Dünyada askeri harcamalarda rekor artış

Dünya genelinde askeri harcamalar 2024 yılında Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana en büyük artışını kaydetti.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) Pazartesi günü yayımladığı rapora göre, küresel askeri harcamalar geçen yıl yüzde 9,4 artarak 2,7 trilyon dolara ulaştı. 

Raporda, savaşlar ve devam eden çatışmalar nedeniyle özellikle Avrupa ve Orta Doğu’da askeri bütçelerin ciddi şekilde yükseldiği belirtildi. 

SIPRI verilerine göre, 2024'te 100'den fazla ülke savunma bütçesini artırdı. 

SIPRI’de "askeri Harcamalar ve Silah Üretimi" programı araştırmacılarından Xiao Liang, “Bu artış, jeopolitik gerilimlerin ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor. Soğuk Savaş sonrası dönemde böyle bir artış daha önce görülmemişti” dedi.

AVRUPA BAŞI ÇEKİYOR

Avrupa, Rusya dahil olmak üzere, askeri harcamalarda en fazla artış gösteren bölge oldu. Harcamalar yüzde 17 artarak 693 milyar dolara ulaştı. Rusya'nın askeri bütçesi bir yılda yüzde 38 artarak 149 milyar dolara yükseldi; bu, 2015 yılındaki seviyenin iki katı anlamına geliyor.

Ukrayna'nın askeri harcamaları da yüzde 2,9 artarak 64,7 milyar dolara çıktı. Ancak bu rakam, Rusya'nın bütçesinin yalnızca yüzde 43’üne denk geliyor. Buna rağmen Ukrayna, 2024'te gayrisafi yurtiçi hasılasının (GSYH) yüzde 34'ünü savunmaya ayırarak dünyada askeri yükü en ağır ülke oldu.

ALMANYA SİLAHLANIYOR

Raporda Almanya da öne çıkan ülkeler arasında yer aldı. Almanya’nın askeri harcamaları yüzde 28 artışla 88,5 milyar dolara yükseldi ve bu artışla Hindistan’ı geride bırakarak dünya sıralamasında dördüncülüğe yerleşti. 

Xiao Liang, "Almanya, birleşmesinden bu yana ilk kez Orta ve Batı Avrupa’da savunmaya en fazla katkı yapan ülke oldu" ifadelerini kullandı.

ABD VE NATO ÜLKELERİ HARCAMALARINI ARTIRIYOR

Dünyanın en büyük askeri harcama yapan ülkesi olan ABD, bütçesini 2024'te yüzde 5,7 artırarak 997 milyar dolara çıkardı. ABD’nin tek başına dünya askeri harcamalarının yüzde 37’sini, NATO ülkeleri arasında ise yüzde 66’sını karşıladığı belirtildi. NATO'nun 32 üyesinin tamamı da, olası bir Amerikan çekilmesine hazırlık amacıyla askeri harcamalarını kayda değer ölçüde artırdı.

İSRAİL’İN HARCAMALARINDA TARİHİ ARTIŞ, İRAN’DA DÜŞÜŞ

İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki savaşı sürdürmesiyle, ülkenin askeri harcamaları yüzde 65 artarak 46,5 milyar dolara ulaştı. Bu, 1967’deki Altı Gün Savaşı’ndan bu yana kaydedilen en büyük artış olarak kayıtlara geçti.

Öte yandan İran'ın askeri harcamaları yüzde 10 azaldı ve 2024 yılında 7,9 milyar dolarda kaldı. SIPRI, bu durumu İran'ın bölgesel çatışmalara katılmasına rağmen, uygulanan ağır yaptırımların harcamalar üzerindeki etkisiyle açıkladı.

ÇİN’İN BÜYÜMESİ SÜRÜYOR

ABD’den sonra dünyanın en büyük ikinci askeri harcama yapan ülkesi olan Çin, 2024'te savunma bütçesini yüzde 7 artırarak 314 milyar dolara çıkardı. Çin’in siber savaş kapasitesini geliştirme, nükleer silahlar ve genel askeri modernizasyon çalışmaları için yatırım yaptığı, Asya ve Okyanusya bölgesindeki toplam askeri harcamaların yarısını tek başına oluşturduğu kaydedildi.