Birçok ülkede köle tüccarlarının heykelleri hedefte

ABD’den Britanya’ya kadar birçok ülkede 19 ve 20’nci yüzyıldaki sömürgeci ve köleci politikaların sembolü isimlerin heykellerine yönelik tepki büyüyor.

George Floyd’un Minneapolis’te bir polis tarafından öldürülmesi ardından tüm dünyadaki gösteriler dün de devam ederken, sömürgeciliğin sembolü isimlerin halen birçok ülkede saygı görmesi tepki çekiyor. Belçika ve İngiltere’den sonra ABD’de de doğrudan kölelik sisteminin devamından yana olan isimlerin heykel ve anıtları hedefte.

Geçtiğimiz günlerde heykelleri ırkçılık karşıtı göstericiler tarafından sökülen Belçika’nın Kongo’daki sömürgeci politikalarının mimarı eski krallardan II. Leopold’un yanı sıra İngiltere’de de 19’uncu yüzyıl köle tüccarlarından Cecil Rhodes’in heykelinin kaldırılması isteniyor. Oxford’da George Floyd’un cenaze töreniyle eş zamanlı bir araya gelen binlerce kişi, Rhodes’in heykelinin kaldırılması için sloganlar attı.

‘SEMBOLİK ADIMLAR BAZEN ÇOK ÖNEMLİDİR’

Rhodes, başta Güney Afrika olmak üzere Birleşik Krallık tarihinde sömürgeleştirilen birçok ülkedeki köle tüccarlığı faaliyetleriyle tanınıyor. Ancak tarihe geçen utanç verici pratikleriyle bilinen bir kişinin heykelinin dünyanın en eski üniversitelerinin birinde tutulması kabul edilemez olarak nitelendiriliyor.

Bu heykel, kentteki üniversitede bulunuyor ve Oxford Belediye Meclisi tarafından kaldırılması için üniversiteye başvuruldu. Meclis Başkanı Susan Brown, “Sembolik adımlar bazen çok önemlidir” diye konuştu.

‘SÖMÜRGECİ MİRASA DAİR ULUSAL DÜZEYDE BİR TARTIŞMA GEREKİYOR’

Konuya ilişkin açıklama yapan İşçi Partisi’nden Oxford Milletvekili Layla Moran ise, sömürgeci geçmişle ‘samimi bir biçimde’ yüzleşilmesi çağrısı yaptı. Twitter üzerinden açıklama yapan Moran, “Büyük Britanya’da artık sömürgeciliğin mirasına dair ulusal düzeyde samimi bir tartışmanın zamanı geldi” diye yazdı.

ÇOK SAYIDA BAŞKA KİŞİ VAR

Büyük Britanya’yı oluşturan ülkelerde halen çok sayıda eski köle tüccarının heykelleri bulunuyor. 17-18’inci yüzyıllarda köle tüccarlığı yapan Robert Milligan’ın Londra’nın Docklands semtindeki heykelinin kaldırılmasına karar verildi.

Galler’de ise Karayipler’deki köleci politikalarıyla bilinen ve Napolyon’a karşı savaşlarda yer alan Thomas Picton’un anıtlarının kaldırılması için kampanya başlatıldı. İskoçya’nın başkenti Edinburgh’ta ise köleliğin yasaklanmasını geciktirmeye yönelik politikalarıyla bilinen siyasetçi Henry Dundas’a adanan anıtların kaldırılması yönünde çabalar sonuç veriyor.

ABD’DE KÖLECİ KOMUTANLARIN İSİMLERİNİN KALDIRILMASI İSTENİYOR

Tüm dünyayı etkileyen ırkçılık karşıtı hareketin başlangıç noktası olan ABD’de ise orduya ait üslere verilen isimler tartışma konusu. 1861-1865 arasında Amerikan İç Savaşı’nda köleliğin kaldırılmasına karşı olmalarıyla bilinen güney eyaletlerinin komutanlarından en az 10’unun isimleri ordudaki üslere verilmiş.

Bunlar arasında doğrudan köleciliğe dayanan bir devletten yana olan eski generallerden Henry L. Benning’in yanı sıra Robert Lee ve Braxton Bragg gibi isimler bulunuyor.

Konuya ilişkin açıklama yapan ABD ordu sözcüsü Sunset Belinsky, Savunma Bakanı ve kara kuvvetlerinin sorunu tartışmaya açık olduklarını duyurdu.