Batı Kürdistan'da özerklik yasaları

Batı Kürdistan'da özerklik yasaları

Batı Kürdistan Daimi Meclisi, ‘Rojava Demokratik Özerklik yasaları’nı çıkartıyor. Toplumsal eşitsizliðin giderilmesi amacıyla çıkarılan Medeni Kanuna göre bundan böyle küçük yaşta zorla evlilik, çok eşlilik, berdel, başlık parası gibi uygulamalar yasaklanıyor.

Batı Kürdistan Daimi Meclisi’nin ‘Rojava Demokratik Özerklik yasaları’ gündemiyle yaptıðı 3. Olaðan Meclis toplantısı 2. Gününde.

Şam, Halep, Hesekê, Afrin, Qamişlo, Derbisiyê, Derik, Girkê Lege’denMeclis Üyelerinin katılımıyla Amudê’de dün sabah saatlerinde başlayan toplantının ilk gün oturumları gece saat 22.00’a kadar devam etti. Gün boyu süren tartışmalar sonucunda Kent, bölge Meclis yasaları, belediye, güvenlik ve asayiş, yargı ve adalet ile Sosyal hizmetler yasalarının çerçeveleri oluşturuldu.

Tartışmalarda oluşturulacak yasalarda devletçi sistemlerin öngördükleri hukuk yerine, alternatif bir sistem olarak özerklik yasalarında ‘ahlak’ın daha fazla esas alınması görüşünde ortaklaşıldı.

Toplantının bugünkü oturumlarında ise Medeni Kanun başlıðıyla kadının toplumsal ve siyasal yaşamdaki yeri, kadına karşı şiddetle mücadele, toplumsal eşitliðin saðlanmasına dönük yasalar ele alındı.

BAŞLIK PARASI, ZORLA EVLÝLÝK YASAKLANDI

Oluşturulan yasaya göre bundan böyle zorla ve küçük yaşta evlilikler ile çok eşlilik, başlık parası, berdel gibi uygulamalar yasaklandı. Boşanmaların karşılıklı rıza ve anlaşma ile olması, boşanmanın erkeðin tekelinden çıkarılması, eşlerin ayrılması durumunda çocukların 15 yaşına kadar annenin yanında kalması da yasanın diðer başlıklarından.

Miras ve mülk edinmedeki eşitsizliklerin kaldırılmasına da yasada yer veren Daimi Meclis, kadının yaşamın her alanında karar süreçlerine katılımının esas alınmasını da yasaya baðladı.

Toplantıda yapılan konuşmalarda da, demokratik özerkliðin toplumsal eşitliðin saðlanması ve cinsiyetçiliðin aşılması hedefiyle çıkarılan bu yasalarla gerçek karşılıðını bulacaðını ve toplumsal özgürlüðün bu yasalarla saðlanacaðı dile getirildi.

19 TEMMUZ’DAN BU YANA YAŞANANLAR DEVRÝM NÝTELÝÐÝNDE

Batı Kürdistan’da geçtiðimiz Temmuz ayında halk yönetimlere el koyarak demokratik özerk yönetimlerin ilanını gerçekleştirdi.

19 Temmuz’da Kobanê’de halk, rejim güçlerini kentten çıkardı. Kobanê’den sonra Efrîn, Serêkaniyê, Dirbêsiyê, Amudê, Dêrik, Girkê Legê, Tirbespiyê ve Tiltemîr ‘e halk yönetimi ele geçirdi. Ayrıca Suriyê’de bulunan Heleb, Rakka ve Hesekê kentlerindeki Kürt mahallelerinde de rejim güçleri bu mahallelerden dışarı çıkarıldı.

Yönetimleri ele geçirilen kentlerde Kürtler kendi sistemlerini kurmaya hız verdiler. Sistemlerini "Demokratik Özerklik" olarak adlandıran Kürtler kent ve köylerde halk meclisleri kurma çalışması başlattılar. Şimdiye kadar Batı Kürdistan'ın 10 kentinde (Dêrik, Girkê Legê, Tirbespiyê, Qamişlo, Amudê, Dirbêsiyê, Serêkaniyê, Tiltemir, Kobanê, Efrîn) ve Suriye'nin 3 kentinde (Heleb, Rakka ve Hesekê) Halk Meclisleri kuruldu. Bu meclislere baðlı olarak her mahallede "Halk Evleri" ve "Mahalle Meclisleri" oluşturuldu.

Halk meclislerinin çatı örgütü olan Batı Kürdistan Daimi Meclisi ise, 2011 yılı Ekim ayında gerçekleştirilen seçimler sonucunda Batı Kürdistan ve Suriye’nin çeşitli kentlerinden 60 temsilciden oluşuyor.

100’E YAKIN OKUL AÇILDI

Meclislerin yanısıra halkın ihtiyaçları doðrultusunda yeni kurumlar oluşturuldu. Bunların başında ise kentlerin huzuru için kurulan asayiş güçleri geldi. Asayiş Akademisi’nde eðitim gören bu güçler, Efrin’den Dêrik’e kadar bütün kentlerde huzur ortamının saðlanması için görev yapmaktalar.

Halkın özerklik sistemini daha iyi anlaması ve sorunlarını kendisinin çözebilmesi için eðitim çalışmaları da önemli bir yer edindi. Bunun için birçok kente eðitim akademileri kuruldu ve aralıksız olarak eðitimler sürdürüldü. Anadilde eðitim ise Batı Kürdistan’daki temel çalışmalardan biri oldu. Kürt Dil Kurumu (SZK) kuruldu ve Kürtçe dil eðitimleri başladı. Bu çerçevede Batı Kürdistan'ın tamamında 100’e yakın okul açıldı ve bu okullarda bine yakın öðretmen yetiştirildi. Ayrıca ilk defa rejimin resmi okullarında Kürtçe dersler verildi.

HÝZMET VE ADALET KOMÝTESÝ

Toplumsal ihtiyaçların karşılanması, toplumsal, adli ve ekonomik sorunların çözümü için bir komite kuruldu. Bu çerçevede Yüksek Konseye baðlı bulunan Toplumsal Hizmetler Komitesi dışında, her mecliste hizmet ve barış komiteleri kuruldu. Devletin hukuk sistemine karşın Adalet Komitesi de kuruldu. Bu komite kentlerde adalet ve ahlak sisteminin kurumsallaşması için çalışmalarını sürdürüyor. Şimdi halk bütün sorunlarını bu komitelere getirip çözmeye çalışıyor. Ayrıca Kürt Yüksek Konseyi'ne baðlı olarak Barış ve Adalet Komitesi kuruldu.

KADIN VE GENÇLÝK

Demokratik Özerklik sisteminin en temel ayaklarından biri de gençlik ve kadın çalışmaları oldu. "Yekitiya Star" adıyla yürütülen kadın çalışmaları kentlerde kadın meclisleri ile temsilini buldu. Bunun yanında halk meclislerinde de kadın temsiliyetine öncelik tanınmış durumda. Gençlik çalışmaları da "Devrimci Gençlik Hareketi-Tevgera Ciwanên Şoreşger" adı ile bütün kentlerde özerk bir biçimde yürütülmekte. Ayrıca üniversite öðrencileri de "Yurtsever Öðrenciler Federasyonu-Federasyona Xwendekarên Welatparêz" adı altında örgütlü çalışmalarını sürdürmekteler.

EKONOMÝ VE SAÐLIK

Bölgede şu anda yaşanan ambargo nedeni ile ekonomik ve saðlık sorunları had safhaya çıkmış durumda. Halk özellikle ilaç, gıda ve yakıt gibi temel yaşam ihtiyaçlarınına ulaşmada çok büyük zorluklarla boðuşuyor. Bu sorunların çözümü için de Kürt Yüksek Konseyi çatısı altında bir komite oluşturuldu. Yardım çalışmalarının yürütülmesi ve yurtdışından gelen yardımları organize etmek için Kürt Kızılay Kurumu - Heyva Sor a Kurd da bir süre önce örgütlenmeye başladı.