İskandinavya’nın en büyük kitap fuarı olma özelliği taşıyan Göteborg Kitap Fuarı’nda düzenlenecek bir törenle, KHK ile geçtiğimiz yıl kapatılan Evrensel Basım Yayın ile Cumhuriyet Kitap Genel Yayın Yönetmeni Turhan Günay’a Voltaire Ödülü verilecek.

Uluslararası Yayıncılar Birliği (IPA), 11 yıllık tarihinde ‘Yayımlama Özgürlüğü’ (IPA Prix Voltaire) ödülünü ilk kez iki kişiye vermeyi kararlaştırmıştı. Kararın, Tayyip Erdoğan ve AKP hükûmetinin medyayı susturma girişimlerine, ifade ve basın özgürlüğü ihlallerine karşı IPA’nın güçlü bir tepkisi olduğu değerlendirmesi yapılmıştı.

İSVEÇ MEDYASINDA GENİŞ YER BULDU

Yazar Aslı Erdoğan’ın da Göteborg Kitap Fuarı’na katılacak olması İsveç medyasında geniş yer buldu. Dünya çapında tanınmış yazarın Türk hükûmetinin kapattığı Özgür Gündem’le dayanışma içinde olduğu için 132 gün cezaevinde tutulduğuna ve yurt dışına çıkmasının yasaklandığı ancak mahkemenin kararı kaldırmasından sonra ilk kez yurt dışına çıkacağına ve Göteborg Kitap Fuarı’na katılacağına dikkat çekildi.

Erdoğan kitap fuarında 29 ve 30 Eylül günleri basın ve ifade özgürlüğünü konu alan iki konferansa katılacak. Cumhuriyet Kitap Genel Yayın Yönetmeni Turhan Günay de, İsveç PEN Kulubü Başkanı Elisabeth Åsbrink ile birlikte IPA Yayımlama Özgürlüğü Komitesi Başkanı Kristeen Einarsson’un moderatörlüğünü yapacağı “Türkiye’de gelişmeler ve ifade özgürlüğü” temalı panele konuşmacı olarak katılacak.

Kitap fuarında düzenlenecek diğer panel, konferans ve seminerlerde 2 yıldan beri Çin’de cezaevinde tutulan İsveç vatandaşları; Yayıncı-Yazar Gui Minhai, 16 yıldan bu yana Eritre’de tutuklu bulunan Dawit İsaak’ın durumları gündeme getirilecek, Eritre, Çin gibi ülkelerdeki ifade ve basın özgürlüğü ihlalleri mercek altına alınacak.

IRKÇILARA STANT VERİLMESİ PROTESTO EDİLİYOR

Fuar yöneticilerinin ırkçı ve aşırı sağcı Nya Tider adlı derginin fuara katılmasına izin vermesi tepki ve protestolara yol açtı. Irkçılara izin verilmesine karşı çıkan yüzlerce yazar ve yayınevi, bu yıl Göteborg Kitap Fuarı’nı boykot edeceğini açıkladı.

Geçtiğimiz yıl Nya Tider’in kitap fuarına katılması protesto gösterilerine ve bazı yazar ve yayınevlerinin fuarı boykot etmesine neden olmuştu.

Fuar yönetiminin bu yıl yapılacak kitap fuarına ırkçıların katılmasına izin vermesine tepki gösteren bir grup yazar, “2017 yılında Nazilerden arındırılmış fuar” parolasıyla bir imza kampanyası başlatmış, talepleri gerçekleşmediği takdirde yazar ve gazetecilere fuarı boykot etmesi çağrısı yapmıştı.

Kampanyaya katılan 200 civarında yazar ve yayınevi, ırkçı ve yabancı düşmanı Nya Tider’in katılmasına izin verildiği için fuarı boykot edeceklerini açıkladı.

İsveç Yazarlar Birliği Başkanı Gunnar Ardelius da kampanyayı örgütleyenler arasında. Tanınmış yazarların imzalarını topladıklarını söyleyen Ardelius, “Bu yazarlar katılmaksızın fuar yapılamaz. Fuarın organizatörleri bunu biliyor. Bu ekonomik bir sorun” diyerek ünlü yazarların katılmamaları durumunda fuarın mali finansmanının sağlanamasında güçlük yaşanacağına dikkat çekti.

TÜRKİYE DENEYİMİNDEN DOLAYI FUARI BOYKOT EDİYOR

Fuarı boykot eden yazarlar arasında İkinci Dünya Savaşı sırasında toplama kampında tutulduktan sonra İsveç’e gelen Psikolog-Yazar Hedi Fried de bulunuyor. Fuara katılmama kararı verirken geçmişte yaşadığı deneyimlerini göz önüne aldığını söyleyen Fried, fuarı boykot etmesine neden olan 1999 yılındaki deneyimini şöyle anlatıyor:

“İstanbul’da travmatik stres ile ilgili İstanbul’da uluslararası bir seminer düzenlenecekti. Ermeni kökenli arkadaşlarım Türkiye soykırımı kabul etmediği ve Kürtlere baskı yaptığı için oraya gitmenin vicdansızlık olduğunu söyleyerek seminere katılmadı. Dernek başkanı ‘Biz denge unsuru olmak için orada olmalı ve argümanlarımızı orada söylemeliyiz’ dedi ama bana doğru gelmedi ve katılmadım. Dönüşlerinde seminere katılan arkadaşlarıma olanları sorduğumda, seminere katılış nedenlerinin ve öne sürdükleri argümanların dikkate alınmadığını söylediler. Tersine seminerin Türkiye’nin dünyadaki önemini anlatan bir reklam aracı olarak medyada kullanıldığını söylediler.”

NAZİLER GÖSTERİ YAPACAK

Polisin İsveç’in en örgütlü ve saldırgan grubu Kuzey Direniş Hareketi’nin 30 Eylül günü fuarın önünde gösteri yapmasına izin vermesi tepki ve protestolara neden oldu. Irkçılık karşıtı örgütler polisin tutumunu ve Nazileri protesto etmek için karşı gösteri yapma kararı aldı.

Göteborg Kitap Fuarı yöneticileri, Nazilerin yürüyüşünün fuar önünde başlamasına izin verilmemesi için girişimde bulundu. Polisin bu talebi reddetmesi üzerine konuyu İdare Mahkemesi’ne taşıdı. Konuyu ele alan mahkeme talebi haklı buldu ve Nazilerin yürüyüşe başlayacakları yerin fuarın 300 metre kuzeye kaydırılmasını kararlaştırdı.

Polis, çıkması olası çatışmaları önleyebilmek için geniş güvenlik önlemleri alacağını ve çevre illerden takviye polis ekiplerinin istendiğini açıkladı.