Saldırılara rağmen Kandil büyüyor

Siyasi ve askeri tehditler ile hava saldırılarının rutinleştiği Kandil dağlarına dönüşler sürüyor. Kandil'de dört mevsim devam eden capcanlı bir yaşam var.

Güney Kürdistanlılar, yaşanan ekonomik ve siyasi krizden sonra yönlerini daha çok Kandil köylerine çevirmeye başladı.

Yüzyıllardır sömürgecilere karşı direnişin sembolü ve mekanı olan Kandil dağları günümüzde de bu rolünü oynamaya devam ediyor. Kandil dağında yurttaşlar, tarım ve hayvancılığa elverişli topraklarında dört mevsim yaşamlarını idame ettiriyor. Kandil sakinleri, Türk devletinin hava saldırılarına rağmen topraklarını terk etmeyerek, çetin geçen kış mevsimine hazırlanmak için dağın zenginliklerinden istifade ediyor. Kandil köylerinde yaşayan yurttaşlar dağın kendilerine sunduklarıyla hayvanları için kışlık yem topluyor, odun kesiyor, yetiştirdikleri sebzeleri kurutuyor. Diğer yandan gelecek yıllar için meyve ağaçlarının ekimi yapılıyor.

İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ ÇOBAN

Güney Kürdistan’da yaşanan ekonomik ve siyasi kriz ile Irak ordusu ve ona bağlı Heşdi Şabi güçlerinin Kerkük başta olmak üzere tartışmalı bölgelere saldırıları sonrası çok sayıda yurttaş, eskiden boşalttıkları köylerine geri dönüyor.

Kandil dağlarında çobanlık yaparak kendisinin ve ailesinin geçimini sağlayan İngilizce öğretmeni Resûl Ehmed, köyde yaşamanın kendisinin tercihi olduğunu belirterek, “Ben burada çobanlık yapıyorum. Buranın havası, toprağı ve koşulları hayvancılık için çok elverişli. Keçiler benim ve komşularımındır. Çobanlığın ve burada yaşamın kendine göre zorlukları olsa da şehirde yaşamaktan daha iyidir. Burada doğanın içindeyiz” diyor.

ŞEHİRDE İŞ YOK

Kentlerde işsizliğin çok fazla olduğuna işaret eden Ehmed, şehirde olması durumunda pêşmergelik yapmaktan başka seçeneği olmadığını dile getirdi. Sadece yılın belli günlerinde ihtiyaçlarını karşılamak için şehre günü birlik gittiğini kaydeden Ehmed, “Burada keçi, koyun besleyerek hayatımızı idame ettiriyoruz. Bir ihtiyacımız olduğunda şehre iniyoruz ama dört mevsim buradayız” diye konuşuyor.

KANDİL'DE HAREKET HALİNDEYİZ

Resûl Hesen isimli Kandil sakini de dört mevsim köyde yaşadıklarını belirterek, şunları dile getiriyor: “Bizler hayvancılık ehliyiz. Kandil dağlarında yaşıyoruz. Ailemiz, çocuklarımız, eş dostumuz burada yaşıyoruz. Şehirde yaşamaya alışık değiliz. Mevsimlere göre Kandil dağlarında hareket halindeyiz.”

TOPRAĞA BAĞLILIĞIN ÖRNEĞİ

Bütün ömrünün Kandil’de geçtiğini dile getiren Heci Omer Îbrahim ise hiçbir zaman dağları terk etmeyi düşünmediğini ifade ediyor. “Burada doğdum, burada öleceğim” diyerek, toprağına bağlılığını vurgulayan Îbrahim, şunları söylüyor: “Ben 75 yaşındayım. Ömrüm burada geçti. Bu dağları hiçbir zaman terk etmedim, terk etmeyi de düşünmüyorum. Sadece Enfal zamanında kısmi bir mekan değişikli yaptıysak da hep burada yaşadık. Bu dağlar bize her türlü ihtiyacımızı sağlıyor. Ben burada doğdum, burada öleceğim.”

KANDİL CÖMERT DAVRANIYOR

Köyünde meyve ağaçları diken Berzan Mihemed ise Kandil topraklarının kendilerine her türlü imkanı sunduğuna işaret ediyor. Kandil toprağının kendilerine her zaman cömert davrandığını vurgulayan Mihemed, şunları paylaşıyor: “Şimdi Kandil için ağaç dikme mevsimidir. Bizler de burada meyve ağaçları dikiyoruz. Buranın toprağı çok verimlidir. Ne ekersen sana fazlasını veriyor. Nar, elma, armut, ayva, kayısı, ceviz ne ekersen yetişir. Çok da iyi ürün veriyor. Ayrıca tarım için de çok elverişli. Domates, salatalık, yeşillik, sarımsak ne ekersen yetişiyor. Ayrıca burada su sorunu da yok.”

SALDIRILARA RAĞMEN DÖNÜŞLER

Türk devletinin hava saldırılarına da değinen Mihemed, saldırılara rağmen son yıllarda Güney Kürdistan’da baş gösteren işsizlik ve askeri saldırılardan kaynaklı köye dönüşlerin arttığını şu sözlerle dile getiriyor: “Son yıllarda gençler de köylere dönmeye başladı. Dört mevsim burada yaşıyoruz. Türk devletinin savaş uçakları sürekli bombalıyor, büyük tehdittin ama bizler topraklarımızı bırakmıyoruz.”