Ýrlanda’da barış anlaşmalarından 14 yıl sonra, Katolikler ve Protestanlar arasındaki uzlaşı halen kırılgan bir zeminde bulunuyor. Günlerdir başkent Belfast’ta çatışmalar yaşanıyor. Polis paramiliter grupların eylemciler arasına sızdıðını söylüyor.

Belfast Belediye Meclisi’nin 3 Aralık günü “Union Jack” olarak adlandırılan Büyük Britanya Birleşik Krallık ve Kuzey Ýrlanda bayraðının indirilmesi kararı ardından şiddet olayları başladı. Kraliyet yanlıları bu kararı son bir provokasyon olarak deðerlendirdi.

3 Ocak’tan bu yana her gece Belfast sokaklarında olaylar yaşanıyor. Siyasi ve dini temsilciler arasında görüşmeler başlamasına raðmen, Pazar ve Pazartesi akşamları da çatışmalar sürdü. Belediye Meclisi’nin toplandıðı sırada bin dolayında Kraliyet yanlısı gösteri yaptı. Kentin bir tarafında, Newtownards Road’da polis Kraliyet yanlıları ile Cumhuriyetçileri ayırmaya çalışırken plastik mermi ve tazyikli su kullandı.

Polisin verdiði bilançoya göre olayların başından bu yana 60 polis yaralandı, 100 kişi gözaltına alındı ve 47’si tutuklandı. Bu son olaylar, 1998 yılında Katolik ve Protestanlar arasındaki 30 yıllık savaşa son veren barış anlaşmasından bu yana yaşanan en şiddetli olaylar arasında yer alıyor.

Eylül 2012 başında da Belfast’ta üç gece boyunca olaylar yaşanmış, 60 kadar polis yaralanmıştı. Protestanlar bir Katolik pazarını işgal etmişlerdi. Kutsal Cuma olarak adlandırılan barış anlaşmalarından 14 yıl sonra Kuzey Ýrlanda toplumu bugün halen uzlaşıdan uzak duruyor.

Çok sayıda Katolik halen ikinci sınıf vatandaş olarak deðerlendirildiklerini düşünüyor. Ýşçi çevrelerindeki Protestanlar barış anlaşmasının büyük kaybedeni olduklarını düşünüyorlar ve polisin sistematik olarak artık yanlarında yer almamasını anlayamıyorlar. Her iki toplum arasında eşitliðin saðlanması için alınan tedbirler de Protestanların önemli bir kesimini rahatsız ediyor.

Kuzey Ýrlanda’nın Ýngiltere ile birliðini savunan Kraliyet yanlısı Protestanlar Belfast Belediyesi’nde bayraðın indirilmesi kararını öfkeyle karşıladı. Oysa bu karar Ýngiliz hükümet binalarında uygulanan kurallara uygun olarak alındı. Union Jack bundan böyle, kraliçenin doðum günü gibi yılda 17 gün dalgalanacak. 8 Ocak Çarşamba günü, Ýngiliz tahtının varisi prens Williams’ın eşi Cambridge Düşesi Kate’in doðum günü dolayısıyla Ýngiliz bayraðı yeniden dalgalanacak.

Polis sendikası sorumlusu Terry Spence, eylemleri paramiliter grupların kışkırttıðını belirtti. BBC’ye konuşan Spence, paramiliterler bayrak konusundaki bu polemiði kendi çıkarları için fırsat bildiðini ve silahlarını polise çevirdiðini ifade etti. Spence, “Açık ki polise karşı yönelen bu şiddet olaylarını planlayan, organize eden ve kullanan Ulster Gönüllü Kuvvetleri’nin (UVF) önemli üyeleri var” dedi.

Kuzey Ýrlanda’da yüzlerce kişinin infazından sorumlu Ýngiltere yanlısı Ulster Gönüllü Kuvvetleri, Kraliyet yanlısı diðer bir örgüt olan Ulster Özgürlük Savaşçıları (UFF) ile birlikte 2007’de düşmanlıklara son verdiklerini ilan etmişti. 10 Nisan 1998’deki barış anlaşmaları çerçevesinde de silahlarını imha ettiklerini bildirmişlerdi.

3 bin 500’ü aşkın kişinin öldüðü 30 yıllık savaşın ardından varılan bu anlaşmadan beri bir çok kez Belfast bölgesinde şiddet olayları yaşandı. Her ne kadar 3 Ocak’tan beri yaşanan çatışmalar son 14 yılın en şiddetlileri arasında gösterilse de, eylemlere katılanların sayısının çok sınırlı olduðu belirtiliyor.

Protestan Birlikçi Demokrat parti üyesi Kuzey Ýrlanda Başbakanı Peter Robinson, şiddet olayları için “gerekçesi olamaz” derken, eylemcilerin “terörist amaçlarını devam ettirmek” için tüm fırsatları kollayan grupların çıkarlarına hizmet ettiði tepkisinde bulundu.



Eylemleri üstlenen bir örgüt veya liderlerinin görünürde olmayışı karşısında Birlikçi parti üyesi milletvekili Michael Copeland karamsar bir ifade kullandı: “Bir çıkış bulmamız gerekiyor ama nasıl, bilmiyorum. Öyle görünüyor ki, seslenebileceðimiz hiç kimse yok.”