22 yaşındaki Kürt genç kadın Jina Emini’nin Tahran’da ahlak polislerince katledildiği 16 Eylül’den bu yana benzeri görülmemiş bir halk hareketi yaşanıyor.

'İran İslam Devrimi’nin yaşandığı 1979’dan bu yana boyutları ve türü itibariyle en önemli eylemler olarak değerlendiriliyor.

Şiddetli baskılara rağmen eylemler aralıksız sürüyor.  Pazar günü Doğu Kürdistan ve İran kentlerinde özellikle üniversitelerde yoğun protesto eylemleri gerçekleşti.

Doğu Kürdistan’ın Meriwan kentinde devlet güçleri halka ateş açtı. Yerel kaynaklara göre en az 35 kişi yaralandı. Kentteki protesto eylemleri, Meriwanlı bir öğrencinin cumartesi günü Tahran’da polis tarafından başına vurularak katledilmesinden sonra şiddetlendi. Sanal ağlarda yayınlanan görüntülerde Meriwan halkının resmi binalara taş attığı, yolları kapattığını ve rejim karşıtı sloganlar attığını gösteriyor. Gece saatlerinde kente takviye güçler gönderildi.

Doğu Kürdistan’ın Sine, Seqiz ve Kirmaşan kentlerinde de protesto eylemleri gerçekleşirken, Bokan’da “Jin jiyan azadî” sloganı ile yürüyüş yapıldı.

Sine’de gece saatlerinde gençler ateşler yaktı ve yolları trafiğe kapattı.

Sistan-Belucistan eyaletindeki Zahidan kentinde bir grup kadın öğrenci “Diktatöre ölüm” sloganı ile yürüdü.

Zahidan yakınındaki Haş kentinde Cuma namazından sonra devlet güçleri ile şiddetli çatışmalar yaşandı. İran İnsan Hakları Örgütü’ne göre (IHR) 16 kişi öldürüldü. Uluslararası Af Örgütü de evlerin çatılarında konuşlanan güvenlik güçlerinin ateş açması sonucu en az 10 kişinin öldüğünü bildirdi. IHR’ye göre Zahidan’da 30 Eylül’den bu yana en az 118 kişi katledildi.

Tahran, Buşehr ve Babol üniversitelerinde de eylemler yapıldı. Babol üniversitesine öğrenciler, kafeteryada kadın ve erkek öğrenciler arasına kurulan bariyerleri söktü.

Eylemlerin başından bu yana İran ve Doğu Kürdistan’da IHR’ye göre 41’i çocuk olmak üzere en az 304 kişi katledildi.

İranlı muhalif grup Halkın Mücahitleri ise eylemlerin 216 kente yayıldığını ve 530 dolayında kişinin katledildiğini duyurdu. Bu grup, katledildiği belirtilen 358 kişinin isim listesini yayınladı.

İran devleti ayrıca on binlerce kişiyi gözaltına aldı. Binlercesi tutuklandı. Bunlar arasında gazeteciler, avukatlar, aktivistler, ünlü isimler ve insan hakları savunucuları var.

Eylemcilerden onlarcası idam cezasına götüren suçlamalara konu edildi. Bir çok eylemcinin birkaç dakikalık duruşmalarla idam cezası aldığına dair bilgiler var.