Covid-19’un dolaylı neden olduğu ölümler de var

Yapılan bir araştırmaya göre, Covid-19 salgını nedeniyle yaşanan doğrudan ölümlerin yani sıra salgın ortamı ve kısıtlamalar nedeniyle diğer hastalık ve nedenlerden ölümlerde de ciddi bir artış söz konusu.

Fransa’da yapılan bir araştırmaya göre, Covid-19 salgını nedeniyle getirilen sokağa çıkma kısıtlamalarının da etkisiyle kalbin durması sonucu yaşanan ölümlerde iki kat artış yaşandı.

The Lancet Public Health adlı bilimsel gazetede yayınlanan araştırmada, toplamda 6,8 milyona sahip başkent Paris ve çevresindeki Hauts de-Seine, Seine-Saint-Denis ile Val-de-Marne illerindeki veriler incelendi. Buna göre, kardiyak arrest olarak adlandırılan kalp durması vakalarında bu yıl sokağa çıkma kısıtlamalarının başladığı 17 Mart ile 26 Nisan tarihleri arasındaki 6 haftalık dönemde ciddi artış söz konusu.

Kalp durması vakalarında son 9 yıla orandaki artış 2012-2019 yıllarının aynı 6 haftalık döneminde her 1 milyon kişiye 13,4 idi. Ancak bu yıl Covid-19 nedeniyle getirilen sokağa çıkma yasaklarının ilk 6 haftasında bu her 1 milyon kişiye 26,6 düzeyine yükseldi. Bu süreçte sadece kalp durması nedeniyle 521 kişi hastanelere sevk edilirken, önceki yılların ortalamasında bu sayısı 260’lar civarındaydı.

SOKAĞA ÇIKMA KISITLAMALARI MI NEDEN OLDU?

ABD Başkanı Donald Trump, Çin’in son güvenlik yasasıyla ‘özerk konumunu yitirdiğini’ iddia ettiği Hong Kong’a tanınan ticari ayrıcalıklara son verileceğini duyurdu.

Araştırmada dikkat çekilen bir diğer nokta ise, kalbi duran ve çoğu yaşamını yitiren bireylerin sadece üçte birinde ölümün Covid-19 ile bağlantılı olması. Kalp durma vakalarının yüzde 90’ından fazlasının bireyler evde bulunduğu sırada gerçekleştiği ve bundan dolayı ilk yardımın yetersiz kaldığı anlaşıldı.

Öte yandan, tüm yollar boş olmasına rağmen sağlık görevlilerinin daha geç ulaştığı da tespit edildi. Son 9 yıldaki vakalarda kalbi duran bireylerin yüzde 23 kadarı hastaneye getirildiğinde henüz yaşarken, 17 Mart-26 Nisan arasındakilerde ise sadece yüzde 13 kadarı hastaneye vardığında yaşıyordu.

Tüm bunlar sokağa çıkma kısıtlamalarının bir yandan hayat kurtarırken, diğer yandan farklı nedenlerden ölüm oranlarının arttığını gösteriyor. Yapılan araştırmalara göre, kalbi duran bireylere ilk müdahalenin doğru yapılması yaşama şansını 8 kat arttırıyor.

Ayrıca vakalarda eski yıllarda olduğu gibi üçte iki gibi bir çoğunluğun erkeklerden oluştuğu, yaş ortalamasının da 69 olduğu belirtildi.

FARKLI NEDENLER BİR ARAYA GELİNCE ÖLÜMLER ARTIYOR

Araştırmada yer alan uzmanlar, ölüm nedenlerinden sadece biri olan kardiyak arrest vakalarındaki artışa dair bazı hipotezleri de sıraladılar. Buna göre, Covid-19 nedeniyle sağlık sisteminde yaşanan doluluk hızlı müdahaleyi geciktiriyor.

İkinci hipotez olarak salgın nedeniyle kent doktorları veya muayenelerin büyük ölçüde erişilebilir olmayışı öne sürülürken, salgının kendisi ile sokağa çıkma kısıtlamalarının yol açtığı stresin kalp durma vakalarının arttırdığı hipotezine de yer verildi.

COVİD-19’UN DOLAYLI NEDEN OLDUĞU ÖLÜMLER ÇOK DAHA FAZLA

Araştırmada, kimi bireylerin kalp rahatsızlıklarının tedavi ve takibinin aksamasının yanı sıra Covid-19 nedeniyle alınan ilaçların da bu artışta etkili olabileceğine dikkat çekildi. Ayrıca tek başına kalp durması nedeniyle yaşanan ölüm artışlarının Covid-19 salgınının dolaylı olarak yol açtığı ölüm sayısının her gün istatistiklerde açıklanandan çok daha fazla olduğuna vurgu yapıldı.  Zira sadece araştırmanın baz alındığı ve ülke nüfusunun onda birine denk gelen illerde kalp durmasından kaynaklı 250 civarında ek ölüm yaşandı.