişmelere neden olabilir.

Kürtler, Aleviler, Süryaniler ve aydınlar paketin beklentilere yanıt vermediğini düşünüyor. Ama herkes sürecin de devamından yana. Sürecin devam etmesi içn ne yapılmalı sizce?

Ben Türkiye’nin politik tutsakları bırakması gerektiğini düşünüyorum. Hepsini bir anda bırakmaya bilirler ama gruplar halinde sürece yayarak bırakabilirler. Eğer Erdoğan ve AKP bunu yaparsa bu rahatlama yaratır ama tek başına yetmez. Yasalarda değişiklik yapılması, örgütlenme, basın ve ifade özgürlüğü önündeki engellerin kaldırılması ve Kürtlere ana dillerinde eğitim yapma hakkının tanınması gerekir.

Türkiye gerçekten Avrupa Birliği’ne üye olmak istiyorsa demokratikleşmesi gerekir. Türkiye bazı reformlar yaptı ama yeterli değil. Pratikte yaşama da geçmiyor. Esas olarak Kürt Liderlerle AKP Hükümetinin bir araya gelip tüm bunları konuşmaları ve tartışmaları gerekir. Biz buradan ne yapılması gerektiğini tam olarak bilemeyiz ama bir kez daha söylüyorum. Türkiye ileriye gitmek ve demokratikleşmek istiyorsa önce politik tutsakları bırakmalı.

Birkaç gün sonra Erdoğan İsveç’e gelecek. Görüşmelerde İsveç hükümetinin hangi konuları gündeme getirmesini istiyorsunuz?

Şu anda Rojava’daki durum oldukça vahim. Erdoğan’a Rojava’ya yönelik ambargoyu kaldırması gerektiğini söylemeleri gerekir. Ama çok daha önemlisi Türkiye’ye El Nusra ve benzeri gruplara yaptığı silah ve para yardımını durdurması gerektiğini söylemek. Bugün çok miktarda silah Türkiye üzerinden bu gruplara gönderiliyor. Bu kesinlikle durdurulmalı ve onun yerine Rojava halkına gıda ve ilaç yardımının ulaşmasına izin vermeli.

Sol Parti olarak bu konuda Hükümet nezdinde bir girişiminiz olacak mı?

Partimizin Milletvekili Amineh Kakabaveh bu konuda bir soru önergesi verdi. Erdoğan’ın ziyaretinden bir gün sonra 8 Kasım’da bu konular parlamentoda tartışılacak.