KNK Kerkük’te Ulusal Birlik Çalıştayı yaptı. Kürtleri en fazla heyecanlandıran konuların başında ulusal birlik geliyor. Özellikle 30, 40 yıldır Kürtlerin en temel özlemi Kürt siyasi hareketleri arasında birlik olması konusudur. Çünkü Kürtlerin siyasi parçalanmışlığından öte Kürt siyasi örgütleri arasındaki çekişme, çatışma ve kavgalar Kürtlerin özgürlük ve demokrasi mücadelesine çok zarar vermektedir. Kürtler ulusal birlik olmamanın acısını çok gördüklerinden her ulusal birlik çalışması Kürtleri heyecanlandırmaktadır. Kim ki bu yönlü çalışma yapıyorsa onları takdir etmektedir. Bu açıdan KNK’nin bu yönlü çalışmasına halkımız değer verecek ve takdir edecektir.

Kürtler neden bu kadar parçalı, çekişmeli ve kavgalıdır. Kürtler arası çatışmalarda neden çok fazla insan kaybı olmuştur. Bunu sadece Kürtler içinde sosyal yapı farklılığı, sosyal farklılıkların çatışması olarak görmek büyük bir yanılgı olur. Kuşkusuz tüm uluslar içinde sosyal yapı farklılığı, farklı sınıfsal yapılar, statüdeki konum farklılığı çatışmalar ortaya çıkarmaktadır. Bu tür çatışmalar çok fazla olduğundan Marks ve Engels tarihi, sınıflar arası mücadele tarihi olarak tanımlamışlardır. İçinde ciddi eksiklikler taşısa da bir doğruyu ifade etmektedir. Ancak Kürtler içindeki çatışmaların önemli bölümü dış güçlerin yönlendirmesiyle gerçekleşmektedir. Dış güçler Kürdistan’ın konumu nedeniyle çok fazla içe müdahale etmektedir. Özellikle son yüzyıl içinde bu gerçeklik daha fazla kendini ortaya koymuştur. 

Kürdistan’ın 4 parçaya bölünmesi bu yönlü çatışmalara daha fazla zemin sunmuştur. Sömürgeciler Kürtlerin özgürlük mücadelesini engellemek ve soykırıma uğratmak için Kürtlerin içine el atıp karşı karşıya getirerek çatıştırmışlardır. Sömürgecileri en fazla rahatlatan ve Kürtleri de en fazla zayıflatan bu çatışmalar olmuştur. 

Bu çatışmaların en özgünü ve çarpıcı olanı da Başurê Kurdistan’da görülmüştür. Başur Kurdistan’da neredeyse Kürt siyasi güçleri arasında çekişme ve çatışma normalleşmiştir. Bu açıdan Birakujî kavramı en çok da Başur Kurdistan’da siyasi literatüre girmiştir. KDP, YNK çatışması artık tarihi bir gerçeklik olarak hafızalara kazınmıştır. KDP, YNK denince akla çekişme, çatışma ve Birakujî gelmektedir. Bunda da KDP’nin hegemon olma eğilimi en temel etken olmuştur. Her iki siyasi eğilim de güç mücadelesi içinde olsa da KDP’nin karakteri güç mücadelesinden de öte tam hakim olma, kendi dışında bir siyasi güce tahammül edememe, gece gündüz diğer güçleri nasıl alt ederim biçiminde olmasıdır. Bu hegemon eğilim Kürdistan’da tam bir ulusal sorun haline gelmiştir. 

KDP sadece Başur Kurdistan’da değil, Doğu Kurdistanlı örgütlerle de ciddi sorunlar ve çatışmalar yaşamıştır. Bakur’da Doktor Şivan’ın katledilmesiyle başlayan diğer örgütlerle sorunlar yaşama ve çatışma durumları bugüne kadar gelmiştir. 90’lı yıllarda PKK ile KDP arasında çok ağır savaşlar yaşanmıştır. Tüm bunlar 4 parça Kürdistan halkı içinde ulusal birlik özlemini daha da yakıcı hale getirmiştir. Kürt halkı özellikle Kürtler arası bir çatışma istememektedir. Mevcut siyasi durumda sadece çatışmamak da olumlu bir durum olarak görülemez. Artık ulusal birlik sağlama acil ve ertelenemez bir görev haline gelmiştir. 

Sovyetlerin dağılması ve 1991 yılındaki 1. Körfez Savaşı ile birlikte Ortadoğu’da eski dengelerin yıkılma sürecine girmesi, Kürtler açısından da yeni bir siyasi durum ortaya çıkarmıştır. Eski dengeler ve statüko yıkılırken yeni dengeler ve statükonun kurulma süreci Kürtlerin örgütlülüğünü ve birliğini daha önemli hale getirmiştir. 20. yüzyıl başında Kürtler örgütlü ve birlik olamadıklarından üzerlerinde soykırım amaçlı bir statükonun oluşma durumu ortaya çıkmıştır. Ortadoğu yeni denge ve statükosunu ararken Kürtler 20. yüzyıldaki gibi örgütsüz ve birlikten yoksun olarak mı gireceklerdir, yoksa örgütlü ve birlik mi olacaklardır. Kürtlerin 21. yüzyılda konumlarının ne olacağı bu konudaki durumlarına bağlıdır. Bu açıdan Kürt halkı ulusal birliği bu dönemde daha fazla önemsemektedir. Ulusal birlik tüm Kürtlerin ulusal sorumlulukları haline gelmiştir. 

Kürt halkı içinde ulusal birlik özlemi o hale gelmiştir ki hiç bir siyasi örgüt ulusal birlik isteğine olumsuz yaklaşmıyor. Herkes ulusal birlikten yana olduğunu söylüyor, ama pratikte bir türlü ne ulusal birlik ve ne de bunun somut ifadesi Ulusal Kongre gerçekleşiyor. Kürt halkı böyle bir paradoksla karşı karşıya. Kesinlikle Kürt halkının bilinci ve duygularında sorun yok, ulusal, toplumsal zemin ulusal birlik ve kongre için çok güçlü biçimde bulunmaktadır. Esas olarak parti ve örgütlerin zihniyetleri ve tutumları ulusal birlik ve kongrenin gerçekleşmesini engelliyor. Bunun altını çizmek gerekir. 

2013 ve 2014’te Ulusal Kongre için tüm Kürt örgütleri bir araya geldi. Bu konuda büyük bir heyecan ortaya çıktı. Halkta bu defa olacak umudu yükseldi. Ancak bu büyük heyecan yaratan ulusal kongre çalışmaları sonuçsuz kaldı. Bu bir araya gelişler hangi siyasi ortamda gündeme geldi, hangi siyasi ortamda gündemden çıktı, bu konular kapsamlıca ele alınabilir. Bundan bazı sonuçlar çıkarabilir, ancak büyük umut yaratan bu çalışma ilk önce tıkandı, sonra ise gündemden düştü. 

Ancak Ortadoğu somutunda 3. Dünya Savaşı sürerken ve yeni dengelerin kurulması sürecine girilmişken Kürtler ulusal birlik sağlamazsa büyük kazanma fırsatı, imkan ve umudu büyük kaybetmeyle sonuçlanabilir. Böyle bir tarihi süreçten geçmekteyiz. Bu tarihi fırsatı değerlendirememe tehlikesi ortaya çıkmış bulunmaktadır. Partiler ve örgütler arasındaki sorunların ağırlaşması halkta büyük kaygılar ortaya çıkarmıştır. Halk neredeyse her gün partiler ve örgütler arasındaki sorunlardan rahatsızlığını ortaya koymakta ve birlik istemektedir. Bu görmezlikten gelinecek ve geçiştirilecek bir durum değildir. 

İşte KNK böyle bir dönemde inisiyatif almıştır. Kongre olamıyorsa bile bir ulusal çalıştayla hem kongre gündemini canlı tutmak hem de kongre için olumlu bir zemin yaratma adımı atılmak istenmiştir. Bu açıdan bu girişim değerlidir. Öte yandan KNK’nin oluşum gerekçesi, bileşimi ve yıllar içinde edindiği deneyim KNK’ye böyle bir çalışmayı yapmaya imkan vermektedir. Bazı partiler ve grupların katılımı yetersiz kalsa da yine çok farklı siyasi parti ve bileşenleri kapsayan ve temel çalışması ulusal birlik olan tek kurum olan KNK tarafından gerçekleştirilmesi önemli olmuştur. Zaten ismi de Kürdistan Ulusal Kongresi’dir. Dolayısıyla yoğunlaşması ve refleksleri bu yönlüdür. Bu da KNK’ye bu tür çalışmalarda avantaj sağlamaktadır. KNK’nin bu konumunu değerlendirmesi çok önemlidir. Tüm ulusal güçlerin böyle bir kuruma destek vermesi gerekir. Kendi içinde ulusal birliği bazı parti ve örgütlerin katılmaması nedeniyle tam sağlamamış olsa da ulusal birlik ruhuyla çalışan ve birçok siyasi bileşeni tanıyan bir kurumdur. Bu açıdan yaptıkları ulusal çalıştayı önemsemek gerekir. Bu tür çalıştaylarda yapılacak tartışmaların ulusal birlik ve kongre çalışmalarına güç vereceği kesindir. Çünkü tartışmalar içinde sorunların kaynağı ve çözüm yolları daha da netleşmektedir. 

KNK’nin Kerkük’te gerçekleştirdiği ulusal çalıştaya önemli bir bileşim katılmıştır. Kuşkusuz Başur Kurdistan’da yapıldığından çoğunluk delege Başur’dan katılmıştır. Dolayısıyla Başur Kurdistan sorunları daha ağırlıklı gündeme gelmiştir. Bu da anlaşılır bir durumdur. Zaten şu anda Başur’un sorunlarının önemli bir bölümü ulusal birlik olamamaktan, parti, örgüt ve hareketlerin birbirlerine karşı olan tutumlarından kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla ulusal birlik ve kongre konulu gündem sadece sömürgeciler karşısında birlikte hareket etmede, güçleri birleştirmede ve ortak mücadele etmede sinerji ortaya çıkarmayacak, aynı zamanda Kürdistan içi siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel sorunların çözümünde de büyük bir adım olacaktır. En başta da Başur Kurdistan’daki sorunların çözümünü sağlayacaktır. Öte yandan ulusal birlik olamama konularının kaynağı da önemli oranda Başur Kurdistan olduğundan, Başur Kurdistan’daki parti ve örgütler arasındaki sorunların çözümü doğrudan diğer parçalardaki örgüt ve partiler arasındaki sorunların çözümüne de büyük katkıda bulunacaktır. Bu açıdan Başur Kürdistan’da gerçekleştirilen ulusal çalıştayın ulusal birlik ve ulusal kongre çalışmalarına büyük katkıda bulunacağına inanıyoruz. 

Çalıştayın Kerkük’te yapılması da önemlidir. Çünkü Başur Kurdistan’daki herhangi bir partinin Hewler veya Süleymaniye’deki egemen olma durumu Kerkük’te söz konusu değildir. Sorunların daha demokratik temelde tartışılmasına fırsat veren bir konumu bulunmaktadır. Yine Kerkük Valisi Sayın Necmettin Kerimi’nin kişiliği de böyle bir çalıştayın ulusal birlik çalışmalarına katkı sunmasında pozitif etkisi olacaktır. Öte yandan Kerkük’te farklı etnik ve inanç topluluklarının bulunması bu çalıştayın demokratik ulus yaklaşımıyla yürütülmesine de zemin sunmuştur. Zaten Kürtlerin kendi içinde oluşturacağı demokratik ulus anlayışı Kürdistan üzerinde yaşayan diğer toplulukların da demokratik ulus çerçevesinde özgür ve demokratik temelde barış içinde yaşaması anlamına gelmektedir. 

Kürtler açısından Kürdistan’ın tüm parçaları ve tüm Ortadoğu’da kritik bir siyasi durum ve mücadele yaşanırken böyle bir çalıştayın hem zamanlaması hem de tartıştığı sorunlar açısından önemi vardır. Bu çalıştayın ulusal birlik ve kongre çalışmalarına güç katacağı kesindir. Sorunların ulusal birlik içinde çözümünü gündemde tutması ve bu yönlü tartışmaların gelişmesi, olası bir ulusal kongreye de bir giriş ve zemin anlamına gelmektedir. 

KAYNAK: YENİ ÖZGÜR POLİTİKA