AIEA Başkanı Grossi: İran nükleer programında zaman daralıyor

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (AIEA) Başkanı Rafael Grossi, İran ile ABD arasında yürütülen nükleer müzakereler öncesinde yaptığı açıklamada, anlaşmaya varmak için zamanın daraldığını vurguladı.

Grossi’nin açıklamaları, cumartesi günü Roma’da Oman arabuluculuğunda yapılacak kritik ABD-İran görüşmeleri öncesi dikkat çekti.

Viyana merkezli AIEA, İran’ın nükleer programının barışçıl amaçlarla sınırlı olup olmadığını denetlemekle görevli. 

Uzun süredir ABD ve İsrail başta olmak üzere Batılı ülkeler, İran’ı nükleer silah geliştirmekle suçlarken, Tahran bu iddiaları reddediyor ve programının sivil enerji üretimi amacıyla yürütüldüğünü savunuyor.

Tahran'ı ziyaret eden Rafael Grossi “Bu önemli müzakerelerde çok önemli bir aşamadayız” dedi. Grossi İran devlet medyasına verdiği demeçte “Çok az zamanımız olduğunu biliyoruz, bu yüzden bu süreci kolaylaştırmak için buradayım”ifadelerini kullandı. 

Grossi, Tahran’da İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed İslami ile görüştü. Görüşmenin detayları kamuoyuyla paylaşılmadı. Ancak reform yanlısı ‘Şarq’ gazetesi, bu ziyareti “İran diplomasisinin hassas bir yeni evresi” olarak niteledi.

Grossi, Fransız Le Monde gazetesine verdiği bir röportajda, İran’ın nükleer silah elde etmeye “çok yakın” olduğunu, ancak hâlâ “bir miktar mesafe olduğunu” söyledi.

İran adına müzakereleri yürüten Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Grossi ile “yararlı bir görüşme” gerçekleştirdiklerini belirtti. 

Arakçi, AIEA’nın önümüzdeki dönemde anlaşmanın barışçıl çözümü konusunda önemli bir rol oynayabileceğini ifade etti.

Öte yandan ABD’li başmüzakereci Steve Witkoff, İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini durdurması ve ortadan kaldırması gerektiğini açıkladı. Tahran ise bu talebi “kırmızı çizgi” olarak nitelendirdi. İran, nükleer faaliyetlerinin tamamen sona erdirilmesini kabul etmeyeceğini net şekilde ortaya koydu.

ABD’nin 2018’de Donald Trump'ın ilk başkanlık döneminde 2015 nükleer anlaşmasından çekilmesi ve yeniden yaptırım uygulaması, süreci sekteye uğratmıştı. ABD şu an yeniden müzakereye açık olduğunu belirtiyor, fakat diplomasi başarısız olursa askeri seçeneği masada tutuyor.

New York Times’a göre,  Trump, geçtiğimiz günlerde İsrail’i İran’ın nükleer tesislerine saldırmaktan vazgeçirdi ve diplomasiyi öne çıkarma çağrısında bulundu.