Siyasal ve Sosyal Araştırma Merkezi’nin Nisan ayında, Kürtlerin yoğunlukta yaşadığı 16 ilde gerçekleştirdiği “Kürt Sorununun Çözüm Sürecinde Algı ve Beklentiler” başlıklı araştırmanın sonucu kamuoyuna açıklandı.

Cezayir Restorant’da düzenlenen basın açıklamasında, Siyasal ve Sosyal Araştırma Merkezi’nin (SAMER) 16 ilde toplam 3 bin 433 hanede yüz yüze yaptığı anket araştırmasına katılanların yüzde 74.7’si Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’a güvendiklerini söyledi. Ankete katılanların yüzde 76'sı da Öcalan'ın yürütülen görüşmelerde Kürtlerin temsilcisi olduğunu belirtti. 
SAMER Genel Koordinatörü Velat Aydın, yaptığı sunumda 5 bölümden oluşan çalışmada özellikle başlatılan sürece ilişkin sorular sorulduğunu aktardı. 3 bin 433 hanede yapılan yüz yüze görüşmelerin, Ağrı, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkari, Kars, Mardin, Adıyaman, Muş, Siirt, Dersim, Urfa, Van, Batman, Şırnak ve Iğdır'da gerçekleştirildiğini söyleyen Aydın, ankete katılanların yüzde 53,1'inin erkek, yüzde 46,9'unun ise kadınlardan oluştuğunu ifade etti.

18 yaş altı grubun anket dışı tutulduğunu belirten Aydın, ankete katılanların yüzde 31,4'ünün 18 ile 24 yaş arası, yüzde 31'inin ise 25 ile 34 yaşları arasında olduğunu aktardı. Aydın, ankete katılanların yüzde 16,1'inin okuma yazma bilmediğini, yüzde 6,1'inin okuma yazması olduğunu ancak diploması olmadığını, yüzde 25,2'sinin ilkokul, yüzde 15,3'ünün ortaokul, yüzde 26,3'ünün lise ve yüzde 10,9'unun da üniversite mezunu olduğunu kaydetti. 

Aydın, raporda "Kimliğinizi nasıl tanımlarsınız?" sorusuna 2 bin 823 kişinin yani yüzde 82,2'sinin "Kürt" cevabı verdiğini aktardı. Ankette ailede konuştukları dil sorusuna yüzde 71,4 oranında Kürtçenin Kırmancî, yüzde 2,9'una Kürtçenin Dimilkî lehçesi cevabı aldıklarını belirten Aydın, "Sokakta konuşulan dil üzerine sorduğumuz soruya yüzde 50,4'ü Kürtçenin Kırmanci, yüzde 0,8'si Kürtçenin Zazaki lehçesini sokakta konuştuğu dil olarak belirtiyor. Ankete katıların, yüzde 48'i Türkçeyi, yüzde 0,8'i ise Arapçayı sokakta konuştuğu dil olarak belirtmiştir. Resmi kurumlarda konuşulan dil olarak ise ankete katılanların yüzde 93'ü Türkçe, yüzde 6,9'u Kürtçenin Kırmançi, yüzde 0,1'i Kürtçenin Zazaki lehçelerini resmi kurumlarda konuştuğu dil olarak belirtmiştir" dedi. 

Ankette sorulan "Türkiye'de etno-kültürel farklılıklara karşı baskı uygulanıyor mu?'' sorusuna yüzde 58,6 oranında "evet" dendiğini aktaran Aydın, ankette sorulan "Etnik kimliğinizden dolayı ayrımcılığa uğradınız mı?" sorusuna yüzde 48,1'inin "evet" dediğini kaydetti. Türkiye'nin en önemli sorununun ne olduğu konusunda sorulan sorularda verilen cevapların yüzde 64,2'sinin "Kürt sorunu" olduğunu vurgulayan Aydın, "Son günlerde Kürt meselesinin çözümüne ilişkin olumlu gelişme yaşandı mı?" sorusuna ise yüzde 74,4'ünün "evet" yanıtı verdiğini söyledi. Sürecin nasıl tanımlandığı konusunda sorulan soruya katılımcıların yüzde 73,8'inin "barış/müzakere süreci" seçeneğini seçtiğini belirten Aydın, "Yüzde 11,4'ü Abdullah Öcalan'ın mektubunu, yüzde 9,5'i PKK'nin ateşkes ilanını, yüzde 2,6'sı Kürt sorunundaki gelişmeleri, yüzde 1,9'u KCK'li tutsakların bırakılmaya başlanmasını son dönemde Kürt meselesindeki olumlu gelişmeler olarak görmektedir" dedi. 

Başlatılan süreçte, "Abdullah Öcalan'ın görüşme sürecinde Kürtleri temsil ettiğini düşünüyor musunuz?" sorusuna yüzde 76 oranında "evet", yüzde 10 oranında ise "hayır" dendiğini vurgulayan Aydın, "Yine sorduğumuz 'Abdullah Öcalan ile başlatılan görüşmeleri destekliyor musunuz?' sorusuna yüzde 86,9'u desteklediğini belirten yanıtlar vermekteyken, yüzde 5,3'ü desteklemediğini belirten yanıtlar vermiştir" dedi. Ankete katılanların yüzde 82,6'sının Öcalan'ın Newroz mesajını olumlu bulduğunu aktaran Aydın, ankete katılanların yüzde 86,6'sının da PKK'nin ateşkes ilan etmesini olumlu bulduğunu belirtti. Aydın, "Yine PKK'nin sınır dışına çıkmasında hükümetin gerekli adımları atması konusunda güven verici olup olmadığı konusunda katılımcıların yüzde 55,8'i olumlu cevap verirken, yüzde 20'si ise hükümet tarafından gerekli adımların atılmayacağı görüşüne sahiptir" dedi.

Siyasi aktörlere duyulan güven konusunda sorulan sorularda katılımcıların Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e 53,8, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a yüzde 53,1, Meclis Başkanı Cemil Çiçek'e yüzde 32,2, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'na yüzde 4,4 ve MHP lideri Devlet Bahçeli'ye yüzde 3 oranında güven duyduğuna dikkat çeken Aydın, "BDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Gülten Kışanak'a olan güven yüzde 71,2, DTK Eş Başkanları Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk'a olan güven yüzde 72,6 ve nihayetinde Abdullah Öcalan'ın çözüme katkı sunacağına olan güven ise yüzde 74,7 olarak belirlenmiştir. O halde bu bulgulara dayanarak söylenebilir ki, çözüm sürecinde en fazla güven duyulan aktör Abdullah Öcalan'dır" dedi. 

Yeni anayasa hazırlık çalışmalarında Kürt sorununun anayasal düzenlemelerle çözüleceğine olan inancın yüzde 87,3 olduğunu belirten Aydın, vatandaşlık tanımına ilişkin sorulara ise yüzde 49,3'ü yeni anayasadaki vatandaşlık tanımının tüm etnik ve inançsal kimliklere vurgu yapacak anayasal vatandaşlık tanımı olması gerektiğini, yüzde 32,7'sinin bütün etnik ve inançsal kimliklerden arındırılmış bir vatandaşlık tanımı olması yönünde görüş bildirdiğini, yüzde 13,9'unun ise mevcut haliyle devam edilmesi yönünde görüşlerini aktardığını söyledi. "Bugün bir referandum olsa başkanlık sistemini destekler misiniz?" sorusuna katılımcıların yüzde 60,3'ünün "evet", yüzde 32,2'sinin "hayır" dediğini aktaran Aydın, Suriye'de yaşanan olaylarda Türkiye'nin tavrını katılımcıların yüzde 51'inin olumsuz, yüzde 31,7'sinin olumlu bulduğunu söyledi. Aydın, "Türkiye, Suriye Yüksek Kürt Konseyi ile ilişki geliştirmeli mi?" sorusuna katılımcıların yüzde 61,8'inin "geliştirmeli" yüzde 8,5'inin ise aksi yönde cevap verdiğini kaydetti.