AİHM, tutuklu gazeteci Bayram Namaz için, "Tutuklu yargılama süresi çok uzun" dedi. Türk hükümeti de, AİHM'e gönderdiği bir yazıda, “aşırı uzun tutukluluk süresi nedeniyle sözleşmeyi ihlal ettiği”ni kabul ettiğini bildirdi. Bu kararın geldiği günlerde Anayasa Mahkemesi, siyasi davalarda azami tutukluluk süresini 10 yıla çıkaran düzenlemeyi iptal etti. Bu iki gelişmeye rağmen, gazeteci Namaz tahliye edilmiyor. Ayrıca Namaz, 30 Ekim'de görülecek duruşmada, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alabilir.

2006'DAN BERİ TUTUKLU

Atılım gazetesi yazarı Bayram Namaz, 10 Eylül 2006 tarihinde sosyalistleri hedef alan ve dönemin İstanbul Valisi Muammer Güler tarafından "Gaye Operasyonu" adı verilen operasyon kapsamında 25 sosyalist ile birlikte gözaltına alınarak tutuklandı. 7 yıldır devam eden yargılama sırasında 17 sosyalist tahliye edildi. Ancak, 9 sosyalist hala tutuklu yargılanıyor. 9 sosyalistten biri de gazeteci Bayram Namaz.

TÜRK HÜKÜMETİ: AŞIRI UZUN TUTUKLULUK SÜRESİ

Gazeteci Bayram Namaz'ın avukatları, 7 Ekim 2011 tarihinde AİHM'e başvuruda bulundu. Dosya AİHM'de görülürken, Türk hükümeti, 18 Ekim 2012 tarihli yazı ile "aşırı uzun tutukluluk süresi nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 5/3. maddesinin ihlal edildiği”ni kabul etti.

Hükümetin deklarasyonunda şöyle denildi:

“Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, bu tek taraflı deklarasyon ile, başvuranın tutukluluk süresinin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 5/3. maddesi anlamında aşırı uzun olduğunu kabul ettiğini bildirmek ister. Hükümet ayrıca başvuranın tutukluluğunun kanuna uygunluğuna itiraz etme hakkının da Sözleşme’nin 5/4. maddesinde belirtilen standartlara uygun olmadığını kabul etmek ister. Sonuç olarak, hükümet, başvuranların her birine manevi tazminata karşılık 4 bin 950 Avro ve her türlü masraf ve giderleri karşılamak üzere 500 Avro ödemeye hazır olduğunu belirtir. Hükümet, mahkemeyi mevcut davayı kayıttan düşürmeye davet eder."

TÜRKİYE MAHKUM OLDU

AİHM ise 12 Haziran 2013 tarihinde, hükümeti, sözleşmeyi ihlal ettiği için tazminata mahkum etti.

AİHM'in kararının ardından Anayasa Mahkemesi'nden de uzun tutukluluk ile ilgili yasal düzenlemeyi bozan karar geldi. Anayasa Mahkemesi, siyasi davalarda azami tutukluluk süresini 10 yıla çıkaran düzenlemeyi Temmuz ayında iptal etti.

TAHLİYE TALEBİ KABUL EDİLMEDİ

Avukatlar bu iki gelişmenin ardından 19 Temmuz'da İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi'ne başvuruda bulunarak gazeteci Bayram Namaz'ın tahliye edilmesini istedi. Namaz'ın tutukluluk süresinin hiçbir hukuki gerekçeyle izah edilemeyecek kadar uzun olduğuna dikkat çeken avukatları, hem Anayasa Mahkemesi'nin hem de AİHM kararının uygulanmasını istedi.

Ancak İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, her iki kararı da dikkate almayarak, talebi reddetti.

Mahkeme, ret kararını verirken, Namaz ile ilgili ayrı bir başvuru olmasına rağmen ayrı bir inceleme yapmadı. Bu nedenle, mahkemenin, ret gerekçesi de, önceki ret kararlarından farklı olmadı.

İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi'nin tutukluluk gerekçesi şöyle: "Sanıkların kuvvetli suç şüphesi altında bulunmaları, atılı suçların CMK 100/3 maddesinde sayılan katalog suçlardan olması, arama ve yakalamalar sırasında sanıkların bir çoğunun sahte olduğu iddia olunan kimlik ve belgelerle yakalanmış olması nedeniyle kaçacakları ve saklanacakları konusunda olgular bulunması, sanıkların üzerine atılı suçun ağırlığına göre serbest kalmaları durumunda kaçma şüphesinin karine olarak kabul edilmesinde zorunluluk bulunması, tutuklamaya alternatif koruma tedbirlerinin bu aşamada sarıklar açısından yetersiz kalacağı ve Anayasa'nın 13. maddesinde ifade olunan 'ölçülülük' ilkesi uyarınca sanıklar hakkında daha hafif koruma önlemi olan adli kontrol tedbiri uygulamasının yetersiz kalacağı ve CMK'nın 100. maddesindeki şartların devam etmesi dikkate alınarak, tahliye talebinin reddine..."

30 EKİM'DE KARAR ÇIKACAK

İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi'nde 30 Ekim'de görülecek olan davada, kararın çıkması bekleniyor. Savcı, Gazeteci Namaz için, "ağırlaştırılmış müebbet hapis" cezası istemişti.