Sudan’da halk hareketi sivil bir hükümet istiyor

Sudan’da halk hareketi, 30 yıllık Ömer El Beşir diktatörlüğünün düşmesi ardından yönetime el koyan ordu üzerinde baskıyı arttırıyor. Oturma eylemini sürdüren halk hareketi, derhal bir sivil hükümet talep ediyor.

Aylarca süren protesto eylemlerinin sonucunda 11 Nisan Perşembe günü Ömer El Beşir rejimi düştü. Ömer El Beşir dahil hükümet yetkilileri tutuklandı. Ordu, geçiş süreci olarak belirlediği iki yıl boyunca yönetime el koyduğunu duyurdu.

Halk, Hartum’daki askeri karargah önündeki oturma eylemini sürdürüyor. Halk hareketi, yeni askeri yöneticileri, iktidarı derhal bir sivil hükümete devretmeye çağırdı.

19 Aralık’tan bu yana ülkeyi sarsan tepki hareketi Özgürlük ve Değişim İttifakı’nın liderlerinden Ömer El Digeir, Pazar günü yaptığı açıklamada “Taleplerimiz kabul edilene kadar oturma eylemine devam edeceğiz” dedi

Ülkenin yönetimini elinde bulunduran geçiş süreci Askeri Konseyi de eylemcilerin talepleri yönünde bir eğilim gösterdi. Generaller siyasi partileri sivil bir yürütmenin başı olarak bağımsız bir Başbakan üzerine anlaşma sağlamaya çağırdı.

Askeri Konsey üyelerinden general Yaser el Ata, Hartum’da siyasi partilerle düzenlenen bir toplantı sırasında “Özgürlük, adalet ve demokrasi üzerine kurulu sivil bir devlet hayata geçirmek istiyoruz” dedi.

Dışişleri Bakanlığı, yeni askeri iktidarın başında bulunan general Abdul Fettah El Burhan’ın “tamamen sivil bir hükümet kurulması” taahhüdünde bulunduğunu açıkladı, ancak takvim vermedi.

Bakanlık, “Askeri Konsey’in rolü ülkenin egemenliğinin sağlanması olacak” diye ekledi.

Özgürlük ve Değişim İttifakı’nın üyesi Sudanlı meslek derneği yazılı bir açıklama yaparak, Askeri Konseyi derhal iktidarı sivil hükümete devretmeye çağırdı. Açıklamada ayrıca, gelecekteki hükümet ve ordu güçlerinin, Ömer El Beşir ve istihbarat örgütü NISS’in tüm yöneticilerini yargılaması istendi. Ayrıca, Darvur bölgesi, Nuba ve Mavi Nil dağlarında işlenen soykırım ve insanlığa karşı suçlara katılanların da yargılanması talep edildi.

Kısa bir süre sonra Askeri Konsey, ülkenin güçlü istihbarat örgütü NISS’in başına general Ebubekir Mustafa’nın atandığını açıkladı. Eski NISS şefi Salah Goş, Cumartesi günü istifa etmek zorunda kalmıştı. Halk hareketi de NISS’in yeniden yapılandırılmasını talep ediyor. Son aylarda eylemcilere yönelik zulmün aktörü olarak kullanılan NISS, onlarca eylemcinin ölümünden sorumlu tutuluyor.

General Burhan, Ömer El Beşir rejiminin “köklerinin kazınması” sözünü verdi. General ayrıca, eylemcileri öldürenlerin yargılanması için taahhütte bulundu. Ancak Askeri Konsey’in on üyesi arasında Ömer El Beşir rejiminin bir çok önemli ismi bulunuyor. Bunlar arasında polis şefi de var.

Sudasn Tribune sitesi, Beşir rejiminin darbeden değil, halk ayaklanmasından dolayı düştüğünü hatırlatarak, Askeri Konsey’in Sudanlı siyasi güçler, iç muhalefet hareketleri, askeri güçler, meslek örgütleri ve sivil toplum örgütlerini de içeren siyasi bir geçiş sürecini kabul etmesi gerektiğini kaydetti.

Le Monde Afrique gazetesine konuşan araştırmacı Jean-Nicolas Bach, askerlerin sonunda iktidarı bırakacağını savunurken, “Askeri Konsey’in haftalardır hayatlarını tehlikeye atanlar nezdinde meşruiyeti yok. Ömrü son derece sınırlı görünüyor. Sudan kendi baharında ısrarlı” dedi. Bach, bununla birlikte NISS’in nasıl bir yer alacağı, ülke genelinde tasfiyelerden nasıl kaçınılacağı, üst düzey askerler ile sivillerin geçiş sürecinde nasıl uzlaşacağı konusunda belirsizliklerin sürdüğüne dikkat çekti.