Diyarbakır'da bulunan Surp Giragos Ermeni Kilisesi 32 yıl aradan sonra bugün yeniden ibadete açılırken, 1915 yılında cami minarelerinden yüksek olduðu gerekçesiyle top atışı ile yıkılan çan kulesindeki çanın birebir aynısı olarak Rusya'da özel olarak yaptırılan çan da 97 yıl aradan sonra ilk kez çaldı. Yapılan ayini Türkiye Ermenileri Patrik Vekili Aram Ateşyan yönetti.
Ermeni cemaatinin Ortadoðu'daki en büyük kilisesi olan ve geçmişte metropolitlik olarak kullanılan Diyarbakır'daki Surp Giragos Ermeni Kilisesi, 2.5 yıl süren onarım ve restorasyon çalışmasının ardından 32 yıl sonra bugün törenle ibadete açıldı. Surp Giragos Küçük Ermeni Kilisesi Vakfı tarafından 2010 yılında başlatılan ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin de 1 milyon TL katkı verdiði restorasyon çalışmasında büyük kilise binası tamamlanıp daha önce açılışı yapılırken, 97 yıl aradan sonra ilk kez bugün klisede açılış töreni ve ayin için çan çaldı.
1915 yılında Diyarbakır'daki cami minarelerinden yüksek olduðu gerekçesiyle top ateşi ile yıkılan çan kulesinde bulunan çanın aynısı, Moskova'da özel olarak yaptırılıp Diyarbakır'a getirildi. 100 kilo aðırlıðında olan 'soðan başlı' bronz çan, bugün 97 yıl aradan sonra yeniden çalmaya başladı.
Türkiye'nin yanı sıra ABD, Ermenistan ve Kanada'da yaşayan Ermeni'lerin katıldıðı ilk ayini Türkiye Ermenileri Patrik Vekili Aram Ateşyan yönetti. Ateşyan'nın yönettiði ayinde 'Dinler arası barış ve kardeşlik' için dualar edildi.
Surp Giragos Ermeni Kilisesi'nde düzenlenen ilk ayini çok sayıda Müslüman da izlerken, sivil polislerin de kilise içinde olması dikkat çekti.
Diyarbakır Surp Gragos Ermeni Kilisesi 1376 yılında yapıldı. Tarihi Sur Ýlçesi'nde Ermenilerin yoðun yaşadıðı Fatihpaşa Mahallesi'ndeki kilise, 27 Mayıs 1915 tarihindeki Tehcir Kanunu'na kadar Ermeniler tarafından kullanıldı. Kilesinin çan kulesi ise cami minarelerinden yüksek olduðu için 1915 yılında top atışları ile yıkıldı.
1.Dünya Savaşı sırasında Alman ordularının karargahı olan kilise, daha sonra ise Sümerbank'ın pamuk deposu olarak kullanıldı. 1960 yılından itibaren tekrar ibadete açılan 3 bin metrekarelik alan üzerindeki Surp Giragos Ermeni Kilisesi, 1980 yılından sonra kendi kaderine terk edildi.
Cemaati olmadıðı için ayin yapılmayan ve zaman zaman hırsızlık olaylarının yaşandıðı kilise, bakımsızlık nedeniyle bazı yerleri çöktü ve kullanılamaz hale geldi. 1990'lı yılların sonlarında tamamen harabeye dönen kilise Surp Giragos Küçük Ermeni Kilisesi Vakfı ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından onarıldı.