Ravya, Dehma ve Mebruka YPG’nin son iki yıldır çetelere karşı yürüttüğü amansız savaştan sonra özgürleştirdiği merkezlerden sadece birkaçı. Savaş ve sonuçlarının tüm acımasızlığının izlerinin hala canlı olduğu bu alanlara geri dönen yöre halkı kendi küllerinden doğarcasına yaşamı yeniden yaratıyorlar.

YPG’nin düzenlediği Komutan Rubar Qamişlo hamlesi ile çetelerin önemli merkezlerinden olan Mebruka, Ravya ve Dehma gibi yerlerin özgürleşmesi, yeni yaşam umutlarının beraberinde getirdi.

ÇETELER YAŞAMI SAVAŞ İZLERİ İLE YOK ETMEYE ÇALIŞMIŞ

Serêkanîyê’nin 35 km güney doğusunda Grê Spî ve Serêkanîyê arasında kalan bölge toprak bentler, uzun uzadıya kazılmış tüneller ve çetelerin saldırılarından dolayı harabeye dönen evlerle bizi karşılıyor.

YPG’nin 6 Mayıs’ta başlattığı Komutan Rubar Qamişlo Hamlesi ile Kızwan Dağı, Mebruka, Grê Spî ve en son Hesekê çetelerden özgürleştirildi. Büyük bir yenilgi ve kırılmayı yaşayan çeteler 2 Ekim’de Kizwan Dağı, Gera ve Bedi gibi yerlere saldırarak bir işgal girişiminde bulunmaya çalıştı. Ancak daha önce olduğu gibi YPG’nin sert direnişi ve taktiksel operasyonları karşısında tutunamayan çeteler yüzden fazla ölü, çok sayıda silah ve cephaneyi de geride bırakmak zorunda kaldı.

Çeteler YPG karşısında tutunamayıp yenilgi aldıkça savaşı alabildikçe kirleterek, işgal ettikleri yerleri adeta yaşanılmaz kılmaya çalıştı. Çeteler Habur suyu havzasındaki Asuri köylerinde olduğu gibi, Serêkanîyê, Grê Spî arasına kalan köylerde Mebrûka, Silûk gibi yerleşim birimlerinde çok sayıda savaş artıkları bıraktı.

Yeniden inşa sürecini yaşayan Rojava devrimi, çetelerden temizlediği alanları yaşanılır kılmak için YPG halk ile birlikte yerleşim yerlerini yeniden inşa etmeye başladı. Yaşamın yeniden inşa edildiği yerlerden birisi de Mebruka.

RAVYA HALKI: HALEN DAİŞ ÇETELERİNİN KİRLERİNİ TEMİZLİYORUZ

Çeteler özellikle YPG’nin sınırlarına yakın yerleri toprak bentler, tüneller, bomba yüklü araçlar ve bubi tuzakları ile her alanı adeta yaşanılmaz kıldığı yerden biri Ravya köyü. Ravya köyü sakinlerinden Karra Nasır adlı kadın, köye geldikten sonra şimdiye kadar DAİŞ çetelerinin kirlerini temizlemekle uğraştığını, YPG’nin alanı çetelerden temizledikten sonra evlerinde rahat uyumaya başladıklarını ifade ediyor. Evinin bahçe duvarlarını çamur ile sıvayan Karra Nasır, savaşın izlerini simgelemek için çetelerin atmış olduğu kocaman havan güllesini kapısının önüne dikerek dikkatleri savaşın sonuçlarına çekmeye çalışıyor.

YGP alanı çetelerden temizlemeden öncesi ve sonrasında yaşamlarındaki değişikliğe ilişkin ise Nasır şunları vurguluyor: “DAİŞ bizi zorla köy ve evlerimizden atmıştı. YPG geldikten sonra evlerimize dönebildik. Ve şu bütün ihtiyaçlarımız için YPG bize yardım ediyor. Çocuklarımız okula gidip geliyor, yaşamımızı yeniden kuruyoruz.”

Ravya köyü sakinlerinden Ebdaltal Hiseyin ve Ahmet Hesen Huvedi ise “Bir yıl 7 aydır DAİŞ çeteleri bizi evlerimizden köylerimizden uzaklaştırdı. YPG köylerimizi çetelerin elinden aldıktan sonra köylerimize, evlerimize döndük. Şimdi evleri savaştan zarar görenler evlerini onarıyor. Rahat bir şekilde evimizde yaşamımızı yeniden örgütlemeye çalışıyoruz. YPG ve kanton yönetimi ihtiyaçlarımız olduğunda destek sunuyor” dedi.

RAVYA MUHTARI: YPG DIŞINDA KİMSE BİZE YARDIM ELİ UZATMADI

Bir yıl 7 ay önce DAİŞ çetelerinin kendilerini zorla yerlerinden sürdüğünü söyleyen, Ravya köyü muhtarı Abdulfaki Emer şu anda rahat bir şekilde evlerinde yaşayabildiklerini belirtti.

“Çeteler Ravya’ya nasıl bir zarar verdi” sorusuna köy sakinleri, yıkılmış, yakılmış yerleri göstererek “Çeteler buraları tamamen bir savaş cephesi olarak kullandığı için, yaşama dair bir şey bırakmamış” biçiminde yanıt verdi.

Halkın evlerine köylerine geri dönüşlerin YPG tarafından engellendiği ve ölümlere sebep olduğu yönündeki kimi açıklamamalara da Ravya halkı kesin bir dille reddederek şöyle cevap verdi: “Bunu söyleyenler bu topraklarda barış olmasını istemeyen kötü niyetli çevrelerdir. İki mevsimdir tarlalarımızı ekip biçemiyoruz.

Evlerimiz DAİŞ tarafından havanlarla, toplarla bombalanmış, köy içi ve evlerin içi bombalarla yaşanılmaz hale getirilmiş. Her yere hendekler kazılmış, tarlalar ve yollar mayınlarla donatılmış.

YPG dışında kimse buraları temizlemek ve bize bir yaşam nefesi aldırmak için gelmedi. YPG köyümüz ve tarlalarımızı mayınlardan temizlemek için şehitler verdi. Bize en temel ihtiyaçlarımız olan ekmeğimizi ve suyumuzu getiriyor.”

OKULLAR YILLAR SONRA YENİDEN AÇILDI

Köy sakinleri okulların açık olduğunu ve öğrencilerin derslerine devam ettiği bilgisini alıyoruz. Köyün tek olan su deposu çeteler tarafından patlatıldığı gibi, su şebekesinin altına da tüneller ve geçitler inşa edilmiş.

Köy sakinleri çetelerin yer altına gizledikleri ve içinde ne olduğunu bilmedikleri karavandan köyün içinde iki yerinde olduğunu ifade ettiler.

MEBRUKA’NIN İKİ YAKASINDA DA SAVAŞ ŞİDDETİ GÖZLER ÖNÜNDE

DAİŞ çeteleri bölgedeki en stratejik yerleşim birimi olan Mebruka’yı kale olarak değerlendirdikleri için de askeri olarak önemsemiş. YPG hamlesi boyunca görüntü ve haberlerini verdiğimiz Mebruka’da yer üstü sokak ve meydanların tümünün altında tüneller, kanallar ve geniş sığınaklar yapılmış.

YPG’nin karşısında çetin savaşlar veren DAİŞ çeteleri burada bomba yüklü araçlar, mayın ve bombalı tuzaklarını bırakmak zorunda kaldı.

Mebruka’nın doğusundaki Ravya, Dehme ile Mebruka’nın batısındaki Ebu Şexat köyleri de kale öncesi karakollar olarak çeteler tarafından kullanılmış.

Yeniden dönüşlerin yaşandığı diğer bir yerleşim birimlerinden olan Ebu Şexat köyündeki halk da yörenin diğer köylerinde olduğu gibi yaşamını yeniden örgütlemeye ve yakılmış, yakılmış çete sonrası yaşamı YPG’nin desteği ile yeniden onarmaya ve yaşamı canlı kılmaya çalışıyor.

14 çocuk babası ve tek köy evinde yaşayan Mizal Salih adlı Mebruka köylülerinden biri, “Sınırların öte tarafı, güney ve başka yerlerde bir süre kaldık. YPG alanı çetelerden temizledikten sonra döndük.” Mebruka köyündeki evinin bir gözünün çeteler tarafından yıkıldığın diğer evinin mayınlı olup olmadığını bilmediğini söyledi.